Тошкент давлат и=тисодиёт университети маънавий-маърифий фаолияти та=димоти
Download 1.64 Mb. Pdf ko'rish
|
2-Мавзу
Nafaqat axloqiy hislar, balki
harakterning irodaviy xislatlari ham tarkib topa boshlaydi. O‘spirin hunar egallash orqali chidamlilik sabr-bardoshlik mehnatsevarlik ishbilarmonlik tadbirkorlik Ilm fan taraqqiyotiga ulkan hissa qo‘shish bilan bir qatorda, ta‘lim- tarbiyani amalga oshirish usullari, metodlarini ham ko‘rsatib o‘tgan. Inson kamolotida mehnat va mehnat tarbiyasi haqida muhim fikrlarni bayon etadi. U har bir hunar egasining mehnatiga qarab turlarga bo‘ladi. ― og‘ir mehnat sifatida binokor; ― ko‘mir qazuvchi hunarmand; ― fan sohiblari mehnati. Ayniqsa, ilm ahli olimlar mehnatiga alohida e‘tibor berish, hayrixoh bo‘lishga chaqiradi, ularni ma‘rifat tarqatuvchilar, jamiyat ravnaqiga hissa qo‘shuvchilar deb biladi. Abu Rayxon Beruniy ilm fan taraqqiyoti haqida oilada bola tarbiyasi, aqliy ta‘lim, ahloqiy va jismoniy ta‘lim, mehnat va insonparvarlik tarbiyalari- dan iborat bo‘lgan. “Qutadg‘u bilig” asarida (1069 y) inson va uning hayotiga oid qarashlarini bayon etgan. Asar turkiy halqlarning qadimgi ta‘lim va tarbiya usullari haqidagi ilk ma‘lumotlarni saqlagani bilan juda ahamiyatlidir. U odamning Olloh tomonidan yaratilganligini hamda odamning dunyoga kelishi va uning kelajakda qanday odam bo‘lib voyaga etishi ajdodi va kelib chiqishiga nisbatan munosabatlariga bog‘liqligini aytib: Kimning nasli otadan boshlab toza bo‘lsa, undan elga yaxshilik, ko‘p manfaatlar keladi, deb hisoblaydi. Insonga bilim nechog‘lik zarur bo‘lsa, kasb-hunar egallash ham shunchalik muhimligini asarida alohida ta‘kidlaydi. Ey farzand ogoh bo‘lki, hunarsiz kishi hamisha foydasiz bo‘lur va hech kishiga naf etkurmas. Bilursanki, tikanli butaning tani bordur, ammo soyasi yo‘qdir. Hunarsiz kishi ham tikanli buta yanglig‘ na o‘ziga na o‘zgaga foyda berur. Mutafakkirning farzandlar kasb-hunar egallamasa, hayotda o‘z o‘rnini topa olmasligi haqidagi fikri ayniqsa e‘tiborga loyiq. Bu holatning izohini quyidagi fikr mulohazalardan yana bir bor ko‘rish mumkin. ― Agar kishi har qancha oliy nasab va asl bo‘lsa-yu, ammo hunar bo‘lmasa, u xaloyiqning izzat va hurmatidin noumid bo‘lur. “Saltanat ishlarini murosa-yu madora, muruvvat va sabr-toqat bilan yurgizdim...” Tajribamdan ko‘rilgankim, ishbilarmon odam, mard va shijoat sohibi, azmi (qatiy) tadbirkor va sergak bir kishi, ming-minglab tadbirsiz, sog‘lom kishilardan yaxshidir- deyiladi . Amir Temur 14 E‘TIBORINGIZ UCHUN TASHAKKUR! Download 1.64 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling