Toshkent farmatsevtika instituti farmakognoziya kafedrasi "botanika" fanidan o

Yuqori  sporali  o’simliklar:  moxsimonlar,  plaunlar  va  qirqquloqsimonlar.  Yuqori 
sporali  o’simliklar  xilma-xilligi,  yashash  sharoiti,  ularning  ko’payishidagi  nasl  gallanishi  va 
biologik xususiyatlarini o’rganish. 
  
Qo’llaniladigan  ta’lim  texnologiyalari:  aqliy  hujum,  test,  munozora,  ,  vertushka  usuli, 
blits-o’yin, bumerang usuli,guruhli fikrlash. 
 Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q2; Q3;Q5; Q6; Q7;Q 8. 
 
Ochiq  va  yopiq  urug’li  o’simliklar.  Gul  tuzilishi,  gul  formulasi  va  diagrammasi. 
Ochiq  urug’li  o’simliklarning  o’ziga  hos  o’ziga  xos  xarakterli  belgilari,  klassifikatsiyasi, 
tarqalishi.  Evolyuttsion  taraqqiyot  davrida  gulning  hosil  bo’lishi,  gulning  tuzilishi,  formulasi, 
diagrammasi,  gul  qismlarining  gul  o’rniga  joylanish  xillari,  changchi  urug’chining  tuzilishi, 
changlanish xillari va urug’lanish jarayonlari haqida ma'lumot oladilar. 
 

30 
 
Qo’llaniladigan  ta’lim  texnologiyalari:  aqliy  hujum,  test,  munozora,  ,  vertushka  usuli, 
blits-o’yin, bumerang usuli, guruhli fikrlash. 
 Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q2; Q3;Q5; Q6; Q7;Q 8. 
 
To’p  gullar.  Mеva,  uning  xillari.  Urug’  tuzilishi.  To’pgul  va  ularning  xillari.  Oddiy 
to’pgullar,  murakkab  to’pgullar,  shoxlanishiga  qarab,  monopodial  va  simpodial  to’pgullar, 
tabiatda  uchrashi,  biologik  va  tibbiyotdagi  ahamiyatini  o’rganish.  Meva,  uning  tuzilishi, 
mevaning  paydo  bo’lishiga  qarab  turlarga  quruq  va  ho’l  mevalarga  bo’linishi,  urug’ning 
tuzilishi, , urug’ qismlari, unib chiqishi uchun kerak bo’ladigan sharoitlarni o’rganish.  
Qo’llaniladigan  ta’lim  texnologiyalari:  aqliy  hujum,  test,  munozora,  ,  vertushka  usuli, 
blits-o’yin, bumerang usuli, guruhli fikrlash. 
 Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q2; Q3;Q5; Q6; Q7;Q 8. 
 
Ikki  pallali  o’simliklar.  Magnoliyadoshlar,  ayiqtovondoshlar,  ko’knorguldoshlar 
oilalari 
Karamguldoshlar,  gulhayridoshlar  va  atirguldoshlar  oilalari.  Magnoliyadoshlar  , 
ayiqtovondoshlar,  ko’knorguldoshlar,  karamguldoshlar,  gulxayridoshlar  va  atirguldoshlar 
oilalarining umumiy xarakterli belgilari, o’simliklarning hayotiy formalari, tarqalish areali, oila 
vakillari, tibbiyotda va ho’jalikdagi ahamiyatini o’rganish.  
 
Qo’llaniladigan  ta’lim  texnologiyalari:  aqliy  hujum,  test,  munozora,  ,  vertushka  usuli, 
blits-o’yin, bumerang usuli, guruhli fikrlash. 
 Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q2; Q3;Q5; Q6; Q7;Q 8. 
 
Dukkakdoshlar  tartibi.  Dukkakdoshlar  oilasining  umumiy  xarakterli  belgilari, 
o’simliklarning hayotiy formalari, tarqalishi, vakillari, tibbiyotdagi va xo’jalikdagi ahamiyati. 
 
Qo’llaniladigan  ta’lim  texnologiyalari:  aqliy  hujum,  test,  munozora,  ,  vertushka  usuli, 
bumerang usuli, guruhli fikrlash. 
 Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q2; Q3;Q5; Q6; Q7;Q 8. 
 
Sеldеrguldoshlar,  yasnotkaguldoshlar  va  ituzumdoshlar  oilalari.  Selderguldoshlar, 
ituzumdoshlar  va  yasnotkaguldoshlar  oilasining  umumiy  xarakterli  belgilari,  o’simliklarning 
hayotiy formalari, tar?alashi, vakillari, tibbiyotdagi va xo’jalikdagi ahamiyati. 
 
 Qo’llaniladigan  ta’lim  texnologiyalari:  aqliy  hujum,  test,  munozora,  ,  vertushka  usuli, 
bumerang usuli, guruhli fikrlash. 
 Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q2; Q3;Q5; Q6; Q7;Q 8. 
 
Astragullilar 
oilasi. 
Astraguldoshlar 
oilasining 
umumiy 
xarakterli 
belgilari, 
o’simliklarning hayotiy formalari, tarqalashi, vakillari, tibbiyotdagi va xo’jalikdagi ahamiyati. 
  
Qo’llaniladigan  ta’lim  texnologiyalari:  aqliy  hujum,  test,  munozora,  ,  vertushka  usuli, 
bumerang usuli, guruhli fikrlash. 
 Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q2; Q3;Q5; Q6; Q7;Q 8. 
 
Bir  pallalilar  sinfi:  Liliyagullilar  tartibi  (piyozlar,  lolalar,  marvaridgullilar 
avlodlari)  Liliyaguldoshlar  oilasining  umumiy  xarakterli  belgilari,  o’simliklarning  hayotiy 
formalari, tarqalishi, vakillari, tibbiyotdagi va xo’jalikdagi ahamiyati. 
 

31 
 
 Qo’llaniladigan  ta’lim  texnologiyalari:  aqliy  hujum,  test,  munozora,  ,  vertushka  usuli, 
bumerang usuli, guruhli fikrlash. 
 Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q2; Q3;Q5; Q6; Q7;Q 8. 
 
Qo’ng’irboshlilar  tartibi  (g’alladoshlar  oilasi:  makkajo’hori,  bug’doy  avlodlari). 
G‘alladoshlar  oilasining  umumiy  xarakterli  belgilari,  o‘simliklarning  hayotiy  formalari, 
tarqalishi, vakillari, tibbiyotdagi va xo‘jalikdagi ahamiyati. 
Qo’llaniladigan  ta’lim  texnologiyalari:  aqliy  hujum,  test,  munozora,  ,  vertushka  usuli, 
bumerang usuli, guruhli fikrlash. 
Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q2; Q3;Q5; Q6; Q7;Q 8. 
 
Mustaqil  ish:  gеrbariydan  foydalangan  holda  o’simliklar  oilalarini  aniqlash. 
Ma’ruza  va  amaliy  mashg‘ulot  darslarida  olgan  bilimlarini  mustaxkamlash  maqsadida 
o‘simliklar  morfologiyasini,  anatomiyasini  va  sistematika  fanini  bir-biriga  bog‘liqligi  bilan 
tanishish. 
 
 Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, test, munozora, , vertushka usuli, 
bumerang usuli, guruhli fikrlash. 
 Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q2; Q3;Q5; Q6; Q7;Q 8. 
 
O’simliklar ekologiyasi va gеografiyasi. O‘simliklar ekologiyasi, ekologik faktorlar, 
o‘simliklarning xayotiy formalari, o‘simliklar qoplami va ularning xilma-xilligi, flora, 
o‘simliklar areali, o‘simlik qoplamining xillarini o‘rganish. 
 Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, test, munozora, , vertushka usuli, 
bumerang usuli, guruhli fikrlash. 
 Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q2; Q3;Q5; Q6; Q7;Q 8. 
 
 
№ 
Laboratoriya mashg‘ulotlar mavzulari  
Dars 
soat 
1.  Mikroskopning tuzilishi. hujayra tuzilishi. Plastidalar. Osmotik bosim. hujayradagi 
zahira oziq moddalar.  
3 
2.  Hujayra shirasidagi moddalar. Kristallar, hujayra po‘sti. 
3 
3.  O‘simlik to‘qimalari: hosil qiluvchi, qoplovchi, mexanik, o‘tkazuvchi, ajratuvchi va 
asosiy to‘qimalar. 
3 
4.  Ildiz, poya va barglarning ichki tuzilishi. 
3 
5.  Ildiz, poya va barg morfologiyasi. 
3 
6.  Tuban sporali o‘simliklar: suv o‘tlari, zamburug‘lar,lishayniklar. 
3 
7.  Yuqori sporali o‘simliklar: moxsimonlar, plaunlar va qirqquloqsimonlar. 
3 
8.  Ochiq va yopiq urug‘li o‘simliklar. Gul tuzilishi, gul formulasi va diagrammasi. 
3 
9.  To‘pgullar. Meva, uning xillari. Urug‘ tuzilishi. 
3 
10.  Ikki pallali o‘simliklar. Magnoliyadoshlar, ayiqtovondoshlar, ko‘knorguldoshlar 
oilalari. 
3 
11.  Karamguldoshlar, gulxayridoshlar va atirguldoshlar oilalari. 
3 
12.  Dukkakdoshlar oilasi. Oraliq nazorat. 
3 
13.  Selderguldoshlar, yasnotkaguldoshlar va ituzumdoshlar oilalari. 
3 
14.  Astraguldoshlar oilasi. 
3 
15.  Bir pallalilar sinfi: liliyagullilar tartibi (piyozdoshlar, loladoshlar oilasi: shirachlar, 
marvaridgullilar avlodlari) 
3 
16.  Qo‘ng‘irboshlilar tartibi (g‘alladoshlar oilasi: makkajo‘xori, bug‘doy avlodlari ) 
3 

32 
 
17.  Gerbariydan foydalangan holda o‘simliklar oilalarini aniqlash. 
3 
18.  O‘simliklar ekologiyasi va geografiyasi. 
3 
     jami 
54 
 
Mustaqil ta’limni tashkil etishning shakli va mazmuni 
 
Talabaning  mustaqil  ishi  o‘rganilayotgan  mavzu  yuzasidan  kengaytirilgan  ma’lumotlar 
yig‘ish. Buning uchun axborot texnologiyalarining imkoniyatlaridan keng foydalanish, olingan 
ma’lumotlarni mustaqil ravishda ishlab chiqish, uning turlari va shakllari referat, slayd, tahlil 
natijalarining  jadvallari,  mavzular  bo‘yicha  informatsion  vositalardan  olingan  adabiyotlar 
ro‘yxati, me’yoriy texnik hujjatlarning nusxalari ko‘rinishida bo‘lishi mumkin. Mustaqil ishga 
mo‘ljallangan  mavzular  va  topshiriqlar  talabaning  mustaqil  ishini  tashkil  etish  bo‘yicha 
kafedrada  ishlab  chiqilgan  va  muntazam  yangilanib  boradigan  uslubiy  qo‘llanmalarda  keng 
yoritilgan. 
Talabalar  mustaqil  ishi  uchun  botanika  fanidan  tasdiqlangan  namunaviy  dasturga 
kiritilgan  mavzular  bo‘yicha  har  bir  talabaga  semestrda  alohida  topshiriq  beriladi.  Topshiriq 
laboratoriya  mashg‘ulotini  olib  boradigan  o‘qituvchilar  tomonidan  beriladi  va  o‘qituvchi 
jurnalida  belgilanadi.  TMI  ballari  JN  o‘z  ichiga  olgan.  TMI  ni  topshirmagan  talaba  YAB 
kiritilmaydi. 
Talabalar mustaqil ish mavzusi sanoat farmatsiya yo‘nalishida  49 soat rejalashtirilgan. 
Talabaning mustaqil ishi kafedra arxivida 1 yil mobaynida saqlanadi. 
 
