7. Jemleýji bahalary çykarmak
Türkmen dilinden we edebiýatdan V-ХII synplaryň her birinde
okuw çärýegi (4 çärýek) we okuw ýyly üçin jemleýji baha goýulýar.
V-XII synplarda ýazdyrylan beýannamadyr düzmelere goýulýan
iki baha bütewidir. Ol türkmen dili boýunça okuwçynyň taýýarlygynyň
ähli taraplaryny: ylmy maglumatlary özleşdirişini, başarnyklara eýe
bolşuny, sözleýiş taýdan ösüşini we dürs ýazuw, dyngy belgi taýdan
sowatlylygynyň derejesini umumylaşdyrýar.
Edebiýat boýunça okuwçylaryň bilim derejelerini barlamak üçin
V-ХII synplarda ýazdyrylan düzmeleriň birinji bahasy her synpda
edebiýatdan bahalar jemlenende nazara alynmalydyr, ikinji baha bol-
sa türkmen dilinden sowatlylygyna goýulmalydyr.
Jemleýji baha öňki goýlan bahalaryň ortaça netijesi boýunça çy-
karylman, eýsem öňki ähli görkezijiler boýunça okuwçynyň hakyky
taýýarlygy, ony kesgitleýän aýgytlaýjy deliller hasaba alynmalydyr.
Okuw ýylynyň dowamynda jemleýji bahalar çykarylanda, okuwçynyň
sapaklara işjeň gatnaşygyny höweslendirmek üçin, olaryň gündelik
ýetişikleriniň netijelerini, berýän jogaplarynyň, öwrenijilik häsiýetli
işleriniň bahalaryny, şeýle hem barlag işleriniň ýerine ýetiriliş dereje-
sini hasaba almak zerurdyr.
Jemleýji bahada esasy üns okuwçynyň dil we ýazuw sözleýşine,
dürs ýazuw, dyngy belgi ýalňyşlaryna, sözleýiş endiklerine berilýär.
Şonuň üçin eger çärýekde geçirilen barlag diktantlarynyň, düzmeleriň,
beýannamalaryň köpüsine dürs ýazuw, dyngy belgi, sözleýiş sowatly-
lygy taýdan pes («2-lik» we «1-lik») baha berlen bolsa, onda jemleýji
baha oňaýly bolup bilmez.
Okuwça jemleýji ýyllyk baha goýlanda, çärýeklik bahalar hasa-
ba alynýar, şonda okuwçynyň okuw ýylynyň ahyryndaky bilimine we
başarnygyna anyk esaslanmalar gerekdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |
