HKEY_CLASSES_ROOT- Unda ro'yxatdan o'tgan fayl turlari, formatlari va ActiveX va COM ob'ektlari haqida ma'lumotlar mavjud.
Windows reestri bo’limlari: HKEY_LOCAL_MACHINE, HKEY_USERS.
HKEY_CURRENT_USER- Ushbu bo'limda operatsion tizimga kirgan faol foydalanuvchi konfiguratsiyasi mavjud. HKEY_CURRENT_USER tarkibiga maxsus papkalar, boshqaruv paneli sozlamalari va ekran ranglari ham kiradi. Ushbu ma'lumotlar dinamik va boshqa bo'limlarda foydalanuvchi afzalliklari bilan bog'liq ma'lumotlar statikdir
|
Windows reestri bo’limlari: HKEY_USERS, HKEY_CURRENT_CONFIG.
HKEY_CURRENT_CONFIG- Ushbu bo'lim joriy kompyuter tomonidan tizimni ishga tushirishda foydalanadigan apparat profillari haqidagi barcha ma'lumotlarni, ya'ni joriy sozlamalar haqidagi ma'lumotlarni saqlaydi.
|
Windowsdagi faol tugmalari
Win + D - barcha oynalarni minimallashtiring, agar siz yana bossangiz, oynalar yana kengayadi;
Win + E - "Mening kompyuterim" ni ishga tushiring;
Win + M - barcha oynalarni minimallashtirish, birinchi kombinatsiyadan farqli o'laroq, qayta bosish ishlamaydi;
Win+L - kompyuterni qulflash (parolni kiritish kerak bo'lgan kirish oynasini ochadi);
Win + F - tizim qidirish oynasini ishga tushiring
Win+P - tashqi displey (proyektor) boshqaruv paneli
Win + R - Run asbobini ishga tushiring
Win + U - Kirish qulayligi markazini ishga tushiring (lupa, ekran klaviaturasi va boshqa xususiyatlar)
Win + T - faol dasturlarning eskizlariga qo'ng'iroq qilish orqali vazifalar panelidagi piktogrammalarning diqqat markazini o'zgartirish (birinchidan oxirgisiga tsiklik ravishda o'tish)
Win+X - Noutbuk va netbook mobillik markazini ishga tushirish
Win + B - kursorni taglikka olib boradi, u erda siz strelkalar yordamida harakat qilishingiz va Enter tugmasi bilan biror narsani tanlashingiz mumkin.
Win+G - ishlaydigan gadjetlarni derazalar tepasiga joylashtirish
Win+Space (Space) - ish stolini ko'rish uchun faol oynalarni shaffof qiladi. Faol oyna chegaralari ko'rinadigan bo'lib qoladi
Win + Home - faol oynadan tashqari barcha oynalarni minimallashtiradi, agar siz yana bossangiz, derazalar yana fonda kengayadi.
Win + Pause \ Break - tizim xususiyatlari oynasiga qo'ng'iroq qiling
|
Dasturlash tizimi nima? Ularga misollar keltiring.
Tizimli dastur ta’minotining yana bir komponentasi dasturlash tizimidir.
Dasturlash tizimi dastur yaratishga mo’ljallangan tizim bo’lib, bitta yoki bir nechta kirish (boshlang’ich) tillari yordamida dastur tuzish va ijro etishni taminlaydi.
Dasturlash tizimlari bir yoki ko’p tilli bo’lishi mumkin. Ko’p tilli tizimlar yordamida dastur bo’laklarini har xil tillar yordamida loyihalashimiz mumkin.
|
Zamonaviy tizimlar qaysi komponentlardan iborat.
Dastur nuqtai nazardan dasturlash tizimi modullar to’plamidan iborat. Har bir modul maxsus funksyalar (ishlar,vazifalar)ni bajaradi. Zamonaviy tizimlar quyidagi komponentlardan iborat:
a) Kirish tili. Bu til yordamida dastur tuziladi.
b)Translyator . Kirish tilida yozilgan dasturni mashina yoki boshqa tilga tarjima qiluvchi maxsus dasturiy modul(tizim).
d) Tahrirlovchi. Dastur matnini tashkil qilish va matn ustida turli amallarni bajaruvchi qism dastur.
e) Taxlovchi. Dasturni tekshirish bosqichlarini shu modul yordamida
bajarish mumkin. Taxlashning statik (matn tahlili) va dinamik (boshlang’ich malumotlar bilan dastur ishini tekshirish) turlari mavjud.
f) Optimizator. (Optimallovchi). Dastur tarjima qilingandan keyin
hamma vaqt ixcham va qulay bo’lmaydi. Hosil bo’lgan ob’yekt modullarini optimallashtirish (ixchamlash, to’g’irlash, unumdorligini oshirish ) shu modul yordamida bajariladi.
g) Dispetcher. Foydalanuvchi bilan muloqot qilish va boshqa modullarni ishini boshqarish uchun ishlatiladigan modul. Dispetcherni monitor ham deyiladi.
h) Yordamchi qism sistema. Dasturlash tizimi haqida ma’lumotlarni saqlovchi maxsus ma’lumotlar to’plami.
|
Integratsiyalashgan dasturlash muhiti.
Integratsiyalashgan dasturlash muhiti (Integrated Development Environment - IDE), shuningdek, birlashgan dasturlash muhiti - dasturchilar tomonidan dasturiy ta'minotni ishlab chiqish uchun foydalaniladigan dasturiy vositalar to'plamidir.
Integratsiyalashgan dasturlash muhiti quyidagilarni o'z ichiga oladi:
matn muharriri,
Translyator(kompilyator va / yoki interpritator),
Yig’ishni avtomatlashtirish vositalari,
Tuzatuvchi(otladchik).
Integratsiyalashgan dasturlash muhiti (Integrated Development Environment - IDE), shuningdek, birlashgan dasturlash muhiti - dasturchilar tomonidan dasturiy ta'minotni ishlab chiqish uchun foydalaniladigan dasturiy vositalar to'plamidir.
Integratsiyalashgan dasturlash muhiti quyidagilarni o'z ichiga oladi:
matn muharriri,
Translyator(kompilyator va / yoki interpritator),
Yig’ishni avtomatlashtirish vositalari,
Tuzatuvchi(otladchik).
Ko'pgina zamonaviy IDE-lar, shuningdek, ob'ektga yo'naltirilgan dasturiy ta'minotni ishlab chiqishda foydalanish uchun sinf brauzeri, ob'ekt inspektori va sinf iyerarxiyasi diagrammasini o'z ichiga oladi.
|
Integratsiyalashgan dasturlash muhiti nimalarni o'z ichiga oladi.
Integratsiyalashgan dasturlash muhiti quyidagilarni o'z ichiga oladi:
matn muharriri,
Translyator(kompilyator va / yoki interpritator),
Yig’ishni avtomatlashtirish vositalari,
Tuzatuvchi(otladchik).
Ko'pgina zamonaviy IDE-lar, shuningdek, ob'ektga yo'naltirilgan dasturiy ta'minotni ishlab chiqishda foydalanish uchun sinf brauzeri, ob'ekt inspektori va sinf iyerarxiyasi diagrammasini o'z ichiga oladi.
|
Bir nechta dasturlash tillari uchun ishlab chiqilgan IDElarga misollar keltiring.
IDE'lar odatda bir nechta dasturlash tillari uchun ishlab chiqilgan - masalan, IntelliJ IDEA, NetBeans, Eclipse, Qt Creator, Geany, Embarcadero RAD Studio, Code :: Blocks, Xcode yoki Microsoft Visual Studio, lekin ma'lum bir dasturlash tili uchun IDElar mavjud – masalan: Visual Basic, Delphi, Dev-C ++.
|
Ma'lum bir dasturlash tili uchun IDElarga misollar keltiring.
lekin ma'lum bir dasturlash tili uchun IDElar mavjud – masalan: Visual Basic, Delphi, Dev-C ++.
|
OTni o'rnatishdan oldin nimalarni bajarilishi kerak
OTni o'rnatishdan oldin quyidagilar bajarilishi kerak:
OTni tanlash va uning talablarini o’rganish;
Qurilma doimiy xotirasini mantiqiy qismlarga ajratish va mantiqiy formatlash;
(partition Magic,Norton Disk, Acronis Disk Director…..)
