Toshkent arxitektura va qurilishi universiteti qurilishni boshqarish fakulteti Shahar qurilishi va xojaligi kafedrasi

Bu tok manbai elektromagnit induksiya hodisasi tufayli vujudga kelganligi uchun, uning elektr yurituvchi kuchini induksiya E.Y.K. deb ataladi, ya’ni: demak:  yoki bundan . Shunday qilib, bu ifodaga asosan “Magnit maydonida harakatlanayotgan o‘tkazgichning uchlarida hosil bo‘lgan induksion E.Y.K. magnit maydon induksiyasi (B) ga, o‘tkazgichning uzunligi l ga va uning tezligi ga hamda magnit kuch chiziqlari bilan tezlik orasidagi α burchak sinusiga to‘g‘ri proporsionaldir”. To‘g‘ri o‘tkazgichda hosil bo‘lgan induksion tokningyo‘nalishi o‘ngqo‘l qoidasi asosida aniqlanadi, ya’ni: “Ochiq o‘ng qo‘lning kaftiga B induksiya vektorining o‘tkazgich l uzunligiga perpendikulyar tashkil etuvchisi tusha- yotganda, 90º ga kerilgan bosh barmoq o‘tkazgichningyo‘nalishi bilan mos tushsa, bundato‘rtta barmoqlaryo‘nalishio‘tkazgichdagiinduksion tokningyo‘nalishini ko‘rsatadi”.

• Formuladagi minus ishora induksiya E.Y.K va (dF/dt) ning yo‘nalishlari chap vint qoidasi asosida bog‘langanligini bildiradi. Bu formula universal Faradey – Maksvell qonuni deb ataladi. Demak, bu qonunga asosan induksiya E.Y.K kontur orqali o‘tayotgan magnit oqimining o‘zgarish tezligiga ga bog‘liqdir. Induksiya E.Y.K ning XBS dagi o‘lchov birligi: bo‘ladi. Demak, kontur yuzasi orqali o‘tuvchi magnit oqim 1 Vb/stezlik bilan o‘zgarsa, konturda vujudga kelayotgan induksiya E.Y.K 1V ga teng bo‘ladi. Shuningdek, elektromagnit induksiya hodisasi uchun Faradey va Lens qonunlarini birlashtiruvchi asosiy qonun quyidaicha ta’riflanadi: “Berk konturda hosil bo‘lgan induksion E.Y.K kontur bilan chegaralangan yuza orqali o‘tayotgan magnit induksiya oqimi o‘zarish tezligiga hamda o‘ramlar soniga to‘g‘ri proporsional bo‘lib, u o‘zining magnit maydoni bilan uni hosil qiluvchi magnit maydon oqimining o‘zgarishiga qarshilik ko‘rsatadi”.
• Agarberkkonturbitta emas, ketma-ket ulangan n ta bir xil cho‘lg‘amlardan tashkil topgan bo‘lsa, unda hosil bo‘lgan umumiy induksion E.Y.K ketma-ket ulangan tok manbalari singari, bitta chulg‘amning E.Y.K dan shuncha marta katta bo‘ladi: bunda N – o‘ramlar soni, - magnit oqimining o‘zgarish tezligi. .

Foydalanilgan adabiyotlar

• 8-sinf .Fizika darsligi

XUL0SA

Men bugungi taqdimotim orqali elektomagnit hodisa va elektromagnit induksiyasi haqida umumiy ma lumotlarni organdim va shu taqdimot orqali yoritib berishga harakat qildim.