Turli tipdagi nasoslarning tuzilishlari, elementlari, ularning asosiy ko‘rsatgichlarini o‘rganish va tavsiflarini qurish

Markazdan kochma nasoslar. Markazdan kochma nasoslarda suyuqlikka energiyani nasos korpusida aylanuvchi ish gildiragi kuraklari yordamida beriladi. Bunda parraklar orasidagi suyuklik zarrachasi markazdan kochma kuch ta’sirida nasos kamerasiga intiladi. Bundan xarakat natijasida ish g‘ildiragi markazida bosim kamayib, ta’minlovchi idishdagi suyuklik so‘rish trubasi orkali ko‘tariladi va ish gildiragi kuraklari orasidam chikib ketgan suyuklik o‘rniga yangi suyuklik keladi. Nasos kamerasiga markazdai kochma kuch ta’sirida suyuqlikning kelishi natijasida bosim ortib, suyuklik nasos kamsraspdan xaydash trubasiga kutariladi. Markazdan kochma nasoslarning ishlashi shu prinsipga asoslangan bo‘ladi.
Markazdan qochma nasosarning asosiy kismlari korpus, valga o‘rnatilgan aylanuvchi ish gildiraklari bo‘lib, valga bir yoki bir necha ish gildiragi o‘rnatish mumkin. Birinchi xolda nasos bir g‘ildirakli yoki bir bosqichli deyiladi. Ikkinchi xolda esa u kup boskichli deyiladi. Bir boskichli markazdan qochma nasoslar kichik bosimli nasoslar gruppasiga taalukli bo‘lib, bosimni oshirish uchun valga bir necha ish gildiragi o‘rnatiladi. Bu holda bosim ish gildiraklari nechta bo‘lsa, taxminan shuncha ortadi. Odatda, markazdan kochma nasoslariiig boskichlari soni o‘n ikkitadan oshmaydi.
Ish gildiragi suyuqlikning okishi uchun kanallar hosil kiluvchi kuraklar urnatilgan disk va kopqokdan iborat. Kuraklar, odatda turli (oldiga egnlgan, orkaga egilgan va radnzya) shakllarda bo‘ladi. Markazda kochma nasoslarda hosil bo‘lgan bosii ish g‘ildiragining aylanish tezligi boglik. Ish gildiragi bilan korpus orasida kattagina tirkish bo‘lib, agar korpus suyuklik bilan to‘ldirilnasa, gildirak aylanishidan xosil bulgan siyraklanish suyultirishi ko‘tarishga starli bo‘lmaydi. SHuning uchun markazdan kochma nasoslarni ishga tushirnshdan oldin uning korpusi suyuklik bilan to‘ldirilali. Nasosni to‘ldirishda yoki qiska vaqtga to‘xtaganida suyuklik okib ketmasligi uchun so‘rish trubasining suvga botirilgan kismida klapan o‘rnatilgam bo‘ladi.
Markazdan kochma nasoslarning boshka turdagi nasoslardan asosiy ustulligi ularning ixchamligidir. Bu nasoslarda turli inergiya kuchlarnni vujudga keltiradigan ilgarilama-kaytma xarakatning yo‘kligi sababli ularning poydevori xam ixcham bo‘ladi. Natijada nasos va unga tegishli asosning, xizmat va remont ishlarining kiymati kam bo‘-ladi.
Ikkikchidan, nasosning tez-tez buzilib turishga sabab bo‘ladigan klapanlar va boshka turli detallar bo‘lmaydi.
Uchinchidan, xarakat bitta val orqali berilib, murakkab uzatuvchi mexanizmlarning hojati bo‘lmaydi.
Markazdan kochma nasoslyar posim juda katta bulmasa ham sarf katta bo‘lishi zarur bo‘lgan xollarda ishlatiladi.