Transport vositalarida ishlatiladigan nometal materiallar

 
Lok – bo’yoq pardaning qalinligini mikrometr yordamida o’lchash. 
Bu usul bilan lok-bo’yoq pardaning qalinligini o’lchash uning bir butunligini 
buzushga asoslangan, u MK-0,25 tipidagi mikrometrda o’lchanadi (14-rasm). 
Mikrometr MK-0,25 halqa 1 dan iborat bo’lib, uning bir uchiga o’lchovchi 
tekislik 2, ikkinchi uchiga esa mikrometrik vint 3 mahkamlangan. Vint vtulka bo’ylab 
harakatlanadi. Mikrometrik vintning uchi ikkinchi o’lchovchi tekislik vazifasini 
o’taydi.
14-rasm. MK-0,25 mikrometri.
1-halqa, 2- o’lchovchi tekislik, 3-mikrometrik vint, 4-shkslsli baraban, 5-
treshotka. 

---

Mikrometrik vint o’ziga o’zgarmas bosim berib turuvchi shiqildoq 5 va 0,01 mm 
shkalali baraban 4 bilan biriktirilgan. Barabanning bir marta topliq aylanishi 
mikrometrik vintning 0,5 mm ga oldinga siljio’iga mos keladi. Halqaning bo’linma 
chiziqlari 0,5 mm ga teng bo’lgan chiziqli shkala bilan tahminlangan. 
Ishni bajarish tartibi. Sinaladigan parda qatlami ustiga diametri 5...6 mm ga 
teng bo’lgan uchastkalar tanlanadi va u asos tomonidan yumshoq grafit qalam bilan 
belgilab qo’yiladi. Bo’yalgan plastinka mikrometrning o’lchovchi tekisliklari orasiga 
qo’yiladi va shiqildoqni soat strelkasi yo’nalishida burab plastinkaning belgilangan 
uchastkasi o’lchovchi tekisliklar sirti bilan topqnashtiriladi. Topqnashish momenti 
shiqildoqning xarakterli tovushi bilan belgilanadi. Chiziqli shkala va barabandagi 
shkala ko’rsatkichlarining yig’indisiga qarab, plastinkaning parda bilan birgalikdagi 
qalinligi topiladi.
So’ngra o’lchangan uchastkadan pichoq tig’i yoki erituvchi yordamida lok –
bo’yoq parda olib tashlanadi va shu yerdagi plastinka qalinligi o’lchanadi.
Xuddi shunday o’lchashlar parda hosil qilingan materialning 5-10 uchastkasida 
qaytariladi. parda qalinligi t (mkm yoki mm) ikkita ko’rsatkichning ayirmasiga teng: 
t=d-h; 
bu yerda d – pardaning taglik bilan birgalikdagi qalinligi; h – taglik qalinligi. 

---