|
OTni o'rnatish bosqichlari
OTni o'rnatish bosqichlari:
1 bosqich. Ma'lumot yig'ish: O'rnatish parametrlarini tanlash;
2 bosqich. Dinamik tarzda yangilanish (drayver);
3 bosqich. O'rnatishga tayyorgarlik, o'rna-tishni boshlash;
4 bosqich. O'rnatish;
5 bosqich. O'rnatish jarayonini yakunlash.
|
OTni o'rnatish bosqichlari:1 bosqich. Ma'lumot yig'ish: O'rnatish parametrlarini tanlash
1 bosqich. Ma'lumot yig'ish: O'rnatish parametrlarini tanlash;
kompyuter haqida ma'lumot to'plash, konfiguratsiyani tahlil qilish (kompyuterning apparat konfiguratsiyasi OTni ishlatish talablariga javob berishini tekshirish).
o'rnatish variantini tanlash (yangilash yoki boshqatdan yangisini o’rnatish).
litsenziya shartnomasi bilan tanishish.
seriya raqamini ko'rsatish.
o'rnatishning maxsus variantlarini tanlash: ko'p usulli yuklanish, o’rnatish fayllari joylashishini, operatsion tizim fayllarini saqlash uchun papkani tanlash, kirish imkoniyatlarini, ekranni kattalashtirish moslamasini,, kirish tillarini va klaviatura tartiblarini tanlash.
|
OTni o'rnatish bosqichlari: 2 bosqich. Dinamik tarzda yangilanish (drayver);
2 bosqich. Dinamik tarzda yangilanish (drayver);
Yangi apparat tarkibiy qismlarining paydo bo'lishi, operatsion tizim paydo bo'lgan paytda mavjud bo'lmagan va o’rnatilayotgan to'plamida bo'lmagan yangi drayverlarning paydo bo'lishiga olib keladi. Dinamik yangilash protsedurasi yangilangan drayverlarni tekshiradi va eng yangi drayverlarni yuklab oladi va bu OT o'rnatishda bajarilishi mumkin.
|
OTni o'rnatish bosqichlari: 3 bosqich. O'rnatishga tayyorgarlik, o'rna-tishni boshlash;
3 bosqich. O'rnatishga tayyorgarlik, o'rna-tishni boshlash;
o'rnatish fayllarini qattiq diskka nusxalash va tizimni qayta yuklash.
o'rnatish uchun mantiqiy diskni tanlash, uni tekshirish va ehtiyoj bo’lsa fayl tizimi uchun formatlash
|
OTni o'rnatish bosqichlari: 4 bosqich. O'rnatish
4 bosqich. O'rnatish;
foydalanuvchi haqidagi shaxsiy ma'lumotlarni kiritish (masalan, ism va tashkilot).
kiritish tillari va mintaqaviy standartlar uchun variantlarni tanlash.
Kompyuter nomi va administrator parolini kiritish.
Sana va vaqtni ko'rsatish parametrlarini sozlash.
tarmoq parametrlarini sozlash.
|
OTni o'rnatish bosqichlari: 5 bosqich. O'rnatish jarayonini yakunlash.
5 bosqich. O'rnatish jarayonini yakunlash.
qurilmani sozlashni yakunlash.
Internetga ulanishni sozlash.
operatsion tizimni faollashtirish.
mahalliy foydalanuvchilarni yaratish.
konfiguratsiyani yakunlash.
OTni o'rnatgandan so'ng quyidagi harakatlar amalga oshiriladi: Onaplata va barcha qurilmalar uchun drayverlarni o'rnatish.
|
OTni o'rnatishning maxsus variantlarini nimalardan iborat
|
Dinamik yangilash protsedurasi yangi drayver mavjud bo’lsa nimalar bajariladi
|
O'rnatish fayllarini qattiq diskka nusxalash OTni o’rnatish qaysi bosqichiga tegishli
3 bosqich. O'rnatishga tayyorgarlik, o'rna-tishni boshlash;
o'rnatish fayllarini qattiq diskka nusxalash va tizimni qayta yuklash.
o'rnatish uchun mantiqiy diskni tanlash, uni tekshirish va ehtiyoj bo’lsa fayl tizimi uchun formatlash
|
4 bosqich. O'rnatish bosqichida til va mintaqani kiritilgandan keyin qanday jarayonlar bajariladi
Kompyuter nomi va administrator parolini kiritish.
Sana va vaqtni ko'rsatish parametrlarini sozlash.
tarmoq parametrlarini sozlash.
|
OTni o'rnatgandan so'ng qanday harakatlar amalga oshiriladi
OTni o'rna
tgandan so'ng quyidagi harakatlar amalga oshiriladi: Onaplata va barcha qurilmalar uchun drayverlarni o'rnatish
|
Har qanday operatsion tizim foydalanuvchiga sozlash uchun qanday vositalarni taqdim etadi
Har qanday operatsion tizim foydalanuvchiga sozlash (sozlash) uchun bir qator vositalarni taqdim etadi. Foydalanuvchi uskunalar, interfeys, tarmoqqa ulanish va hk sozlashlarni amalga oshirishi mumkin.
Windows-da konfiguratsiya vositalari Boshqarish paneli(Панель управления) papkasida joylashgan. Ushbu papkaga Asosiy menyu orqali kirish mumkin. “Пуск” tugmachasini bosgandan so'ng menyuda Настройки bandini, so'ngra pastki menyuda Панель управления bandini tanlang. Barcha vositalarni ikkita sinfga bo'lish mumkin
|
Tizimni sozlash uchun vositalar sinfi.
tizimni sozlash uchun vositalar sinfi. Ushbu vositalar apparatni sozlash va dasturlarni o'rnatish uchun ishlatiladi. Bunga quyidagilar kiradi: dasturlarni o'rnatish yoki olib tashlash; uskunalarni o'rnatish, sinovdan o'tkazish va sozlash; Internet sozlamalarini o'zgartirish; parollarni o'rnatish va boshqalar
|
Foydalanuvchi interfeysini sozlash uchun vositalar sinfi.
foydalanuvchi interfeysini sozlash uchun vositalar sinfi. Ushbu vositalar tizim ko'rinishini o'zgartirishga imkon beradi. Bunga quyidagilar kiradi; sana va vaqtni belgilash, ish stoli dizaynini o'zgartirish (ovoz, fon, ekran tasviri va boshqalar), kerakli tilni qo'llab-quvvatlash, sichqoncha ko'rsatgichining turlarini tanlash va h.k.
|
Multiprotsessorli operatsion tizimlar
Multiprotsessorli operatsion tizimlar-bu bir protsessorli operatsion tizimlarni kengaytirilgan ko’rinishi bo’lib,ular bir nechta protsessorlarni umumiy xotiraga murojaatni qo'llab-quvvatlash qobiliyatiga egadir.
|
Multiprotsessorli va Bitta protsessorli operatsion tizimlardan farqi
Bitta protsessorli operatsion tizimlardan farqi - ma'lumotlarning bir nechta protsessorlar uchun murojaati ochiq va ularning yaxlitligini ta'minlash uchun parallel kirishdan himoyalangan bo'lishi kerak.
Zamonaviy operatsion tizimlar ko'p protsessorli tizimlarda ishlashga mo’ljallangan tarzda yaratilgan.
|
Bitta protsessorli operatsion tizimlar
|
Protsessorlar sonining ko'payishi nimalarga tasir qiladi
Protsessorlar sonining ko'payishi, xotira va kirish-chiqarish protsessorlari bilan ulanishning murakkablashishi murakkab apparatlarning narxini sezilarli darajada oshiradi. Shuning uchun ko'p protsessorli operatsion tizim qo'shimcha qurilmalarni samarali boshqarishi kerak, shunda dastlabki xarajatlardan ko'proq foyda olingan bo'ladi.
|
Ko'p protsessorli tizimlar uchun operatsion tizimlarni tashkil qilishning qanday variantlari mavjud
Ko'p protsessorli tizimlar uchun operatsion tizimlarni tashkil qilishning uchta asosiy variantlari mavjud:
- asosiy - bo'ysunuvchi;
- har bir protsessorda o'z monitor;
- simmetrik tarzda (protsessorlar bir xil).
|
Multiprotsessorli operatsion tizimlar. Har bir protsessorda o'z monitor
Alohida monitorlar (ijro dasturlari) bilan tashkil etilgan usulda, har bir protsessor o'z OTda ishlaydi, xar bir protsessor o’zida ishlayotgan foydalanuvchi dasturlarining so'rovlariga javob beradi.
