Mustaqil ish “IONLAR ALMASHINISH usullari” Bajardi:Nishonboyeva Muxlisa Tekshirdi:__________ Toshkent 2022y. Reja - 1. Ion almashinish usuli haqida tushuncha.
- 2. TSK da ion almashinish jarayoni.
- 3. Ion almashinish xromatografiyasi.
- 4. Ion almashinish usuli yordamida suvlarni chuchuklashda foydalanish.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
1.Ion almashinish usuli haqida tushuncha.Ion almashinuvi-tutashgan ikki faza oralig’idagi ionlarning qaytar almashinish jarayonidir.Geterogen ionlar almashinadigan sorbsiyada eritmadagi qattiq faza-ionit sirtidagi ionlar bilan almashinadi. Biron ion, masalan, N+ bilan to’yingan ionit boshqa ionlar, masalan, Na+ yoki Ca+ bo’lgan eritmaga tutashganda eritma bilan ionit orasida ionlar almashinadi. Bunda eritmadagi Na+ va Ca+ konsentratsiyasi kamayadi va shunga ekvivalent miqdorda N+ ionlai paydo bo’ladi. Geterogen ionlar almashinadigan sorbsiyadan bug’ qozonlariga beriladigan suvni tuzsizlantirish, gidrometallurgiya, kimyo va farmasevtika sanoatida keng qo’llaniladi.
8.
- 1.Ion almashinish usuli haqida tushuncha.Ion almashinuvi-tutashgan ikki faza oralig’idagi ionlarning qaytar almashinish jarayonidir.Geterogen ionlar almashinadigan sorbsiyada eritmadagi qattiq faza-ionit sirtidagi ionlar bilan almashinadi. Biron ion, masalan, N+ bilan to’yingan ionit boshqa ionlar, masalan, Na+ yoki Ca+ bo’lgan eritmaga tutashganda eritma bilan ionit orasida ionlar almashinadi. Bunda eritmadagi Na+ va Ca+ konsentratsiyasi kamayadi va shunga ekvivalent miqdorda N+ ionlai paydo bo’ladi. Geterogen ionlar almashinadigan sorbsiyadan bug’ qozonlariga beriladigan suvni tuzsizlantirish, gidrometallurgiya, kimyo va farmasevtika sanoatida keng qo’llaniladi.
- 2. TSK da ion almashinish jarayoni.
- Tuproqlardagi almashinishi mumkin bo‘lgan elementlar ularning umumiy miqdoridan ozgina qismini tashkil qiladi. Almashinishi mumkin bo‘lgan holatda Ca+2, Mg+2, K+, NH4+, Na+, Mn+2, Fe+3, H+, Al+3 kabi elementlar bo‘ladi.
- Bulardan tashqari, juda oz miqdorda boshqa kationlar (Li+, Sr+2, Zn+2, Cn+2, Cu+2) bolishi mumkin.
- Kationlarning yutilishidagi asosiy qonuniyatlar quyidagilar hisoblanadi.
- 1. Elementlarni o‘zaro tuproq va kolloid zarracha orasida almashinishi ekvivalent miqdorda sodir bo‘ladi. Masalan: bir mg.ekv. Ca SK dan chiqarilsa bir mg.ekv. Na uning o‘rnini egallaydi.
- 2. Almashinadigan elementlar valentliklari xilma-xilligi uchun ularning valentligi ortishi bilan yutilish energiyasi ortib boradi. Ular bu xususiyatiga ko‘ra quyidagicha joylashadi:
Do'stlaringiz bilan baham: |
