To’gri tishli silindirisimon g’ildiraklarni mustaxkamlikka hisoblash Reja

Tishlar sirtining o‘yilishi. Tishlarning sirti uch
xil sharoitda: abraziv zarrachali muhitda, 
tishlarning bir-biriga moslashuv davrida hamda
yukli uzatmani yurgizish va to‘xtatish vaqtida
yeyilishi mumkin. 

---

Ishchanlik qobiliyatining asosiy mezonlari
Tishlarning ishchi sirtlarining kontakt
mustahkamligi va ularning eguvchi
kuchlanishlar bo'yicha mustahkamligi kiradi.
Hozirda tishli uzatmalarni hisoblash uslubiyotida
𝜎
𝐻
va
𝜎
𝐹
kuchlanishlardan ko'p hollarda kontakt mustahkamlik
kuchlanishi asosiy, eguvchi kuchlanishlar esa ikkilamchi
sifatida qabul qilingan, chunki g'ildiraklaming berilgan
gabarit o'lchamlarida
𝜎
𝐻
o'zgarmasdan qoladi. 
𝜎
𝐹
ni esa tish
modulini oshirib kamaytirish mumkin. Standartga binoan: 
tishlar ishchi sirtlari kontakt va eguvchi kuchlanishlar
bo'yicha mustahkamlikka hisoblanadi. Bu hisoblarda
quyidagi mustahkamlik sharti bajarilishi kerak
𝜎
𝐻
≤ 𝜎
𝐻

---

Tishli uzatmalarni mustahkamlikka hisoblash hisobiy-yuklanish
qiymatini aniqlashdan boshlanadi.
Tishli g‘ildiraklarni ishlashdagi noaniqliklar natijasida qo‘shimcha
kuchlanishlar hosil bo’ladi. Hisobiy kuchlanish qiymati shu
qo‘shimcha kuchlanishlar qiymatini hisobga olgan holda aniqlanadi. 
Bu qo‘shimcha kuchlanishlarning qiymati alohida olingan qo‘shimcha
kuchlanishlar qiymatining ko‘paytmasi sifatida hisobga olinadi, ya ’ni

---

K= 𝑘
β
∗ 𝑘
ν
∗ 𝑘
α
bu yerda: k-yuklanish koeffitsiyenti; 
𝑘
β
-yuklanish tish eni bo‘yicha
notekis taqsimlanishini hisobga oluvchi koeffitsiyent; 
𝑘
ν
- q o ‘shimcha
dinamik kuchlami hisobga oluvchi koeffitsiyent; 
𝑘
α
- kuchlanishi
tishlararo notekis taqsimlanishi hisobga oluvchi koeffitsiyent. 

---

Ilashmadagi kuchlar
𝐹
𝑛
- ilashish chizig'i bo'ylab tishlar sirtiga tik
yo'nalgan umumiy kuchdir. Ilashmadagi
kuchlarni ilashish qutbiga keltirish qabul
qilingan bo'lib, 
𝐹
𝑛
kuch aylana
𝐹
𝑡
va radial 
𝐹
𝑟
kuchlarga ajratiladi, bu esa val va tayanchlami
keyinchalik hisoblashda qulaydir. Berilgan T va
d bo'yicha aylana kuch topiladi:
Aylana kuch yordamida boshqa kuchlar: radial 
𝐹
𝑟
va
𝐹
𝑛
kuchlar aniqlanadi:

---

To
‘g'ri tishli g‘ildiraklar uchun kontakt kuchlanish quyidagi formuladan aniqlanadi:
𝐾
𝐻𝛼
- yuklanishning g‘ildirak tishlarida notekis taqsimlanishini hisobga
oluvchi koeffitsiyent (to ‘g ‘ri tishli g‘ildiraklar uchun
𝐾
𝐻𝛼
= 1.0; qiya
tishli g‘ildiraklar uchun
𝐾
𝐻𝛽
- yuklanishning tishlar yuzasida notekis taqsimlanishni hisobga
oluvchi koeffitsiyent
𝐾
𝐻𝜐
- qo‘shimcha dinamik kuchni hisobga oluvchi koeffitsiyent

---

G‘ildirak tishlarini eguvchi kuchlanish bo‘yicha tekshirish
bunda: K
F 
= K
Fα
*K
Fβ
*K
Fυ
- eguvchi kuchlanish bo‘yicha yuklanish
koeffitsiyenti; 
K
Fα
- uzatm adagi g'ildirak tishlarining tayyorlanish aniqlik darajasini hisobga
oluvchi koeffitsiyent, qiymati
K
Fβ 
- yuklanishning tish yuzasida notekis taqsim lanishini hisobgn oluvchi
koeffitsiyent. 
K
Fυ
- tish yuzasining qattiqligini hisobga oluvchi koeffitsiyent, uning qiymnati.