Alohida monitorlari bo'lgan usulda, asosiy-, bo'ysunuvchi usulga qaraganda ancha ishonchli. Bunda bitta protsessorning ishlamay qolishi katastrofik tizimning ishdan chiqishiga olib kelmaydi, ammo ishlamay qolgan protsessor bilan tizimni qayta boshlash qiyin bo'lishi mumkin.Har bir protsessor o'z resurslarini boshqaradi, masalan, fayllar va kiritish-chiqarish qurilmalari.
|
Multiprotsessorli operatsion tizimlar Asosiy - bo'ysunuvchi
Bunda asosiy operatsion tizim faqat bitta protsessorda, asosiy protsessorda ishlaydi. Bo’yso’nuvchi protsessorlarida faqat foydalanuvchi dasturlari bajarilishi mumkin. Bo’yso’nuvchidagi jarayon OTning e'tiborini talab qilganda, u signal hosil qiladi va asosiy protsessor uning so'rovini bajarishini kutadi. Agar bo’yso’nuvchi protsessorlar ko'p bo'lsa va ular signallarni faol ravishda ishlab chiqaradigan bo'lsa, unda asosiy protsessorda katta navbatlar paydo bo'lishi mumkin. Bu tur boshqa turlarga qaraganda unchalik ishonchli emas, chunki asosiy protsessorning ishlamay qolishi butun tizimning halokatli ishdan chiqishiga sabab bo'ladi.
|
Multiprotsessorli operatsion tizimlar Simmetrik tarzda (protsessorlar bir xil).
Simmetrik tarzda (protsessorlar bir xil).
Ko'p protsessorli hisoblash kompleksining simmetrik tashkil etilishi eng qiyin va shu bilan birga eng samarali hisoblanadi. Bunda barcha protsessorlar bir xil darajaga ega bo’ladi. Operatsion tizim bir xil protsessorlar to'plamini boshqaradi, ularning har biri har qanday kiritish-chiqarish qurilmasining ishlashini boshqarishi yoki har qanday xotira qurilmasiga kirishi mumkin.
Tizimning simmetriyasi tufayli boshqa turdagilarga qaraganda ish hajmini aniqroq muvozanatlash mumkin.
Linux, Solaris, WindowsNT
|
OT foydalanuvchilar uchun sozlash usullari
|
Multiprossorli qurilmalar
|
Multiprossorli tizimlarning afzaliklari
|
“Asosiy - bo'ysunuvchi” va “Simmetrik tarzda (protsessorlar bir xil)” ning farqlari
|
“Har bir protsessorda o'z monitor” va “Simmetrik tarzda (protsessorlar bir xil)” ning farqlari
|
“Asosiy - bo'ysunuvchi” va “Har bir protsessorda o'z monitor” ning farqlari
|
Asosiy - bo'ysunuvchi tizimning afzaliklari
|
“Har bir protsessorda o'z monitor” tizim afzaliklari
|
Simmetrik tarzda (protsessorlar bir xil) ning afzaliklari
|
Dastur va dasturlash tushunchalari
Kompyuterda biror masalani hal qilish uchun avval uning modeli va algoritmi tuziladi, so‘ng mazkur algoritm ma’lum bir qonun-qoidalar asosida kompyuter tushunadigan tilda ko‘rsatma va buyruqlar shaklida yoziladi. Hosil bo‘lgan
kompyuter tushunadigan tildagi matn dastur matni, algoritm esa dastur deb ataladi.
