Toshkent Farmatsevtika instituti Sanoat Farmatsiya fakulteti Sanoat Farmatsiya yoʻnalishi 201b guruh Talabasi Muhammadiyeva Charosning Analitik kimyo Fanidan tayyorlagan mustaqil Ishi

Mushak to’qimalarida molyar massasi, tarkibi va gemoglobin subbirliklariga (monomerlariga) yaqin xossalari bo’yicha mushak gemoglobin – miyoglobin mavjud. Ayrim o‘simliklarda gemoglobin analoglari topilgan (masalan, dukkakli o‘simliklarning tugunlarida leggemoglobin topilgan).Inson miyoglobinidagi temir

Mioglobin (yunon tilidan mys, myos- mushak va lot. Globus-to’p), umurtqali hayvonlar va odamlarning mushak oqsili, gemoglobin tomonidan olib boriladigan O2 ni bog’laydi va uni hujayraning oksidlanish tizimlariga o’tkazadi.

U 153 ta aminokislota qoldig’ini (mol.m. 17800) o’z ichiga olgan bitta polipeptid zanjiridan iborat bo’lib, u 4,5 x 2,5 nm o’lchamdagi zich globulaga o’ralgan. Mioglobinning maxsus bo’shlig’ida (“cho’ntak”) gemoglobindagi kabi molekulaning qolgan qismi (globin) bilan bog’liq bo’lgan gem joylashtiriladi. OK. Polipeptid zanjirining 75% b-spiral konformatsiyasida (barcha b-spirallar o’ng qo’lda). Spirallashgan maydonlar orasida 5 ta spirallanmagan maydon mavjud; bir xil saytlar zanjirning uchlarida joylashgan. Molekulaning ichki hududi leysin, valin, metionin, fenilalaninning qutbsiz qoldiqlaridan iborat va glutamik va aspartik kislotalarning yon qutb zanjirlarini, glutamin, asparagin, lizin va argininni o’z ichiga olmaydi. Aminokislotalarning qutbli va qutbsiz qoldiqlari molekulaning tashqi tomonida joylashgan.

Temir atomi 4 ta holatda bo’lishi mumkin: fiziologik faol pentakoordinatali yuqori spinli ferro holatida (deoksimiyoglobin, Fe2 + , spin raqami 2), geksakoordinatali yuqori spinli ferro holatida (metmioglobin, Fe3 + , 6-ligand H2O, spin raqami 5/ 2) va kam spinli ferro- va ferris holatlarida (mos ravishda, Fe2+ va Fe3+, spin soni O va ½). Temir atomi baʼzi ligandlar bilan oʻzaro taʼsirlashganda (deoksimioglobin uchun O2, CO, NO va boshqalar; metmioglobin uchun CN-, N-3 va imidazol bilan) oʻzaro taʼsirlashganda past spinli shakllar yuqori spinli shakllardan hosil boʻladi. Ferris holati uchun yuqori aylanishli va past aylanishli shakllarning aralashmasi (OH-, NO-2, NCS- ligandlari) mumkin.