Tuzuvchi: Maxsus fan o’qituvchisi O’lmasbek Xolmirzayev 2-son khm

§ hujjatdagi turli manbalardan olingan ma'lumotlarni joylashtirish; 
 
§ ishlaydigan bir nechta foydalanuvchilarning murakkab hujjati ustida ishlashda 
sa'y-harakatlarni birlashtirish 
turli xil mashinalar
 yilda 
mahalliy tarmoq
 yoki 
Internet; 
Microsoft Word-2000 bilan ishlash uchun Microsoft korporatsiyasi tavsiyalariga 
binoan sizga quyidagilar kerak: 
 
§ Windows-9x operatsion tizimi; 
 
§ elektron pochta bilan ishlash uchun Microsoft Outlook Express 5.0 dasturini 
o'rnatishingiz va qo'shimcha ravishda 8 Mb tezkor xotirani taqdim etishingiz 
kerak. 
Word menyusi matn protsessorlarini boshqarish uchun aksariyat harakatlar va 
buyruqlarni ta'minlovchi elementlarni o'z ichiga oladi. 

---

O’MT = Axborot texnologiyalari Tuzuvchi: Maxsus fan o’qituvchisi O’lmasbek Xolmirzayev 2-son KHM
= 148 = 
 
· Fayl (Fayl) - hujjatlarni boshqarish, bosib chiqarish va sahifa formatini 
boshqarish uchun; 
 
· Tahrirlash - hujjatni tahrirlash uchun; 
 
· View (View) - hujjatlarni va uning elementlarini ekranda aks ettirishni 
boshqarish; 
 
Qo'shish - hujjatga kiritish uchun 
turli xil narsalar
; 
 
· Format (Format) - hujjatni formatlash uchun; 
 
Asboblar (xizmat) - hujjatlarni saqlash uchun; 
 
· Jadval - jadvallar bilan ishlash uchun; 
 
· Window (Window) - ikkilamchi oynalar bilan ishlash uchun; 
 
· Yordam - o'rnatilgan yordamga qo'ng'iroq qilish; 
Hujjatlar bilan ishlash asoslari. Matn protsessorida quyidagi turdagi hujjatlar bilan 
ishlashingiz mumkin: 
 
· Muntazam Word hujjati; 
 
· Veb-sahifa; 
 
· Shablon; 
 
· Magistr. 
Oddiy Word hujjati. Oddiy hujjat chop etish uchun an'anaviy hujjat zarur bo'lgan 
hollarda yaratiladi. Oddiy hujjatda .doc kengaytmasi mavjud. 
Veb-sahifa. Veb-sahifa uning tarkibini brauzer oynasida intranetda yoki 
Internetda foydalanuvchilarga taqdim etish uchun ishlatiladi. Veb-sahifa veb-
hujjat rejimida ochiladi va HTML (gipermatnni belgilash tili) formatida 
saqlanadi. 
Andoza. Shablonlar avval saqlangan standart matn elementlari, maxsus asboblar 
paneli, shriftlar, menyu sozlamalari, makroslar, klaviatura yorliqlari va 
uslublaridan foydalanmoqchi bo'lganingizda ishlatiladi. Oddiy shablonda sukut 
bo'yicha barcha hujjatlar uchun mavjud bo'lgan sozlamalar mavjud. Shablon 
fayllari .dot kengaytmasiga ega (hujjat shabloni) va Shablonlar papkasida 
saqlanadi. 
Ustoz. Word-da standart hujjatlarni yaratish tartibini soddalashtirish uchun 
maxsus o'rnatilgan kichik sehrgarlar mavjud. Ular foydalanuvchidan kerakli 
ma'lumotlarni olish, qayta ishlash va tanlangan shablonga muvofiq formatlash 
bilan hujjatning kerakli joylariga joylashtirish uchun mo'ljallangan. 
Yangi hujjat yaratish. Word dasturini ishga tushirganingizda, u avtomatik 
ravishda siz ishlashni boshlashingiz mumkin bo'lgan bo'sh hujjatni ochadi. Ba'zan 
yangi hujjatni ochish kerak bo'ladi. Buning uchun Fayl menyusining New 
buyrug'ini tanlang yoki standart asboblar panelidagi New tugmasidan 
foydalaning. 
Mavjud hujjatni ochish. Mavjud hujjatni ochish uchun Faylni ochish menyusi 
buyrug'ini tanlang yoki asboblar panelidagi -Ochish tugmachasini ishlating. 

---

O’MT = Axborot texnologiyalari Tuzuvchi: Maxsus fan o’qituvchisi O’lmasbek Xolmirzayev 2-son KHM
= 149 = 
Bunda fayl nomini kiritishingizni so'raydigan standart oyna ochiladi. Unda siz 
fayl nomini va agar kerak bo'lsa, uning joylashgan joyini ko'rsatishingiz kerak. 
Hujjatni diskka saqlash. Hujjatni diskka saqlash uchun Faylni saqlash 
menyusidagi buyruqni tanlang yoki asboblar panelidagi -Saqlash tugmasidan 
foydalaning. Agar hujjat birinchi marta saqlansa, fayl nomi uchun standart taklif 
ko'rsatiladi. Unda siz hujjat saqlanadigan fayl nomini va agar kerak bo'lsa, uning 
joylashgan joyini ko'rsatishingiz kerak. 
Hujjatni boshqa nom bilan saqlash. Hujjatni boshqa nom bilan saqlash uchun 
menyu buyrug'ini tanlashingiz kerak Fayl (Fayl) Aslini tejash (As Saqlash). 
Ko'rsatilgan so'rov yangi nom va uning joylashgan joyini ko'rsatadi. Biroq, eski 
fayl yo'qolmaydi. 
Formulalar kiritilmoqda. Matematik ifodalarni kiritish vositasiga ehtiyoj 
matnli 
hujjat
 ilmiy va texnik hujjatlar uchun xosdir. Microsoft Word-da bunday vosita 
Microsoft Equation 3.0 formulasi muharriri hisoblanadi. Bu sizga formulali 
moslamalarni yaratishga va ularni matnni qayta ishlash hujjatiga qo'shishga 
imkon beradi. Agar kerak bo'lsa, kiritilgan ob'ekt to'g'ridan-to'g'ri hujjat 
maydonida tahrir qilinishi mumkin. 
Diagrammalar bilan ishlash. Diagrammalar ma'lumotlarni vizual tarzda namoyish 
etishning qulay vositasidir va jadvallar bilan bir qatorda ilmiy-texnik hujjatlarda 
juda keng qo'llaniladi. Microsoft Word matn protsessorida diagrammalar yaratish 
uchun Microsoft Graph plaginlari mavjud. Shunga ko'ra, Microsoft Word 2000 
protsessori uchun Microsoft Graph 2000 ishlatiladi. 
Grafik ob’ektlar bilan ishlash. Microsoft Word hujjatlarida ikki xil grafikadan 
foydalanish mumkin: chizmalarva tasvirlar. Chizmalar -vektorli tabiat ob'ektlari 
(chiziqlar, to'g'ri va egri chiziqlar, geometrik shakllar, standart va nostandart). 
Ularni yaratish uchun eng oddiy vositalar matn protsessorining o'zida. 
Tasvirlar- rastrli ob'ektlar. Matn protsessori ularni yaratish uchun vositaga ega 
emas, shuning uchun ular boshqa vositalar yordamida tayyorlangan fayldan tashqi 
ob'ektlar sifatida kiritiladi ( 
grafik muharriri
, skaner, raqamli kamera, grafik 
planshet yordamida).