Kompyuter uchun dastur tuzish jarayoni dasturlash va dastur tuzadigan kishi dasturchi deyiladi. Kompyuter tushunadigan til esa dasturlash tili deb ataladi.
|
Zamonaviy dasturlash yo’nalishlari
Web-ilovalarni ishlab chiqish
Kompyuter dasturlarini ishlab chiqish
Server dasturlarini ishlab chiqish
Mobil ilovalarni ishlab chiqish
O'rnatiladigan tizimlarni dasturlash
Tizimli dasturlash
O'yinlarni yaratish va dasturlash
Olimpiada masalalarini dasturlash va muammolarni echish
Buxgalteriya va moliyaviy mahsulotlarni dasturlash
Ma'lumotlar bazasini dasturlash
Ilmiy dasturlash
|
Web-ilovalarni ishlab chiqish
Ushbu yo'nalish web-ilovalarni ishlab chiqishga qaratilgan (boshqacha aytganda, saytlar, ammo hozirgi vaqtda saytlar shu qadar boy funktsional xususiyatga egaki, ularni to'liq dastur deb atash mumkin).
Web dasturlashni backend (server tomonidagi skriptlarni yozish - PHP, Python,Ruby) va frontend(foydalanuvchi interfeysini ishlab chiqish - Javascript, HTML, CSS) ga bo'lish mumkin.
|
Kompyuter dasturlarini ishlab chiqish
Har xil operatsion tizimlar uchun dasturiy ta'minotni ishlab chiqish. Kundalik hayotda foydalanadigan dasturiy ta'minotning barcha xilma-xilligi. Agar siz o'zingizning rasm protsessoringizni, audio pleeringizni yoki matn muharririni yozmoqchi bo'lsangiz, unda bu siz uchun joy.
|
Server dasturlarini ishlab chiqish
Bu turli xil o'yin serverlari (sizning sevimli Dotka, CS: GO), IM xizmatlari (Skype, ICQ, MSN-ning server tomoni), bank ma'lumotlar bazalari.
|
Mobil ilovalarni ishlab chiqish
Java va apk ilovalar. VK, Viber, Yandex.Map, tarjimonlar, elektron kurslar.
|
O'rnatiladigan tizimlarni dasturlash
Turli xil maishiy texnika uchun dasturlashning qiziqarli tarmog'i:
changyutgichlar, muzlatgichlar, kir yuvish mashinalari, pleyerlar, navigatorlar, elektron tarozilar. Bu MATLAB kabi ixtisoslashgan tillardan foydalangan holda ilmiy ishlanmalarni o'z ichiga oladi.
|
Tizimli dasturlash
Apparat uchun turli xil drayverlarni yozish, operatsion tizimlarning "yadroni" dasturlash. Aytgancha, dasturlash tillari uchun kompilyator va interpritatorlarni yaratish shu yo’nalishga tegishlidir
|
O'yinlarni yaratish va dasturlash
Gigant soha hisoblanadi. Bunga kompyuterlar, konsollar va mobil qurilmalar uchun o'yinlarni ishlab chiqish kiradi.
|
Olimpiada masalalarini dasturlash va muammolarni yechish
Nostandart yondashuv, ixtirochilik va IQni talab qiladigan ba'zi original muammolarni hal qilish uchun turli xil "amaliy bo'lmagan" va keng tarqalmagan tillarda (Paskal, Delfi) dasturlash.
|
Buxgalteriya va moliyaviy mahsulotlarni dasturlash
1C: Korxona". Rossiyadagi barcha buxgalteriya hisobi ushbu mahsulot bilan bog'liq. Ammo shunchaki tilni bilish etarli emas, buxgalteriya hisobining asoslarini tushunish muhimdir. Yaxshi tomoni shundan iboratki, juda ko'p talab bor.
|
Ma'lumotlar bazasini dasturlash
Jiddiy yo'nalish. Agar siz "VKontakte" yoki "Facebook" ning barcha foydalanuvchilari haqida milliardlab ma'lumotlarning ma'lumotlarini saqlashga qodir bo'lgan ma'lumotlar bazasini ishlab chiqmoqchi bo'lsangiz bu yo’nalish shu maqsad uchun.
