Toshkent moliya instituti Byudjet hisobi va g'aznachilik fakulteti Bng'-72 guruh talabasi Akramov Shohro'zning Falsafa fanidan tayyorlagan mustaqil ishi Mavzu


Download 28.73 Kb.
bet4/4
Sana20.01.2023
Hajmi28.73 Kb.
#1104569
1   2   3   4
Bog'liq
Mustaqil ish

mifologiya(yunoncha. mythos — afsona va logos — soʻz, tushuncha, fikr, aql) — individual va ommaviy ong tomonidan miflarni hissiy-majoziy tanqidsiz idrok etish bilan tavsiflangan dunyoqarash turi; ularning mazmuni muqaddas, ularda shakllantirilgan me'yorlar esa qat'iy amalga oshirishni talab qiluvchi sifatida qabul qilinadi.

Mifologik dunyoqarash va mifologiyaning miflar tizimi sifatida rivojlanishi jarayonida inson ongida g‘ayritabiiy kuchlarning voqeligi va kuchiga ishonch kuchaydi. uning irodasi voqelik jarayonlarini va shaxsning hayotini belgilaydi. Bu kuchlarga sig'inish elementi vujudga keldi va alohida normativ-qiymatli tartibga solish tizimlarida ajralib tura boshladi.


Dastlab, ibodat ob'ekti sifatida totemlar(qoida tariqasida, ma'lum bir odamlar guruhining homiylari hisoblangan hayvonlar yoki o'simliklar - mehribon) va fetishlar(imonlilarning e'tiqodlarida g'ayritabiiy xususiyatlarga ega bo'lgan jonsiz narsalar). Biroq, ularning muqaddas xususiyatlari inson ongining rivojlanishining ma'lum bir davrida qadrsizlandi, ularning o'rnini g'ayritabiiy nomoddiy (ko'pincha odamlar ongida - odamga o'xshash) qudratli mavjudotlar egalladi. Qoida tariqasida, ular tabiat bilan bevosita bog'liq emas, balki uning yaratuvchisi sifatida harakat qilishgan.
Bu mavjudotlar o'rtasida ma'lum bir ierarxiya paydo bo'ldi. Odamlar bu mavjudotlarning tabiatning tarkibiy qismlarini, ham haqiqiy (masalan, okean) va xayoliy ("er osti dunyosi") ni boshqarish qobiliyatiga chin dildan ishonishgan. Turli xil g'ayritabiiy mavjudotlar inson faoliyatining ma'lum bir sohasini "boshqarishlari" yoki o'zlarining homiyliklarini odamlar yashaydigan katta hududlarga kengaytirishlari mumkin. Shunday qilib, odamni o'rab turgan butun dunyo ikkiga bo'lingan xudolar to'plami o'z mavqeiga qarab, katta yoki kichik g'ayritabiiy kuchlarga ega bo'lganlar. Ko'pxudolik shunday ko'rinardi.
Ammo tabiat va jamiyatda sodir bo'layotgan barcha jarayonlarni bir o'zi belgilashga qodir bo'lgan yagona qudratli xudo haqida g'oyalar paydo bo'ldi. Odamlar unga beg'araz ishonib, shubhasiz hokimiyatga ega bo'lishdi. Bunday tizim monoteizm deb ataladi.
Shunday qilib, dunyoqarashning yana bir turi shakllandi - diniy, bunda, mifologikda bo'lgani kabi, voqelikka nisbatan hissiy jihat ratsionallikdan ustun keldi.
Download 28.73 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling