Toshkent farmatsevtika instituti ijtimoiy fanlar kafedrasi


Tafakkur o„zgarishi va ma‟naviy yangilanishda milliy g„oyaning roli


Download 5.27 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/27
Sana12.12.2017
Hajmi5.27 Kb.
#22107
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27

 Tafakkur o„zgarishi va ma‟naviy yangilanishda milliy g„oyaning roli  
 
Bozor  munosabatlariga  o‗tishning  inson  tafakkuriga  ta‘siri.  ―O‗zbek  modeli‖-
evolyusion  taraqqiyot  g‗oyasining  gumanistik  xarakteri.    Milliy  g‗oya-  ma‘naviy  yangilanishning 
nazariy  va  amaliy  asosi.  Milliy  g‗oya  va  ma‘naviy  hayot.  Istiqlol  yillarida  ma‘naviy  tiklanish  va 
yuksalish sohadagi islohotlar jarayoni. Prezident Islom Karimovning ―YUksak ma‘naviyat - engilmas 
kuch‖  asarining  yangi  dunyoqarash  va  zamonaviy  tafakkurni  shakllantirishdagi  ahamiyati.  YUksak 
ma‘naviyatni shakllantiradigan asosiy mezonlar. 
Qo‗llaniladigan ta‘lim texnologiyalari:dialogik  yondashuv, muammoli ta‘lim,aqliy hujum, vizual. 
Adabiyot:A.1,Q.1,Q.2,Q.3,Q.9,Q.10,Q.11,Q.19,Q.20 
 
 

 Milliy g„oyani rivojlantirishning institutsional tizimi 
 
―Mafkuraviy tarbiya‖ tushunchasi, uning mazmuni va namoyon bo‗lish xususiyatlari. Mafkuraviy 
tarbiyaning  yo‗nalishlari  va  ijtimoiy  funksiyalari.  Ta‘lim-tarbiya  tizimida  milliy  g‗oyani  rivojlantirish 
imkoniyatlari.  Ijtimoiy  institutlarning  an‘anaviy,  individual  jamoaviy  mafkuraviy  funksiyalari:  Milliy 
g‗oyani  rivojlantirishda  ommaviy  va  siyosiy  tashkilotlarning,  oila,  mahalla,  nodavlat-notijorat 
tashkilotlarning  rolini  oshirishning  ahamiyati.  Milliy  g‗oya  va  mafkurani  targ‗ib-tashviq  qilishda 
mutaxassislar  roli  va  mas‘uliyati.  Milliy  g‗oyani  ommaga  transformatsiya  qilishda  kadrlar 
korpusini  shakllantirish,  ularning  salohiyatini  rivojlantirishda  "O‗zbekiston  Respublikasi  Ta‘lim 
to‗g‗risidagi  Qonuni"  va  "Kadrlar  tayyorlash  milliy  dasturi"da  belgilangan  vazifalarni  amalga 
oshirish masalalari.  
Qo‗llaniladigan ta‘lim texnologiyalari:dialogik  yondashuv, muammoli ta‘lim,aqliy hujum, vizual. 
Adabiyot:A.1,Q.3,Q.4,Q.7,Q.20,Q.24,Q.25 
 
“Milliy  g„oya: asosiy tushuncha va tamoyillar fani bo„yicha ma‟ruzalarning kalendar tematik 
rejasi 
 
t\r 
Ma‟ruza mavzulari 
Soati  

―Milliy    g‗oya:  asosiy  tushuncha  va  tamoyillar‖  fanining  predmeti, 
maqsadi va vazifalari 


―Milliy  g‗oya: asosiy tushuncha va tamoyillar fanining tarixiy 
ildizlari, shakllanish bosqichlari  


Milliy  g‗oya,  ijtimoiy  taraqqiyot  va  mafkuraviy  jarayonlarning  o‗zaro 
bog‗liqligi. G‗oyaviy tahdidlarning yo‗nalishlari  


