Toshkent 2023 Reja: Kirish
(7) x 2 1 1
Download 0.76 Mb.
|
1 2
Bog'liqElementar funksiyalarning yuqori tartibli hosilalari
- Bu sahifa navigatsiya:
- Leybnits formulasi.
- C 2 20 19 190
(7)
x 2 1 1 x 3 uchun u= x a funksiyaning n-tartibli hosilasini bilish yyetarli. Bu funksiyani u=(x+a)-1 u’=-(x+a)-2, u’’=2(x+a)-3, u’’’=-23(x+a)-3=-6(x+a)-4. Matematik induksiya metodi bilan u(n)=(-1)nn!(x+a)-n-1 (8) Shunday qilib, (8.7) va (8.8) tengliklardan foydalanib quyidagi y(n)=-7(-1)nn!(x-2)-n-1+9(-1)nn!(x-3)-n-1=(-1)nn! 9 7 natijaga erishamiz. ( x 3 )n Leybnits formulasi. ( x 2 )n Agar u(x) va v(x) funksiyalar n-tartibli hosilalarga ega bo‘lsa, u holda bu ikki funksiya ko‘paytmasining n -tartibli hosilasi uchun ( uv )( n ) u( n )v Cn' u( n1)v' C2u( n2 )v'' ... Cku( nk )v( k ) ... n n + C n1u' v( n1 ) uv( n ) n (9)
n formula o‘rinli bo‘ladi. Bunda Ck n( n 1)...(n k 1) . k! Isboti. Matematik induksiya usulini qo‘llaymiz. Ma’lumki, (uv)’=u’v+uv’. Bu esa n=1 bo‘lganda (9) formulaning to‘g‘riligini ko‘rsatadi. Shuning uchun (9) formulani ixtiyoriy n uchun o‘rinli deb olib, uning n+1 uchun ham to‘g‘riligini ko‘rsatamiz. (9) ni differensiyalaymiz: n n ( uv )n1 u( n1)v u( n )v' C'n u( n )v' Cn' u( n1)v' ' C 2u( n1)v' ' C 2u( n2 )v' ' ' ... Cku( n k 1 )v( k ) Cku( n k )v( k 1 ) ... Cn 1u'' v( n 1 ) Cn 1u' v( n ) n n + u' v( n ) uv( n1 ) Ushbu n n (10)
1 C ' 1 n C' C ' C 2 n n( n 1) ( n 1)n C 2 , n n 1, n n 2 2 n 1 Ck 1 Ck n( n 1)...(n 2 k ) n( n 1)...(n k 1) n n ( k 1)! k! C ( n 1)n...(n 1 ( k 1)) = k!k n1 ( uv )n1 u( n1 )v C1 u( n )v'C 2 u( n1)v'' ... Ck un1k v( k ) ... uv( n1 ) n1 n1 n1 Demak, (9) formula n+1 uchun ham o‘rinli ekan. Isbot etilgan (9) formula Leybnits formulasi deb ataladi. - 7 -Leybnits formulasi tatbiqlari. Misol. y=x3ex ning 20-tartibli hosilasi topilsin. Yechish. u=ex va v=x3 deb olsak, Leybnits formulasiga ko‘ra y( 20 ) x3( ex )( 20 ) C1 ( x3 )'( ex )(19) C 2 ( x3 )'' ( ex )(18) C3 ( x3 )''' ( ex )(17) 20 20 20 20 C 4 ( x3 )( 4 )( ex )16 ... ( x3 )( 20) ex bo‘ladi. (x3)’=3x2, (x3)’’=6x, (x3)’’’=6, (x3)(4)=0 tengliklarni va y=x3 funksiyaning hamma keyingi hosilalarining 0 ga tengligini, shuningdek n uchun (ex)(n)=ex ekanligini e’tiborga olsak, y( 20) ex( x3 3C1 x2 6C 2 x 6C3 ) tenglik hosil bo‘ladi. 20 20 20 Endi koeffitsientlarni hisoblaymiz: C1 20, C 2 20 19 190,C3 20 19 18 20 19 18 1140 20 Demak,
20 3! 6 y( 20) ex( x3 60x2 1140x 6840 ). Download 0.76 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
1 2
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling