Toshkent davlat transport universiteti "nasos bilan ta'minlangan quvurlar tizimining gidravlik hisobi"

I.I. Quvurlar tizimining diametrlarini topish va unda harakat qilayotgan suyuqlik tezligini aniqlash.

Berilgan shart bo'yicha Q_II=Q_DM=0.018 m³/soniya, Q_III=Q_DN=0.012m³/soniya. Tizimda hisobga olinmagan sarf (5-10% umumiy suyuqlik sarfga nisbatan olinadi, ya'ni

Q=1.1(Q_II+Q_III)=1.1(0.018+0.012)=0.033m³/soniya.
Quvurlar tizimining diametrlarini aniqlashda quyidagi ifodadan foydalanamiz:
(1)
bunda Q - umumiy suyuklik sarfi, m³/s;
V - qabul qilingan cheklangan tezlik, m/s;
d_x- hisob orqali quvurga topilgan diametr, m.
Topilgan diametrning qiymati zavodda tayyorlangan standart quvurlar diametri bilan almashtiriladi, ya'ni d=100, 125, 150, 200, 250, 300 mm.
Hisoblangan d_x uchun yaqin bo'lgan standart quvur tanlanadi va unga to'g'ri keladigan suyuqlik tezligi topiladi. Hamma hisoblar 1-jadvalga kiritilgan.
1-jadval

Hisoblanadigan qiymatlar	Tizim bo'laklari
	AB	CD	DM	DN
Suyuqlik sarfi, m^3/s	0.033	0.033
Quvur uchun cheklangan tezlik, m/s	0.8-1.0	0.8-2.0	0.8-2.0	0.8-2.0
Qabul qilingan tezlik, m/s	1.0	1.5	1.5	1.5
Quvurning diametri, hisob bo'yicha, m	0.205	0.167	0.124	0.101
Quvurning standart diametri, m	0.200	0.150	0.125	0.100
Haqiqiy tezlik, m/s	1.05	1.87	1.47	1.53

I.2. Harakat qilayotgan suyuqlikni rejimi (tartibi).

Suyuqlik qanday tartibda harakat qilayotganini aniqlash uchun Reynolds sonini hisoblaymiz:

(2)

bunda V - harakat qilayotgan suyuqlikning haqiqiy tezligi;

d - quvurning standart diametri;
- qovushqoqlik kinematik koeffitsienti.
Masalan, quvur uchun harorat 10°Sga teng bo'lgan suyuqlikka qovushqoqlik kinematik koeffitsienti =1.31*10^-6 m²/s ga teng / 1 /.
Tizimning har bir qismi uchun Reynolds sonini aniqlaymiz:
; ;
; ;

Topilgan sonlari kritik Reynolds soniga (Re_kr=2320) nisbatan katta, demak quvurlarda harakat qilayotgan suyuqlik turbulent tartibida bo'ladi.

1.3. Qarshilik koeffitsientlarini aniqlash

Qarshilik koeffitsienti suyuqlik harakat qilayotgan tartibiga va quvur ichki devorlarining g'adir-budirligiga bog'liq.

qiymatini haqiqiy g'adir-budir quvurlar uchun umumiy A.D.Altshul [3] ifodasidan topish mumkin.
(3)
bunda K_Э - quvurning ekvivalent absolyut g'adir - budurligi, mm.
K_Э qiymati quvurning tayyorlangan xom ashyosiga va ichki devorlarning sifatiga qarab olinadi.
Masalaning sharti bo'yicha suyuqlik tortib olayotgan quvur po'latdan (qabul qilingan K_Э=0.2 mm) damli quvurlar esa cho'yandan tayyorlangan (K_Э=1,0 mm).
A.D.Altshul ifodasi bo'yicha


; ;


;