True rost. None “bo`sh” obyekt while

Aniqlash operatorlari

Aniqlash operatorlari o’zaro 2 ta obyektlarni solishtiradi. Bunda ularning o’zaro qiymatlarini tengligi bo’yicha emas, haqiqatdan ham ular bir xil obyekt ekanligi va bir xil xotira yo’nalishiga ega ekanligi bo’yicha taqqoslanadi. Bu operatorlar 2 ta:

- is - Ikkala o’zgaruvchi ham bir xil obyekt bo’lsa rost, aks holda yolg’on qiymat qaytaradi.

- is not - Obyektlar bir xil bo’lmasa rost, aks holda yolg’on qiymat qaytaradi.

A’zolik operatorlari

A’zolik operatorlari biror ketma-ketlik obyektga tegishli ekanligini tekshiradi:

in - Belgilangan qiymat obyektda mavjud bo’lsa, rost qiymat qaytaradi.

- not in - Belgilangan qiymat obyektda mavjud bo’lmasa, rost qiymat qaytaradi.

Bitli operatorlar

Bitli operatorlar ikkilik sanoq sistemasi bilan ishlashda kerak bo’ladi:

 & (AND) - Ikkala bit ham 1 ga teng bo’lsa, 1 ga o’rnatiladi.

 | (OR) - Kamida bitta bt 1 ga teng bo’lsa, ikkala bitni ham 1 ga o’rnatadi.

 ^ (XOR) - Faqat bitta bit 1 ga teng bo’lsa, ikkala bitni ham birga o’rnatadi.

 ~ (NOT) - Barcha bitlarni invertlaydi (teskarisiga o’zgartiradi)

 << - O’ngdan chapga nollarni siljitib, chapdagi chetki bo’laklarni tushirib yuboradi.

 >> - Chapdan o’ngga bitlarning nusxalari kiritilib siljitib boriladi. O’ngdagi chetki bitlar

tushib qoladi.

Pythonda ma’lumot turlari

bilan ishlash
Pyhonda ma’lumot turlari

Dasturlashda ma’lumot turlari muhim tushuncha sanaladi. Har bir ma’lumot turining o’z vazifasi

bor. Python quyidagi ma’lumot turlariga ega:

 Matn turi: str

 Raqam turi: int, float, complex

 Ketma-ketlik turi: list, tuple, range

 Ko’rsatish turi: dict

 O’rnatish turi: set, fronzenset

 Mantiq turi: bool

 Binar (ikkilik) turi: bytes, bytearray, memoryview

Ma’lumot turini aniqlash

Ma’lumot turini aniqlash uchun type() funksiyasi ishlatiladi. Hozirgi misolda x o’zgaruvchisining

turini ekranga chiqaramiz:
Ma’lumot turlarini o’rnatish

O’zgaruvchiga qiymatni o’zlashtirgan vaqtda uning ma’lumot turini avtomatik tarzda aniqlab uni

o’zlashtiradi. Natijada o’zgaruvchi o’sha ma’lumot turini o’zida saqlaydi:

x = “Python” --- str (satr turi)

x = 20 --- int (butun son turi)

x = [“olma”, “banan”, “nok”] --- list (ro’yxat turi) va hokazo.

Aniq ma’lumot turini o’rnatish

Agr ma’lumot turini aniq ko’rsatmoqchi bo’lsangiz, bu ishni quyidagicha amalga oshirish kerak:

x = str(“Python”) --- str (satr turi)

x = int(20) --- int (butun son turi)

x = list([“olma”, “banan”, “nok”]) --- list (ro’yxat turi)
Pythonda sonlar

Pythonda sonli turlar 3 turga bo’linadi:

 Int

 Float

 Complex
Int (butun sonlar)

Int (integer) turidagi sonlar o’z ichiga istalgan oraliqdagi musbat yoki manfiy butun sonlarni oladi.

butun sonlar ustida bajarish mumkin bo`lgan qo`shimcha metodlar: