Toshkent davlat iqtisodiyot untversiteti m. S. Qosimova, M. A. Yusupov

firmaga o ’z narxini oshirish imkonini yaratishi mumkin.
Savdo-sotiq faoliyatida marketing mutaxassisari uchun narx belgilashning
ikkita asosiy siyosati mavjud, bu “qaymog’ini olish” va “kirib olish” siyosatidir.
“Qaymog’ini olish” siyosati awalo, tovar narxi ishlab chiqarish narxidan
ancha yuqori o ’matib asta-sikin uni tushirib boradi. “Qaymog’ini olish”
siyosatidan aksariyat bozorga yangi mahsulotni joriy etishda foydalaniladi.
Bunda narx qandaydir bir yuqori darajada belgilanadi, mahsulot esa
segmentatsiya natijasida asosiy deb e ’tirof etilgan bozorda sotiladi. Bozoming
to ’yinishidan so’ng iste’molchilami jalb qilish maqsadida narx pasaytiriladi.
Shunday yo’l bilan to ’liq daromad eng ko’p miqdorga yetqaziladi.
Shu sababli yagona yo’l — tovar sotish bozorlari ni kengaytirish, yangi
segmentlar izlashdir.
“Qaymog’ini olish” va “Kirib olish” siyosatlari naix belgilashning favqulodda
namoyon bo’lishi hisoblanadi. Uning birinchisi — qimmat narxlar, ikkinchisi
— arzon narxlar strategiyasidir.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Qisqa xulosalar
Narx bozor kategoriyasi bo’lib, tovarlar ayirboshlanganda yuz beradigan
munosabatlami angiatadi. Narx nazariy jihatdan olganda tovar qiymatining
puldagi ifodasi, qiymatining bozordagi ko’rinishidir.
Bozorda narx uchta guruh omil natijasida shakllanadi: talab omillari, xarajat
omillari, raqobat omillaridir.
Mahsulotning bozoiga kirib kelishi va o ’sishi bosqichidan to’yinish bosqichiga
harakati darajasiga qarab, narxlami puxta boshqarish narx marketingni
strategiyasini amalga oshirishning muhum omili hisoblanadi.
Savdo-sotiq faoliyatida marketing mutaxassisari uchun narx belgilashning