Mafkuraviy    tajovuz    va  axborot  xavfsizligi  Mafkuraviy  faoliyat  -  milliy 
g‗oyani  amalga oshirish vositasi 


Globallashuv jarayonida mafkuraviy immunitet 


Jamiyat barqarorligini ta‘minlashning ijtimoiy -g‗oyaviy asoslari 


Tafakkur o‗zgarishi va ma‘naviy yangilanishda milliy g‗oyaning roli 


Milliy g‗oyani rivojlantirishning institutsional tizimi 

 
jami 
16 
 
 
 
 
 
Amaliy mashg„ulotlarning tavsiya etiladigan mavzulari 
“Milliy  g„oya: asosiy tushuncha va tamoyillar” fanining predmeti, maqsadi va vazifalari 
xususiyatlari 
 
Milliy  g‗oyaning  predmeti,  maqsad  va  vazifalari.  Jami yatning  ijt i moiy -si yosiy  jarayonlari  
ta‘siri da  g‗oyalarni ng  differensiallashuvi.  Milliy  g‗oya  tushunchasi,  uning  tuzilishi  va  namoyon 
bo‗lish xususiyatlari. Milliy g‗oyaning umuminsoniy mazmuni. Milliy mafkuraningbosh g‗oyasi. 
Qo‗llaniladigan ta‘lim texnologiyalari:dialogik  yondashuv, muammoli ta‘lim,aqliy hujum, vizual. 
Adabiyot:A.1, Q.1,Q.2, Q3,Q.4,Q.5,Q10 
 
“Milliy  g„oya: asosiy tushuncha va tamoyillar fanining tarixiy ildizlari, shakllanish 
bosqichlari 
 
Insoniyat  tarixida  g‗oya  va  mafkuralarning  namoyon  bo‗lishi,  asosiy  bosqichlari. 
Mifologiya,  teologiya  va  xalq  ma‘naviy-madaniy  qadriyatlarida  milliy  g‗oya  va  mafkuraning 
ifodalanishi. Afina va Rim imperiyasi g‗oyalar tizimi va mafkurasi.  

 SHarq  va  Markaziy  Osiyoda  g‗oyalarning  namoyon  bo‗lishi,  ularning  gumanistik  mohiyati. 
O‗rta  Osiyoda  islom  dini  g‗oyalarining  yoyilishi.  Xorazmiy,  Farobiy,  Beruniy,  Ibn  Sino  merosida 
g‗oyalar  mavzui.  Sovet  davrida  kommunistik  partiya  g‗oyalarining  gegemonligi  va  uning  oqibatlari.  
Mustaqillik - milliy g‗oya fanining bosh mavzusi. Ma‘naviy jasorat- millat g‗oyasi va ruhining ifodasi. 
Qo‗llaniladigan ta‘lim texnologiyalari:dialogik  yondashuv, muammoli ta‘lim,aqliy hujum, vizual. 
Adabiyot:A.1, Q2,Q.3,Q.4,Q.5,Q.7,Q.10,Q.14,Q.21. 
 
Milliy g„oya, ijtimoiy taraqqiyot va mafkuraviy jarayonlarning o„zaro bog„liqligi 
 
Ijtimoiy  taraqqiyot,  milliy  g‗oya  va,  tarixiy  jarayonlarning  milliy  g‗oyalar  shakllanishi  hamda 
amal qilishiga ta‘siri Tarixiy xotira g‗oya va mafkuraning rivojlanishidagi ijtimoiy ma‘naviy omil. 
Mentalitetning fikrlash uslubi va qadriyatlar bilan bog‗liq elementlari.  
Qo‗llaniladigan ta‘lim texnologiyalari:dialogik  yondashuv, muammoli ta‘lim,aqliy hujum, vizual. 
Adabiyot:A.1,Q. Q2,Q.3,Q.4,Q.5,Q.7,Q.10,Q.14,Q.21. 
 
G„oyaviy tahdidlarning yo„nalishlari 
 
SHovinizm,  genotsid,  fashizm,  neofashizm,  neokommunizm,  irqchilik,  diniy  ekstremizm, 
fundamentalizm,  terrorizm  g‗oyalarining  reaksion  mohiyati  va  u larga  qarshi  kurashning  tarixiy 
zaruriyati. Mahalliychilik,  millatchilik, urug‗ aymog‗chilik, korrupsiyaga  qarshi  kurash  mafkuraviy 
mustaqillik kafoloti. 
              XXI  asrda  g‗oyaviy-mafkuraviy  munosabatlar  keskinlashuvining  ijtimoiy,  iqtisodiy,siyosiy 
sabablari.  .I.A.  Karimov  g‗oyaviy-mafkuraviy  tahdidlar,  ularning  mazmun-mohiyati  va  asosiy 
yo‗nalishlari haqida. (O‗zbekiston XXI asrga intilmoqda, xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari 
va taraqqiyot kafolotlari asari asosida)  
Qo‗llaniladigan ta‘lim texnologiyalari:dialogik  yondashuv, muammoli ta‘lim,aqliy hujum, vizual. 
Adabiyot:A.1,Q. 1,Q.2,Q.3,Q.4,Q.19,Q.22 
 
Mafkuraviy  tajovuz  va axborot xavfsizligi 
 
Mafkuraviy  tajovuz  va  unga  qarshi  milliy  xavfsizlikni  ta‘minlash  zarurati.  Jamiyatning 
mafkuraviy  muqobillashish  sabablari.  Mafkuraviy  gegemonizmning  vujudga  kelishi.  Axborot 
xavfsizligi  va  biologik  xavfsizlikning  mutanosibligi.  Axborot  k omunikatsiyala rida  ma fkura viy  
xurujlarning  namoyon  bo‗lishi  va  unga  qarshi  profilaktika  vositalari.  Axborot xavfsizligining 
ijtimoiy  madaniy  meros  bilan  bog‗liqligi  va  uning  yangi  voqelikka  mutanosibligi.  Geosiyosiy 
manfaatlar axborot xavfsizligi omili. 
Qo‗llaniladigan ta‘lim texnologiyalari:dialogik  yondashuv, muammoli ta‘lim,aqliy hujum, vizual. 
Adabiyot:A.1,Q. 1,Q.2,Q.4,Q.13,Q.14,Q.21 
 
Mafkuraviy faoliyat - milliy g„oyani  amalga oshirish vositasi 
 
Mafkuraviy  munosabatlar‖  tushunchasi,  uning  mazmun  –mohiyati  va  namoyon  bo‗lish 
xususiyatlari.  Milliy  g‗oyaning  ijtimoiy  sub‘ektlar  orasidagi  hamkorlik  va  hamjihatlikni 
mustahkamlashdagi  ahamiyati.      Mafkuraviy  faoliyat‖  tushunchasi,  uning  mazmun-mohiyati  va 
namoyon  bo‗lish  xususiyatlari.  Ommaviy  axborot  vositalari,  internet  va  boshqa  axborot  vositalarining 
mafkuraviy  faoliyatdagi  o‗rni.Hozirgi  davrdagi  mafkuraviy  faoliyatning  dolzarb  masalalari.  Milliy 
g‗oyani  aholi  ongiga  singdirish,  YUrt  tinchligi,  Vatan  ravnaqi,  xalq  farovonligi  g‗oyalarini  amalga 
oshirishning ustivor vazifalari. 
Qo‗llaniladigan ta‘lim texnologiyalari:dialogik  yondashuv, muammoli ta‘lim,aqliy hujum, vizual. 
Adabiyot:A.1,Q. 1,Q.2,Q.4,Q.13,Q.14,Q.21 
 
Globallashuv jarayonida mafkuraviy immunitet 
 

Hozirgi  davrda  dunyoning  mafkuraviy  manzarasi.Globallashuvning  ijobiy  va  salbiy 
jihatlari.  G‗oyaviy-mafkuraviy  munosabatlarning  texnologik  va  intellektual  asoslari.  G‗oyaviy-
mafkuraviy tahdidlarga qarshi kurash usullari va vositalari. ―Mafkuraviy poligon‖ tushunchasi, uning 
namoyon  bo‗lish  xususiyatlari.  Mafkuraviy  immunitetni  shakllantirish  omillari.Mamlakatdagi 
iqtisodiy barqarorlikning mafkuraviy immunitetni shakllantirishdagi o‗rni 
Qo‗llaniladigan ta‘lim texnologiyalari:dialogik  yondashuv, muammoli ta‘lim,aqliy hujum, vizual. 
Adabiyot:A.1,Q. Q.2,Q.4,Q.7,Q.8,Q.21,Q.24 
 
Jamiyat barqarorligini ta‟minlashning ijtimoiy-g„oyaviy asoslari 
 
          Jamiyat  barqarorligini  ta‘minlashda  iqtisodiy -siyosiy,  ijtimoiy  ma‘naviy  omillarning 
mushtarakligi.Milliy  g‗oyaning  etnosiyosat  va  etnomadaniyat  rivojiga  ta‘siri.  O‗zbekistonda 
milliy  siyosatning  amalga  oshirilishi  va  unda  etnik  birliklar  manfaat lari  himoya  qilinishining 
huquqiy  va  ijtimoiy  asoslari.  ―O‗zbekiston  -  yagona  vatan"  g‗oyasi  barqarorlikni  ta‘minlashning 
nazariy asosi.  
            O‗zbekistonda milliy mada niy markazlarning tashkil qilinishi millatlararo barqarorlikni 
ta‘minlash  vositasi.  Dunyoda  tinchlik  o‗rnatishda  barqaror  demokratik  taraqqiyot,  erkinlik, 
ijtimoiy-siyosiy hamkorlik, milliy va diniy totuvlik g‗oyalarining ustuvor ahamiyati.   
Qo‗llaniladigan ta‘lim texnologiyalari:dialogik  yondashuv, muammoli ta‘lim,aqliy hujum, vizual. 
Adabiyot: A.1,Q1.,Q.2,Q.4,Q.7,Q.8,Q.21,Q.24 
 
Tafakkur o„zgarishi va ma‟naviy yangilanishda milliy g„oyaning roli. Milliy g„oyani 
rivojlantirishning institutsional tizimi. 
 
Bozor  munosabatlariga  o‗tishning  inson  tafakkuriga  ta‘siri.  Tafakkurga  jamiyat, 
maktab,  oila  va  tarbiyani  amalga  oshiruvchi  boshqa  omillar  ta‘sirining  o‗zaro  nisbati.  Milliy 
g‗oyaning  tafakkur  konservatizmini  bartaraf  qilishdagi  o‗rni.Taraqqiyotning  milliy  modellari  va 
ularning  mazmuni.  ―O‗zbek  modeli‖ -evolyusion  taraqqiyot  g‗oyasining  gumanistik  xarakteri. 
Istiqlol  yillarida  ma‘naviy  tiklanish  va  yuksalish  sohadagi  islohotlar  jarayoni.  Prezident Islom 
Karimovning  ―YUksak  ma‘naviyat  -  engilmas  kuch‖  asarining  yangi  dunyoqarash  va  zamonaviy 
tafakkurni  shakllantirishdagi  ahamiyati.  Dunyoning  elitar  mafkuraviy  tizimi.  G‗oyaviy  ta‘lim-
tarbiya va targ‗ibot-tashviqot ishlariga kompleks-sistemali yondoshish tamoyillari. 
―Mafkuraviy  tarbiya‖  tushunchasi,  uning  mazmuni  va  namoyon  bo‗lish  xususiyatlari. 
―Mafkuraviy  ta‘sir‖,  ―mafkuraviy  tarbiya‖  va  ―mafkuraviy  profilaktika‖  tushunchalarining  o‗zaro 
aloqadorligi.  Ta‘lim-tarbiya  tizimida  milliy  g‗oyani  rivojlantirish  imkoniyatlari.  Ijtimoiy 
institutlarning  an‘anaviy,  individual  jamoaviy  mafkuraviy  funksiyalari:  Milliy  g‗oyani 
rivojlantirishda  ommaviy  va  siyosiy  tashkilotlarning,  oila,  mahalla,  nodavlat-notijorat 
tashkilotlarning rolini oshirishning ahamiyati.  
     Qo‗llaniladigan ta‘lim texnologiyalari:dialogik  yondashuv, muammoli     ta‘lim,aqliy hujum, vizual. 
     Adabiyot:A.1,Q1,Q.2,Q.3,Q.9,Q.10,Q.11,Q.19,Q.20 
 
“Milliy  g„oya: asosiy tushuncha va tamoyillar fani bo„yicha seminarlarning kalendar tematik 
rejasi 
 
t\r 
Ma‟ruza mavzulari 
Soati  

―Milliy    g‗oya:  asosiy  tushuncha  va  tamoyillar‖  fanining  predmeti, 
maqsadi va vazifalari 


―Milliy  g‗oya: asosiy tushuncha va tamoyillar fanining tarixiy 
ildizlari, shakllanish bosqichlari  


Milliy  g‗oya,  ijtimoiy  taraqqiyot  va  mafkuraviy  jarayonlarning  o‗zaro 
bog‗liqligi.  


G‗oyaviy tahdidlarning yo‗nalishlari  


Mafkuraviy  tajovuz  va axborot xavfsizligi.  



Mafkuraviy faoliyat – milliy g‗oyani  amalga oshirish vositasi 


Globallashuv jarayonida mafkuraviy immunitet 


Jamiyat barqarorligini ta‘minlashning ijtimoiy -g‗oyaviy asoslari 


Tafakkur o‗zgarishi va ma‘naviy yangilanishda milliy g‗oyaning roli  
Milliy g‗oyani rivojlantirishning institutsional tizimi 

 
jami 
18 
 
Mustaqil ishlarni tashkil etishning shakli va mazmuni 
 
Mustaqil ta‘limning turli xil shakllari mavjud bo‗lib, bunda asosiy e‘tibor talabaning berilgan 
mavzular  (amaliy  masalalar,  topshiriqlar  va  keys-  auditoriyadan  tashqarida  bajarishi,  o‗qib 
o‗rganishi vash u  yo‗nalish  bo‗yicha  bilim  va ko‗nikmalarini  chuqurlashtirishiga  qaratiladi. Talaba 
mustaqil  ishni  tayyorlashda  muayyan  fanning  xususiyatlarini  hisobga  olgan  holda  quyidagi 
shakllardan foydalanish tavsiya etiladi: 
-  darslik va o‗quv qo‗llanmalarning boblari va mavzularini o‗rganish. 
-   tarqatma materiallar bo‗yicha ma‘ruza qismini o‗zlashtirish. 
- maxsus yoki ilmiy adabiyotlar (monografiyalar, maqolalar) bo‗yicha fanlar bo‗limlari yoki 
mavzulari ustida ishglash; 
- mustaqil ishlar, keys-stadilar bilan ishlash; 
- fanga oida statistk ma‘lumotlarni o‗rganish, ularni tahlil qilish; 
-  talabaning o‗quv-ilmiy – tadqiqot ishlarini bajarish bilan bog‗liq bo‗lgan fanlar bo‗limlari 
yoki mavzularni chuqur o‗rganish; 
Faol va muammoli o‗qitish uslubidan foydalaniladigan o‗quv mashg‗ulotlari: 
Masofaviy  (diagnostik) ta‘lim. 
«Milliy  g‗oya:  asosiy  tushuncha  va  tamoyillar»  fanidan    talabalarning  mustaqil  ishlarini 
referat,  seminar,  ma‘ruza  tayyorlash.  Prezident  asarlarini  konspektlashtirish  va  boshqa  shakllarda 
tashkil  etilishi  tavsiya  etiladi.  Mustqil  ish  mavzularini  belgilashda  ma‘ruza  va  seminar 
mashg‗ulotlari mavzularini to‗ldirishga harakat qilinishi lozim. 
 