|
Ilmiy dasturlash
Ilm aloqador masalalarni va muammolarni dasturlash. Neyron tarmoqlari, DNK tuzilishini modellashtirish, sun'iy yo'ldoshni uchirish simulyatsiyalash va hokazo.
|
Web-ilovalarni ishlab chiqish va Ilmiy dasturlash farqi
|
Tizimli dasturlash va O'rnatiladigan tizimlarni dasturlash faqi
|
O'rnatiladigan tizimlarni dasturlash va Ilmiy dasturlash faqilari
|
Server dasturlarini ishlab chiqish va O'rnatiladigan tizimlarni dasturlash farqlari
|
Kompyuter dasturlarini ishlab chiqish va O'rnatiladigan tizimlarni dasturlash farqlari
|
Dasturlash tillari va ularning istiqbollari
Dasturlash tillarini shartli ravishda quyidagi uch guruhga ajratish mumkin:
Quyi darajadagi dasturlash tillari;
O`rta darajadagi dasturlash tillari;
Yuqori darajadagi dasturlash tillari.
|
Quyi darajadagi dasturlash tillari
Quyi darajadagi dasturlash tillari kompyuter qurilmalari bilan bevosita bog‘liq bo‘lib, buyruqlar maxsus raqamlar (kodlar) yordamida yoziladi. Bu kabi buyruqlardan tashkil topgan dasturlar katta hajmli bo‘lib, ularni tahrir qilish ancha mushkul ish hisoblanadi. Dastlabki elektron hisoblash mashinalariga («ENIAC», «MESM» va boshqalar) masalalarni yechish uchun ana shunday buyruqlar yordamida dasturlar tuzilgan.
Assembler
Mashina kodi
CIL-shartli ravishda
|
O‘rta darajadagi dasturlash tillari
O‘rta darajadagi dasturlash tillari- dasturchiga engiliklar yaratib,dasturlashda ko’plab apparat funksiyalari haqidagi bilimlarni talab qilmay inson tushunadigan tilga yaqinroq ko’rinishda bo’ladi.
Fortran
C
|
Yuqori darajadagi dasturlash tillari
Yuqori darajali dasturlash tillaridagi ko‘rsatmalar inson tiliga yaqin bo‘lgan so‘zlar majmuidan iborat. Ular yordamida amallarni bajarish quyi darajadagi tillardan ko‘ra yengil bo‘lib, dasturchidan deyarli adreslar va qurilmalar bilan bevosita bog‘liq axborotlarni bilish talab etilmaydi. Bu tilda tuzilgan dasturlarni kompyuterlar bajara olishi uchun translyatorlar deb nomlanuvchi maxsus dasturlar raqamli ko‘rinishga o‘tkazib beradi..
C++, Java, Python, C#
JavaScript, Ruby
|
Quyi va Yuqori darajadagi dasturlash tillari farqi
|
Quyi va O’rta darajadagi dasturlash tillari farqi
|
Yuqori O’rta darajadagi dasturlash tillari farqi
|
Yuqori darajadagi dasturlash tillariga qaysi dasturlash tillari kiradi
|
Dasturlash tillari semantikasi
Dasturlash tilining semantikasi- bu sintaktik to'g'ri dasturlarni mazmunli qilish qoidalari. Ushbu qoidalar ma'lum bir dastur asosida ishlaydigan kompyuterning bajarishi kerak bo'lgan harakatlar ketma-ketligini belgilaydi.
Dasturlashda operatorlarning boshlang’ich ma'noviy qiymatlari, asosiy til konstruktsiyalari va boshqalar.
|
Dasturlash tillari sintaksisi
Dasturlash tilining sintaksisi - bu alohida jumlalardan til jumlalarini tuzish qoidalari. Bunday jumlalar operatsiyalar, operatorlar, funktsiyalarning ta'riflari, o'zgaruvchilar, tavsiflash bo'limlari va boshqalar, shu jumladan dasturni umuman o'z ichiga oladi.
|
Xotira haqida ma'lumot bering.
Xotira - bu ma'lumotlarni qabul qilish, saqlash va tanlab chiqarish uchun mo'ljallangan kompyuterning funktsional qismidir.
|
Komyuter xotirasi haqida ma'lumot bering.
|