Toshkent islom universiteti

Maslahatlar 



 

Oyoqlar  joylashuvi. Oyog'ingiz  birini  ustidan  ikkinchisini  qo‘ymang, 

chunki bu oyoqlarda qon aylanishiga to‘sqinlik qiladi. Ularni shunday qo‘yingki 

ikki oyog‘ingiz yerda bir xil joylashsin. 



 

Umurtqa  „og'onangizni  to'g'ri  tutib  o'tirishingiz  kerak. Buning  uchun 

maxsus stulda o‘tiring. Kompyuter xonasida stol va stullarga  talablar  mavjud 

bo'lib, stol balandligi yerdan 68-77 sm bo'lib, stullar  esa  aylanuvchan bo'lishi 

kerak  va  albatta  orqasida  suyanchig'i  bo'lishi  kerak.  Bu  stulning  suyanadigan 

joyi sizning umurtqa ‗og‘onangizni to‘g‘ri ushlab turadi. 

 



 

Qo‘llaringizni shunday joylashtiringki ular stolda bir tekis joylashishsin. 

‗anjalarni ushlab turuvchi maxsus sichqoncha uchun yostiqcha oling. Quyidagi 

rasmda qo‘llar qanday holda bo‘lish kerakligi haqida batafsil ko‘rsatilgan. 

---

 70 

 

 

Ko‟zlar va bo'yin. Monitoringiz markazi ko‘zlaringiz joylashgan joyi bilan 

teng  bo‘lishi  kerak.  Monitor  ko'zdan  ozgina  ‗astroqda  va  50  smdan    kam  

bo'lmagan masofada joylashishi kerak. Monitor va  ko'z  orasidagi  masofa 60-

70  sm  bo'lishi  tavsiya  qilinadi,  bu  masofa  kichik  bo'lsa,    insonni  ko'zi  tezroq 

charchaydi.  Monitorni  dizayni  va  rangi  o'ziga    e'tiborni  jalb  qilmasligi  kerak. 

Shuning  uchun  monitorning  sirt    tomonida  har  xil  reklama  yo‘ishtirgichlarini 

olib  tashlash  kerak.    Monitorning  ekrani  zangori  va  ko'k  ranglarga  bo'yalishi 

shart.  Chunki    bu    ranglar  inson  ko'ziga  eng  yaxshi  ranglardan  hisoblanadi. 

Bunda bo'yningizga ham og'irlik tushmaydi, chunki u to'g'ri holatda bo'ladi. 

 

---

 71 

 



 

Zamonaviy  monitorlar. Oddiy  lam‘ali  monitoringizni  LCD  yoki  LED 

monitorlarga  almashtiring,  chunki  ulardan  nur  chiqish  darajasi  judayam  ‗ast. 

Monitoringiz  judayam  yorug‘  bo‘lsa  uning  nurini  sizga  qulay  darajagacha 

‗asaytiring. 



 

Ko‟zlarga  dam. Ko‘zlaringizga  har  soat  10-15  daqiqa  dam  berib  turing. 

O‘simliklarga, osmonga yoki akvariumga qarang. 

 



 

Ko‟z  mashqlari.  Ko‘z  mashqlari bilan  shug‘ullaning.  Ko‘zlaringiz 

qorachig‘ini 10-15 martta soat millari bo'ylab va teskari yo‘nalishda aylantiring. 

 

 

Keyin gorizontal, vertikal va diagonal yo‘nalishda 10-15 marta harakatlantiring. 

Oxiri ko‘zlaringizni tez ochib yo‘ib ‗ir‘irating. 

 



 

Stol  tennis. Stol  tennisi ham  ko‘zlarga  juda  foydasi  katta.  Monitorga, 

ya‘ni faqatgina bir joyga qarab turgan ko‘z mushaklari harakatsiz bo‘lib qoladi, 

bu  esa  ko‘zingiz  nurini  yo‘qotishga  olib  keladi.  Stol  tennisi  esa  harakatsiz 

mushaklarni ishga tushuradi. 



 

Mahsus ko‟zoynaklar. O‘tikadan ko‘‘gina mayda 

teshikchalarga  ega  qora  maxsus  ko‘zoynak  oling.  10-

15daqiqaga taqib yuring. 

 

---

 72 

 



 

Ruchka. Qo‘lingizga  ruchka  yoki  qalam  olib  uni  har  xil  joyga 

harakatlantiring  (o‘ngga  cha‘ga,  te‘aga  ‗astga,  yaqinroq  uzoqroq),  boshingizni 

qimirlatmasdan ko‘zingizni ruchka ketidan yo‘naltiring. 



 

Badan-tarbiya. Kompyuterda  ko‘‘  o‘tiradiganlar  har  soat  badantarbiya 

qilib  turishlari  shart.  Badantarbiya  mushaklaringizni  bo‘shashib  qolishining 

oldini oladi, qon aylanishini ta‘minlaydi va umurtqa  ‗og‘onasi, ko‘z, bo‘yinga 

tushgan og‘irliklarni kamaytiradi. 



 

Kerishib  turing. Har  zamon  o‘ng,  cha‘  orqa  va  oldinga  qo‘llaringizni 

ko‘tarib qattiq kerishing. 



 

Sabzavot, mevalar, asal iste‘mol qilib turing. Chunki ular ko‘zga foydali 

bo‘lgan vitamin va minerallarga boy. 



 

S‟ort bilan  shug‘ullanib  turing.  Umurtqa  ‗og‘onangizni  tekislash  uchun 

turnikda  to‘rtining,  suzish  bilan  shug‘ullaning.  Oyoqlar  bo‘shashib  qolmaslik 

uchun yugurib turing. 

Kompyuterda ishlash  vaqtida  insonning charchash sabablari 

Kompyuter bilan ishlash vaqtida inson  quyidagi  faktorlardan charchaydi: 

   ekranni yorug'ligi; 

   kontrast va fon o'rtasidagi aniqligi; 

   kompyuterda  ishlash ‗aytidagi issiqlikdan nurlanishi; 

   kompyuterda nurlanishning insonga ta'siri 

   kompyuter buzuqligi. 



 

Ko‘zingiz  ko‘rishi  xiralashgan  bo‘lsa  yoki  har  doim  og‘rib  ko‘z 

yoshlansa  oftalmologga  uchrashing.  Ular  kerakli  bo‘lgan  tavsiya,  dorilarni 

yozib beradilar.