Talabalar mustaqil ta'limining mazmuni va hajmi 
 
t\r 
Mustaqil ta‟lim mavzulari 
Berilgan topshiriqlar 
Topshirish 
muddati 
Hajmi(soatda) 

Milliy 
g‗oya 
va 
mafkurani 
rivojlantirishning  ijtimoiy  siyosiy, 
ma‘naviy, huquqiy omillari  
Referat,test 
2-hafta 


Terrorizmning  shakllari:  mintaqaviy 
va  xalqaro  terrorizmning  g‗oyaviy 
maqsadlari  
Referat, 
prezentatsiya 
3-hafta 


G‗oyaviy-mafkuraviy 
tahdidlarga 
qarshi kurash usullari va vositalari  
Prezentatsiya, 
Test, 
krossvord 
 
4-hafta 


Axborot  xurujiga  qarshi  axborot 
xavfsizligini 
ta‘minlashning 
zaruriyati  
Referat 
Test, klaster 
5-hafta 


O‗zbekistonda  rasmiy  tan  olingan 
diniy 
konfessiyalar 
faoliyatining 
millatlararo  totuvlikni  ta‘minlashdagi 
roli  
Prezentatsiya, 
Test 
 
6-hafta 

 
Dasturning informatsion-uslubiy ta‟minoti 

 
―Milliy  g‗oya:  asosiy  tushuncha  va  tamoyillar‖  fanini  o‗qitishda  zamonaviy  (xususan 
interfaol)  metodlar,  axborot  kommunikatsiya  (mediata‘lim,  amaliy  dastur  paketlari,  prezentatsion, 
elektron-didaktik)  texnologiyalarining  qo‗llanishi  nazarda  tutiladi.  ―Milliy  g‗oya‖  fani  kursida 
elektron  darslikdan,  mavzuga  oid  teledisklardan  va  boshqa  ko‗rgazmali  qurollardan 
foydalaniladi.Jumladan quyidagi multimediya materiallaridan foydalaniladi:  
1.Ma'naviy yangilanish yo‗lida. 
2.Ekologik xavfsizlik muammolari . 
3.Iqtisodiyot xavfsizligi va barqaror rivojlanish asoslari . 
4.Milliy xavfsizlikning xarbiy-strategik asoslari. 
5.Barkamol avlod orzusi. 
 
Fanni o„qitishda kompyuter,  axborot va boshqa zamonaviy  
pedagogik texnologiyalar 
 
«Milliy  g‗oya: asosiy tushuncha va tamoyillar» fani bo‗yicha ma‘ruza jarayonlarini tashkil etishda 
va o‗quv amaliyoti davomida quyidagi informatsion hamda pedagogik texnologiyalardan foydalaniladi: 
- ma‘ruzalarning asosiy va muhim jihatlarini ko‗rgazmali yoritish hamda mavzularni talabalarga 
ta‘sirini oshirish uchun zamonaviy elektron hisoblash vositalari, o‗qitishning texnik vositalari, proektor, 
kodoskop, video va audio uskunalar qo‗llaniladi; 
-  ma‘ruzalar  va  amaliy  mashg‗ulotlarni  tashkil  etishda  mavzuni  o‗rganishning  samarasini 
oshirish uchun alohida sxemalar, kartalar, tarqatma materiallardan foydalaniladi. 
Ta‘limning  zamonaviy  interaktiv  o‗qitish  turlari  seminar  mashg‗ulotlari  va  davra  suhbatlarini 
tashkil  etishda  ham keng  qo‗llaniladi.   Jumladan, ―klaster‖, ―charxpalak‖,  ―FSMU‖, ―o‗qituvchi-o‗quv 
guruhi‖,  ―o‗qituvchi-tinglovchi‖,  ―tinglovchi-o‗quv  guruhi‖,  ―tinglovchi-tinglovchi‖,    kabi  o‗qitish 
usullaridan  seminar  va  amaliy  mashg‗ulotlarda  foydalaniladi.  Bundan  tashqari  o‗quv  guruhlarida 
―kichik  guruhlarda  ishlash‖,  ―savol-javob‖,    va  boshqa  metodlardan  ham  keng  foydalaniladi  (O‗quv 
tematik rejaga muvofiq) 
 
Baholash  mezonlari 
 
1.Talabalar bilimini   nazorat  qilish   va reyting tizimi  orqali   baholashdan  maqsad   ta‘lim  sifatini 
boshqarish  orqali  raqobatbardosh  kadrlar  tayyorlashga  erishish,  talabalarning  fanlarni  o‗zlashtirishida  
bo‗shliqlar  hosil bo‗lishini oldini olish, ularni aniqlash va  bartaraf etishdan iborat. 
2. Reyting tizimining asosiy vazifalari quyidagilardan iborat: 
a)    talabalarda  Davlat    ta‘lim    standartlariga    muvofiq  tegishli    bilim,  ko‗nikma    va  malakalar 
shakllanganligi darajasini nazorat qilish  va tahlil  qilib borish; 
b)  talabalar bilimi, ko‗nikma va malakalarini  baholashning asosiy tamoyillari:  
Davlat  ta‘lim    standartlariga  asoslanganlik,  aniqlik,  xaqqoniylik,  ishonchlilik  va  kulay  shaklda 
baholashni ta‘minlash; 
v) fanlarning talabalar  tomonidan  tizimli  tarzda  va belgilangan muddatlarda  o‗zlashtirilishini  tashkil 
etish va tahlil qilish; 
g) talabalarda  mustaqil ishlash ko‗nikmalarini rivojlantirish, axborot resurslari  manbalaridan   samarali  
foydalanishni  tashkil etish; 
d) talabalar bilimini  xolis  va adolatli  baholash  hamda uning natijalarini vaqtida  ma‘lum qilish; 
e) o‗quv jarayonining  tashkiliy  ishlarini  kompyutrlashtirishga sharoit yaratish. 
3.  Fanlar  bo‗yicha  talabalar  bilimini  semestrda    baholab  borish  reyting    nazorati    jadvallari  va 
baholash mezonlari asosida  amalga oshiriladi. 
4.  Talabalar  bilimini  100  balli  reyting  tizimi  orqali  baholash    fanlarni  chuqur  o‗zlashtirish, 
topshiriqlar va uy vazifalarga ijodiy yondashish, mustaqil fikrlash va ishlashni ko‗zda tutuvchi, umumiy 
o‗quv  yuklamasini  hisobga  olish,  o‗z  bilimi  va  ko‗nikmalarini  muntazam  ravishda  oshirishga  intilish, 
hamda adabiyotlardan keng foydalanish kabi xususiyatlarni shakllantirishga erishiladi. 

 
 Baholash tartibi va mezonlari 
 
1. Talabalarning fan bo‗yicha o‗zlashtirishini baholash semestr (o‗quv yili) davomida muntazam 
ravishda olib boriladi va quyidagi turlar orqali amalga oshiriladi: 
- joriy baholash (JB) 
- talabalarning mustaqil ishi (TMI) 
- oraliq baholash (OB) 
- yakuniy baholash (YAB) 
Har  bir  fan  bo‗yicha  talabaning  semestr  (yil  sikl)  davomidagi  o‗zlashtirish  ko‗rsatkichi  100 
ballik tizimida baholanadi.  
Ushbu 100 ball baholash turlari bo‗yicha quyidagicha taqsimlanadi: 
№ 
Baholash turi 
Maksimal ball 
Saralash ball 

