To'g'ridan-to'g'ri xorijiy sarmoyalarning Turkiyadagi iqtisodiy o'sishga ta'sirini Melik Bildirichi, Yildiz Elchin, Aykach Alp, Fozil Kayikchi o`z tadqiqotlarida yoritib berganlar

9.Turkey
To'g'ridan-to'g'ri xorijiy sarmoyalarning Turkiyadagi iqtisodiy o'sishga ta'sirini Melik Bildirichi, Yildiz Elchin , Aykach Alp, Fozil Kayikchi o`z tadqiqotlarida yoritib berganlar. Tadqiqotda foydalanilgan ma'lumotlar Turkiya Statistika Instituti (TUK), Turkiya Markaziy Banki (TCMB), elektron ma'lumotlarni yetkazib berish xizmatidan olingan. O'sish ma'lumotlari sanoat ishlab chiqarish indeksining proportsional o'sishi sifatida hisoblangan. Ma'lumotlar 1998-yildan 2010-yilgacha bo`lgan davrni o`z ichiga oladi.
Ushbu tadqiqot TAR kointegratsiya usulidan foydalanishga asoslangan. Ushbu maqolada iqtisodiy o'sish o'lchovi sifatida yalpi ichki mahsulotning o'sishi bo'yicha sanoat ishlab chiqarish indeksi olingan. Iqtisodiy o'sishda to'g'ridan-to'g'ri investitsiyalardan foydalanishning ikkita sababi bor. Birinchisi, to'g'ridan-to'g'ri investitsiyalarning taqdimoti iqtisodiy o'sish ko'rsatkichi bo'lishi mumkin, chunki TDI va YaIM o'rtasidagi korrelyatsiya 0,80 ni tashkil qiladi. Ikkinchi sabab shundaki, u to'g'ridan-to'g'ri investitsiyalarning sanoat ishlab chiqarishiga ta'sirini ko'rishga qaratilgan. Undan so`ng TAR-kointegratsiya tahlili qo'llanilgan. TAR tahlilini qo'llashda kointegratsiya tahlili quyida va undan yuqori qiymatlar uchun tahlil qilinadi, tahlili natijasidan ma'lum bo'ldiki, xorijiy kapital 70% dan ortiq kamaygan hollarda o'sish 35% ga kamayadi va bu ancha sezilarli pasayganligini bildiradi. Bundan kelib chiqadiki to`g`ridan to`g`ri investitsyalar mamlakat iqtisodiy o`sishiga ijobiy ta`sir otkazadi. Ya`ni mamlakat hududiga kiritilgan xorijiy to`g`ridan to`g`ri investitsiyalar , iqtisodiyotning o`sishi uchun katta ahamiyatga ega.