DASTURNING INFORMATSION-USLUBIY TA’MINOTI 
 
Botanika  fanini  o‘zlashtirishda  ajratilgan  soatlar  uchun  laboratoriya  mashg‘ulotlari  va 
ma’ruza  darslari  ta’limning  zamonaviy  (xususan  interfaol)  usullari,  pedagogik  va  axborot  – 
kommunikatsiya ( amaliy dastur paketlari, prezentatsion, elektron – didaktik) texnologiyalarini 
qo‘llash  orqali  olib  boriladi.  Ma’ruza  va  laboratoriya  mashg‘ulotlari  o‘tkazish  vaqtida 
pedagogik  va  axborot  texnologiyalarning  usullaridan      “  aqliy  xujum”,  “  bumerang”  ,  “ 
vertushka”,  “  blits  o‘yin”,  “klaster”,  kichik  guruxlar  musobaqalari  va  taqdimotlardan  keng 
foydalaniladi.  
Botanika fanidan talabalar bilimini reyting tizimi asosida baholash mezoni 
1.  Talabalarning  fan  bo’yicha  o’zlashtorishlarini  baholash  semester  davomida  muntazam 
ravishda olib boriladi va quyidagi turlar orqali amalga oshiriladi:  
joriy nazorat (JN) 
mashg’ulotlardan bo’sh vaqtda talabalar mustaqil ishini baholash * 
oraliq nazorat (ON)  
yakuniy nazorat (YaN)  
2.  Botanika  fanidan  talabalarning  semestr  davomidagi  o’zlashtirish  ko’rsatkichi  100  ballik 
tizimda baholanadi.  
Ushbu 100 ball nazorat  turlari bo’yicha quyidagicha taqsimlanadi: 
    -  joriy nazorat   – 60 ball     
    -  oraliq nazorat – 10 ball    
    - yakuniy nazorat – 30 ball 
2.1. 3- semestr davomida sanoat farmatsiya  yo`nalishlarida «Botanika» fani bo`yicha ma'ruza 
va    laboratoriya  mashg’ulolar  olib  boriladi.  Bunda  umumiy  rejalashtirilgan  121  soat.  Sanoat 
farmatsiya yo`nalishlarida: ma'ruza - 18 soat, laboratoriya mashg’ulotlari - 54 soat, mustaqil ish 
- 49 soat  
3. Talabalar bilimini baholashda quyidagi namunaviy mezonlar inobatga olinadi: 
Talaba  darsga  kelib,  unga  mutloq  tayyorlanmaganida  va  muhokamada  ishtirok  etmaganida     
2,0   ball qo`yiladi.  

33 
 
4.  Kafedra  tomonidan  botanika  fanidan  baholash  turlarining  (JB,  TMI,  OB  va  YaB)  har  biri 
bo`yicha  talabalar  bilim  darajasini  baholashning  aniq  mezonlari  ishlab  chiqildi  va  Markaziy 
Uslubiy Kengashda tasdiqlandi. 
5.  Har  bir  baholash  turlari      (JB,  TMI,  OB  va  YaB)  bo`yicha  baxolar  100%  (ball)  hisobidan 
aniq  mezonlar  asosida  qo`yib  boriladi,  o`rtacha  qiymati  hisoblanib,  tegishli  koeffitsientga 
ko`paytiriladi  va  ballari  aniqlanadi  (Ushbu  nizomning  talabani  botanika  bo`yicha 
attestatsiyadan o`tkazish tartibi bandiga qarang). 
6.  Talabaning  botanika  bo`yicha  to`plagan  umumiy  bali  har  bir  baholash  turlarida  to`plangan 
ballar yig`indisiga teng bo`ladi. 
Izoh:  */  Talabaning  mustaqil  ishi  joriy  nazorat  jarayonida  tegishli  topshiriqlarni  bajarishi  va 
unga  ajratilgan  ballardan  kelib  chiqgan  holda  baholanadi.  Bajarilgan  mustaqil  ishlar  bir  yil 
kafedrada saqlanadi/ 
JORIY NAZORAT 
 
Baholashda 
talabaning 
bilim 
darajasi, 
laboratoriya 
mashg`ulot 
materiallarini 
o`zlashtirishi,  nazariy  material  muxokamasida  va  ta'limning  interaktiv  uslublarida 
qatnashishning  faollik  darajasi,  shuningdek,  amaliy  bilim  va  ko`nikmalarni  o`zlashtirish 
darajasi  (ya'ni nazariy, analitik va amaliy yondashuvlar) xisobga olinadi. 
 