Joriy baholash 
55 
30,2 

Talabaning mustaqil ishi  

1,7 

Oraliq baholash 
10 
5,5 

YAkuniy baholash 
30 
16,5 
 
JAMI 
100 
55 
 
 
Talabalarning  fan  bo‗yicha  to‗plagan  umumiy  bali  har  bir  baholash  turlarida  to‗plagan  ballar 
yig‗indisiga teng bo‗ladi. 
 
Joriy baxolash (JB) 
 
JB da  fanning xar bir  bo‗lim bo‗yicha talabaning  bilimi  va amaliy ko‗nikmalarini aniqlab  borish 
ko‗zda  tutiladi  va  u  amaliy  mashg‗ulotlarda  amalga  oshiriladi.  Baholashda  talabaning  bilim  darajasi, 
amaliy mashg‗ulot materiallarini o‗zlashtirishi, nazariy material muhokamasida va ta‘limning interaktiv 
uslublarida  qatnashishining  faollik  darajasi,  shuningdek  amaliy  bilim  va  ko‗nikmalarni  o‗zlashtirish 
darajasi  xisobga  olinadi.  Har  bir  fan  bo‗yicha  o‗quv  soatidan  kelib  chiqqan  holda  maksimal  ball 
belgilanadi.  Milliy g‗oya fanidan– 18 soat JBga ajratilgan , talaba 2-9 seminarlarda baholanadi va  ball 
taqsimoti  seminarlar  bo‗yicha  quyidagicha  taqsimlanadi:2-8  seminarlarda  maksimal  ball  ―7‖,  9-
seminarda maksimal ball ―6‖. 
JB har bir  fanning xususiyatlaridan kelib  chiqqan  holda og‗zaki, yozma ish, test yoki ularning 
kombinatsiyasi shaklida amalga oshiriladi. Har bir mashg‗ulotda barcha talabalar baholanishi shart. 
Talabaning ballarda ifodalangan o‗zlashtirishi quyidagicha baholanadi: 
 
№ 
Ballar 
Baho 
Talabaning bilim darajasi 

7-6 
 
A‘lo ―5‖  Talabalar uy vazifasini bajargan, og‗zaki savollarga aniq javob 
beradi,  mavzu  bo‗yicha  mustaqil  mushohada  yurita  oladi, 
mazmunini  tushunadi  mavzu  bo‗yicha  mustaqil  fikrlay  oladi. 
Vazifalarni  mustaqil bajaradi, natijalarini rasmiylashtirib tahlil 
qila oladi. 

5,9-5 
YAxshi 
―4‖ 
Talaba uy vazifasini bajargan, og‗zaki va test savollariga javob 
bera  oladi.  Ijtimoiy  fanlar  qonuniyatlarini  va  ta‘riflarni  yod 
biladi. Mavzuni tushungan,  lekin ayrim  masalalarni taxlil  qila 
olmaydi. 

4,9-3,8 
Qoniqarli 
―3‖ 
Talaba uy vazifasini bajarib kelgan, og‗zaki va test savollariga 
qiynalib  javob  beradi,  ta‘riflarni  yod  biladi,  lekin  mohiyatini 
yaxshi tushunmaydi.  

3-2 
Qoniqarsi
Talaba  uy  vazifasini  daftariga  yozib  kelgan,  lekin  mavzu 

z ―2‖ 
bo‗yicha  savollarga  javob  bera  olmaydi.  Mohiyatini 
tushunmaydi. 
Talaba  darsga  kelib  unga  mutloq  tayyorlanmaganda  va  muhokamada  mutloq  ishtirok 
etmaganida 1 ball qo‗yiladi. 
 
Talabaning mustaqil ishi (TMI)  
Download 5.27 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling