У ч е н ы й X x I в е к а международный научный журнал

Bibliography: 
1. G‘ulomov S.S. va bosh. «Axborot tizimlari va texnologiyalari». Toshkent, 2000.
2. S.S. G‘ulomov, B.A. Begalov «Informatika va axborot texnologiyalari». T. 2010. 
© N.A. Davletov, 2020. 
__________________________________________________________________________________________________ 

---

Педагогические науки
48 
RHYTHMIC MOVEMENTS IN MUSIC LESSONS 
R.U. Abdullaev
1
 
Abstract 
The article describes how to develop music, develop musical skills, adapt move-
ment to music, increase musical literacy and master music. 
Key words: music, rhythmic movement, student, lesson, skill, song. 
Muzıkalıq-ritmlik háreketler jámáátlik xızmetlerden biri esaplanadı. Baslawısh 
klass oqıwshılarında júriw, juwırıw hám sekiriwde háreket koordinatsiyalari júdá jaqsı. 
Muzıka astında ózleri qol shappatlaydı, ayaqları menen tebedi, túrli buyımlar menen, 
sonıń ishinde, top, tayaqshalar, lentalar, jasalma gúller, ápiwayı muzıka ásbapları 
menen tásirli háreketler atqaradı. Muzıka hám háreket birligin seziw olarǵa tán. Bul 
sıpat bolsa - balalar muzıkalıq-ritmlik háreket xızmetinde muzıkalıq atqarıwshılıq 
qábiletlerin rawajlandırıwda tiykarǵı esaplanadı. Waqıttıń shegaralanǵanlıǵı hám 
arnawlı xananıń joqlıǵı sebepli muzıka sabaqlarında háreketlerdi orınlaw orınsız, al 
olar ayırım ayaq oyın elementlerin otırǵan yamasa turǵan halda atqaradı. 
Háreketler járdeminde oqıwshılar shıǵarmanıń xarakter ózgesheliklerin kórsete 
aladı. Muzıkalıq-ritmlik háreket - xızmet tiykarında muzıkalıq materialdı moterplastik 
qayta islew esaplanadı. Ol muzıkanıń emotsional tásirin kúsheytedi. Bulardıń 
hámmesin muzıka, onıń xarakteri, keypiyatı menen hárekettiń uyǵınlastırıwshı kón-
likpe hám tájiriybelerdiń sińdiriliwi aqıbetinde júz beredi hám maqsetke erisiledi. 
Muzıkalıq-ritmlik háreketler de basqa xızmet túrleri sıyaqlı oqıwshılarda hár 
tárepleme muzıkalıq qábiletlerin rawajlandıradı: 
- Muzıkalıq rawajlanadı; 
- dóretiwshilik qábiletlerdi; 
- jámáát bolıp háreket orınlaw tájiriybeleri qáliplesti. 
Muzıka astında háreketler orınlaw balalarda ritm sezimdi aktivlestiredi. Bul 
bolsa sabaqtıń muzıkalıq materialın jáne de tereńirek ózlestiriwge járdem beriwinde 
tárbiyalıq áhmiyetke iye. Háreketler járdeminde oqıwshılar shıǵarmanıń xarakter óz-
gesheliklerin kórsete aladı. Muzıkalıq-ritmlik háreket - xızmet tiykarında muzıkalıq ma-
terialdı moterplastik qayta islew esaplanadı. Ol muzıkanıń emotsional tásirin 
kúsheytedi. Bulardıń hámmesin muzıka, onıń xarakteri, keypiyatı menen hárekettiń 
uyǵınlastırıwshı kónlikpe hám tájiriybelerdiń sińdiriliwi aqıbetinde júz beredi hám 
maqsetke erisiledi. 
Ritmlik háreketler járdeminde muzıka formaları, muzıkalıq rawajlanıw Nızam-
lıqları haqqındaǵı kóz-qaraslar bekkemlenedi. Háreket xarakteri hám baǵdardı ózger-
tiw arqalı ǵana erisiw múmkin. 
Muzıkalıq p`esalar, qosıqlardı saxnalastırıw, tásirli háreketler arqalı tek ǵana 
muzıkalıq-esitiw kóz-qarasları rawajlanıp qalmay, al atqarıwshılıq qábiletleri, kórkem 
talǵamları qáliplesti. Egerde olarǵa óz betinshe háreket oylap tabıw wazıypası 
júkletilse, olar muzıkanıń obrazına, xarakterine sáykes ózleri háreket oylap tabadı hám 
atqaradı. Ádette saxnalastırıwshı ayaq oyınlarǵa baǵdarlamalı muzıka tańlap alınadı, 
sebebi onıń mazmunı hám háreketlerdiń izbe-izligi ayan boladı. Oqıwshılar oqıtıwshı 
menen birgelikte sáykes háreketlerdi tabadı. Orınlaw waqtında oqıtıwshı balalarǵa jár-
dem beredi, jańa háreketlerdi durıs hám tásirli orınlaw kerekligin túsindiredi, kórsetip 
beredi. 
Háreketlerdi úyretiw protsessinde kiris sózi, túsindiriw, poeziyalıq tekstten pay-
dalanıladı. 
Háreketlerdiń salıstırılıwı oqıwshılardı usı háreketlerdi durıs hám tásirli 
orınlawlarına járdem beredi. 
Muzıkalıq-ritmlik háreketler jámáátlik xızmetlerden biri esaplanadı. Baslawısh 
klass oqıwshılarında júriw, juwırıw hám sekiriwde háreket koordinatsiyalari júdá jaqsı. 
Muzıka astında ózleri qol shappatlaydı, ayaqları menen tebedi, túrli buyımlar menen, 
sonıń ishinde, top, tayaqshalar, lentalar, jasalma gúller, ápiwayı muzıka ásbapları 
1