JB botanika fanidan 10-15 minutlik darsga tayyorgarligini bilish uchun og’zaki nazorat 
ishi  o`tkaziladi,  kundalik  daftarga  uy  vazifalarini  yozganligi  tekshirilad,  og`zaki  javobini 
e'tiborga  olib,  auditoriyada  bajargan  ishi  va  uning  kundalikdagi  bayonnomasi  natijalarini 
qo`shib kundalik daftari so`nggi jadvalga to`plagan reyting bali qo`yiladi. Har bir mashg`ulotda 
barcha talabalar baholanishi shart. 
Barcha  yo’nalishlarda  o’qitiladigan  fan  3-4  semestr  uchun  joriy  baholash  (mustaqil  ish 
bilan birgalikda) 60 ball bilan baholanib talabaning mavzu bo’yicha tayyorgarligi, laboratoriya 
ishini  bajarish,  olungan  natijalarni  hisoblash,  umumlashtirish  va  rasmiylashtirish  ballaridan 
iborat bo’ladi.  
Botanika  fandan  3  semestrda  18  ta  laboratoriya  mashg’uloti  rejalashtirilgan  bo’lib, 
ulardan  12 tasi ( 2,3,4,5,7,8,9,11,13,14,16,17, ) baholanadi.   
 Har  bir  baholanadigan    laboratoriya  mashg’uloti  uchun  ajratilgan  maxsimal  ball  5,0 
ballni tashkil etadi. Ushbu 5,0 ball quyidagicha taqsimlanadi: 
Baho 
Auditoriyada 
bajariladigan tajriba va 
mustaqil ish uchun 
Interaktiv 
tehnologiyalardan 
foydalangan holda 
og’zaki nazorat 
Jami 
A'lo  
3,0 
2,0 
5 
Yaxshi  
2,0 
2,0 
4 
O’rta 
2,0 
1,0 
3 
Qon-siz 
1,0 dan kam 
1,0 dan kam 
2 
 
 
Xar  bir  sеmеstrda  talabalar  bilimini  baxolash  jarayonida  quyidagilarga  e'tibor  bеrish  tavsiya 
etiladi.   
 
№ 
Talabaning bilim darajasi 
Ballarda 
1. 
Xulosa va qaror qabul qilish; Ijodiy fikrlay olish; 
Mustaqil  mushoxada  yuritish;  Amalda  qo’llay  olish; 
Moxiyatini tushunish; Bilish, aytib bеrish; Tasavvurga 
ega bo’lish. 
A’lo  (51-60) 
2. 
Mustaqil  mushoxada  yuritish;  Amalda  qo’llay  olish 
Moxiyatini tushunish; Bilish, aytib bеrish; Tasavvurga 
ega bo’lish. 
Yaxshi  (42-50) 

34 
 
3. 
Moxiyatini tushunish; Bilish, aytib bеrish; Tasavvurga 
ega bo’lish. 
O’rta (33-41) 
4. 
Aniq tasavvurga ega emaslik; Bilmaslik. 
Qon-siz  (32 dan kam) 
 
Xar  bir  mavzu  uchun  baxolash  mezonlari  kafedrada  yaratilgan  o`quv  –  uslubiy  majmuada  
keltirilgan (ilova qilinadi).    
ORALIQ NAZORAT 
 
 Botanika  fandan  ON    semestr  davomida    bir  marotaba  o’tkaziladi.  ON  ga  o’quv 
mashg’ulotlaridan  akademik qarzi bo’lmagan talabalar quyiladi. Oraliq nazorat kafedra majlisi 
qarori bilan yozma ish, og’zaki suhbat shakllarida yoki ularning kombinatsiyalarida o’tkazilishi 
mumkin.  Har bitta O.N. uchun 5,0 baldan ajratiladi.  
 
Oraliq nazorat  bo’yicha to’plangan ballar 
 
№ 
Baho 
Ballarda 
1. 
A'lo  
 9-10 
2. 
Yaxshi  
7-8  
3. 
O’rta 
5-6 
4. 
Qon-siz 
4,0  
 
YAKUNIY NAZORAT 
Botanika  fandan  YaN  da  talabaning  bilim,  ko`nikma  va  malakalari  fanning  umumiy 
mazmuni doirasida baxolanadi. YaN fan bo`yicha o`quv mashg`ulotlari tugaganidan so`ng har 
semestrda o`tkaziladi.    
JN va ON ga ajratilgan umumiy ballarning xar biridan saralash balini to`plagan talabaga 
YaN da ishtirok etish xuquqi beriladi. 
Botanika fani bo’yicha yakuniy nazorat  og’zaki sinov shaklida o’tkaziladi. 
 
№ 
O’zlashtirish 
Ballarda 
Baho 
1. 
26,0-30,0 
A'lo  
2. 
21,0-25,0 
Yaxshi  
3. 
17,0-20,0 
O’rta 
4. 
16,0 dan kam 
Qon-siz 
TALABA BILIMINI BAHOLASH TARTIBI 
 
1.
 
 Saralash bali 55,0 ballni tashkil qiladi. 
2.  JB,  OB  va  YaB  turlarida  fanni  o`zlashtira  olmagan    (55%  dan  kam  ball  to`plagan) 
yoki  uzrli  sabab  bilan  baholash  turlarida  ishtirok  eta  olmagan  talabalarga  quyidagi  tartibda 
qayta baholashdan o`tishga ruxsat beriladi. 
 3.      akademik  qarzdor  talabalrga  semestr  tugaganidan  keyin  dekan  ruxsatnomasi 
asosida  qayta  o`zlashtirishi  uchun  –  2  hafta  muddat  beriladi.  Akademik  qarzdordan  qayta 
topshirishni qabul  qilish uchun kafedra mudiri tomonidan o`qituvchi  tayinlanadi.  Shu muddat 
davomida  o`zlashtira  olmagan  talaba  belgilangan  tartibda  rektorning  buyrug`i  bilan  talabalar 
safidan chetlashtiriladi. 
 
 
 

35 
 
II.BOTANIKA FANINING  
 
SILLAB USI   
«BOTANIKA» 
 fanining 
2016/2017 o‘quv yili uchun mo‘ljallangan 
SILLABUSI 
 
Fanning qisqacha tavsifi 
OTMning nomi va 
joylashgan manzili: 
Toshkent farmasevtika instituti 
Oybek ko‘chasi, 45 
Kafedra: 
Farmakognoziya 
“farmatsiya” fakulteti tarkibida 
Ta’lim sohasi va yo‘nalishi: 
510000  –   Sog‘liqni 
saqlash 
botanika 
Fanni (kursni) olib 
boradigan o‘qituvchi 
to‘g‘risida ma’lumot:  
Assistent Atamuratova 
Nafisa Tillaevna 
Dotsent Yulchieva 
Mavluda Turg‘unboevna 
 
е - mail: 
 
nafis_1980 @ mail.ru 
 
Dars vaqti va joyi: 
1-bino 77-78 auditoriya 
Kursning 
davomiyligi: 
02.09.2014-20.06.2015 
Individual grafik asosida 
ishlash vaqti:  
dushanba, payshanba va shanba kunlari 14.00 dan 18.00 gacha 
Fanga ajratilgan  
soatlar 
Auditoriya soatlari 
Mustaqil ta’lim: 
98 
Ma’ruza: 
36 
Amaliyot 
108 
Fanning boshqa fanlar 
bilan bog‘liqligi 
(prerekvizitlari): 
“O‘simliklar anatomiyasi va morfologiyasi”,  “O‘simliklar sistematikasi”, “Ekologiya”, 
“Anorganika va organik kimyo”, “Lotin tili” 
Fanning mazmuni 
Fanning dolzarbligi 
va qisqacha 
mazmuni: 
Fanni  o‘qitishdan  maqsad  –  Farmasevtika  institutida  botanika  fanini  o‘qitilishining  asosiy 
maqsadi  malakali  mutaxassislar  tayyorlash,  tabiatga,  o‘simliklar  dunyosiga,  ayniqsa  dorivor 
o‘simliklarga  nisbatan  mehr  -  muhabbat  uyg‘otish,  tabiiy  boyligimizdan  to‘g‘ri  va  oqilona 
foydalanish yo‘llarini o‘rgatadi. Maqsadga erishish uchun botanika fanidan mashg‘ulotlar o‘ziga 
xos  uslub  bilan  o‘tkaziladi.  Chunki  farmasevtlar,  dorivor  moddalarning  ko‘pchiligi  o‘simliklar 
maxsuli  ekanligini  hisobga  olib,  ularni  makro  va  mikroskopik  tuzilishini  tekshirib  aniqlaydi. 
Natijada  anatomiya,  morfologiya,  sistematikadan  bilimga  ega  bo‘lib  qolmay,  amalda  ish  bajara 
olishi zarur. Bu amaliy tajriba turli o‘simliklarni qismlari to‘g‘risida aniq tasavvur hosil qilishga, 
makroskopik  va  mikroskopik  tomondan  aniqlashda  farmakognoziya  faniga  asos  bo‘ladi. 
Laboratoriya mashg‘ulotining «Anatomiya» bo‘limida tayyor kesiklardan foydalanish bilan birga, 
vaqtincha kesiklar tayyorlash ko‘zda tutilgan.  
Fanning  vazifasi  -  Botanika  fani  farmatsevtika  institutida  umumiy  teoretik  kurs  bo‘lib, 
talabalarni 
ixtisos 
bo‘yicha 
farmakognoziya, 
o‘simlik 
fiziologiyasi, 
bioximiyasi, 
mikrobiologiyasi,  dorivor  o‘simliklarni  o‘stirish  biologiyasi  kabi  kurslarni  o‘tishga  tayyorlaydi. 
Shu  bilan  birga  talabalar  botanikaning  muhim  bo‘limlari  bilan  tanishib,  bir  vaqtning  o‘zida 
o‘simliklar  dunyosining  hayot  faoliyatini  o‘rganadilar,  bu  esa  farmasevtlar  uchun  o‘ta  muhim 
bo‘lgan  dorivor  o‘simliklar  va  o‘simlik  homashyolari  bilan  ishlashga  yordam  beradi.  Dorivor 
o‘simliklar florasidan foydalanish, tabiatini va o‘simliklar dunyosining resurslarini himoya qilgan 
va uni tushungan holda olib borilishi kerak. 
 
Talabalar uchun 
talablar 
 
- o‘qituvchiga va guruhdoshlarga nisbatan hurmat bilan munosabatda bo‘lish; 
- universitet ichki tartib - intizom qoidalariga rioya qilish; 
- uyali telefonni dars davomida o‘chirish; 
- berilgan uy vazifasi va mustaqil ish topshiriqlarini o‘z vaqtida va sifatli bajarish; 
- ko‘chirmachilik (plagiat) qat’iyan man etiladi; 
-  darslarga  qatnashish  majburiy  hisoblanadi,  dars  qoldirilgan  holatda  qoldirilgan  darslar  qayta 
o‘zlashtirilishi shart;  

36 
 
-  darslarga oldindan tayyorlanib kelish va faol ishtirok etish; 
-  talaba o‘qituvchidan so‘ng, dars xonasiga - mashg‘ulotga  kiritilmaydi; 
-  talaba  reyting  ballidan  norozi  bo‘lsa    e’lon  qilingan  vaqtdan  boshlab  1  kun  mobaynida 
apellyatsiya komissiyasiga murojat qilishi mumkin  
Elektron pochta 
orqali munosabatlar 
tartibi 
 
Professor-o‘qituvchi  va  talaba  o‘rtasidagi  aloqa  elektron  pochta  orqali  ham  amalga  oshirilishi 
mumkin, telefon orqali baho masalasi muhokama qilinmaydi, baholash faqatgina universitet 
hududida, ajratilgan xonalarda va dars davomida amalga oshiriladi.  Elektron pochtani ochish 
vaqti soat 15.00 dan 20.00 gacha 
Fan mavzulari va unga ajratilgan saotlar taqsimoti: 
№ 
Mavzular 
Ma’ruza 
Laboratoriya 
mashg‘uloti 
Mustaqil 
ish 
1. 
Botanika fani bo‘limlari va uni farmatsiyadagi ahamiyati. Hujayra. 
O‘simlik hujayrasi.  Osmotik bosim. Sitoplazma. Plastidlar 
2 
3 
5 
2. 
Hujayradagi oziqli moddalar, kristallar. O‘simlik to‘qimalari. Hosil 
qiluvchi va qoplovchi to‘qimalar 
2 
3 
5 
3. 
Mexanik, o‘tkazuvchi, ajratuvchi va asosiy to‘qimalar. 
 
2 
3 
5 
4. 
Ildiz morfologiyasi va anatomik tuzilishi. 
 
2 
3 
5 
5. 
Poya morfologiyasi. O‘t o‘simliklar poyasining anatomik tuzilishi. 
Daraxtsimon o‘simliklar poyasining antomik tuzilishi. 
 
2 
3 
5 
6. 
Barg morfologiyasi. Bargning anatomik tuzilishi. 
 
2 
3 
5 
7. 
Bargdagi fiziologik jarayonlar. O‘simliklarning ko‘payishi, o‘sishi va 
rivojlanishi 
2 
3 
5 
8. 
O‘simliklar sistematikasi. Tuban o‘simliklarga xarakteristika. 
Bakteriyalar tuzilishi va ko‘payishi 
2 
3 
7 
9. 
Suv o‘tlari, zamburug‘lar va lishayniklar. 
 
2 
3 
7 
10. 
Yuksak sporali o‘simliklarga tasnif. Moxsimonlar. Qirqquloqsimonlilar 
2 
3 
5 
11. 
Qirqquloqsimonlilar. Yuksak o‘simliklar evolyutsiyasi. Ochiq urug‘lilar. 
 
2 
3 
5 
12. 
Yopiq urug‘lilar o‘simliklar evolyutsiyasida eng yuksak taraqqiy 
etganidir. Reproduktiv organlarning paydo bo‘lishi. Gul va to‘pgullar. 
 
2 
3 
5 
13. 
Changlanish va otalanish. Meva, to‘pmeva va urug‘ tuzilishi. 
 
2 
3 
5 
14. 
Yopiq urug‘li o‘simliklar tasnifi. Bir va ikki pallali o‘simliklar. 
Magnoliyadoshlar, ayiqtovondoshlar, zirkdoshlar, ko‘knordoshlar. 
 
2 
3 
5 
15. 
Grechixadoshlar, choydoshlar, dalachoydoshlar, qovoqdoshlar, 
karamdoshlar, gulhayridoshlar oilalari. 
 
2 
3 
5 
16. 
Atirguldoshlar, selderguldoshlar, dukkakdoshlar, ituzumdoshlar, 
yasnotkaguldoshlar va astraguldoshlar oilalari. 
 
2 
3 
5 
17. 
Mirtadoshlar, jo‘kadoshlar oilasi. Bir pallalilar sinfi. Liliyagullilar va 
qo‘ng‘irboshlilar tartibi. 
 
2 
3 
7 
18. 
Ekologiya, fitotsenologiya va o‘simliklar geografiyasi. 
 
2 
3 
7 

37 
 
Jami