U: Ma’lumotlar bazasini xavfsizligini ta’minlash. Bajardi: Abdurahmonov Otabek tekshirdi: Qodirov Raximjon toshkent 2022

Oracleda foydalanuvchini ro`yxatdan o`tkazish va imtiyozlar berish
CREATE USER Baza IDENTIFIED BY 123456;
Foydalanuvchi yaratish
Foydalanuvchi nomi: Baza.
Foydalanuvchi paroli: 123456.
Foydalanuvchi nomi bilan tizimga kirish:
Connect Baza/123456;
Foydalanuvchiga imtiyozlar berish
GRANT CREATE SESSION TO Baza;
Grant succeeded.
Imtiyozlar ikkita sinfga bo‘linadi:
-tizimli imtiyozlar (system privelege);
-ob’еktlarga murojat imtiyozlari(object privelege);
Imtiyozlar MBda foydalanuvchiga biron bir amalni bajarish huquqini bеradigan imtiyozlardir.Ob’еktlarga murojat imtiyozlari – alohida aniq ob’еkt ustida amalalrni bajarish uchun foydalanuvchiga bеriladigan imtiyozlar. Masalan birorta jadvaldan tanlashlarni bajarish. Foydalanuvchiga tizimli imtiyozlar bеrish uchun GRANT komandasi ishlatiladi. ORACLE da tizimli imtiyozlar beradigan operator quyidagi sistaksisga ega:
GRANT ТО
Masalan: Faraz qilaylik Baza nomli foydalanuvchiga CREATE TABLE tizimli imtiyoz berilgan bo`lsin. Tab1 жадвални яратиш муваффақиятли ўтади. Tab1 жадвални Baza1 nomli foydalanuvchi tizimiga yaratishga urining tizim tomonidan inkor qilinadi. CREATE ANY TABLE imtiyozi berilsa, bu muvaffaqiyatli bajariladi. Bu holatni quydagi so`rovda ko`rishimiz mumkin.
Misol
SQL> CONNECT Baza/123456;
Connected.
SQL> CREATE TABLE Tabl(At1 NUMBER);
Table created.
SQL> CREATE TABLE Baza1.Tabl(Atl NUMBER);
CREATE TABLE Baza1.Tabl(Atl NUMBER)*
ERROR at line 1: ORA-01031: insufficient privileges
SQL> CONNECT SYSTEM/1245sda;
Connected.
SQL> GRANT CREATE ANY TABLE TO Baza;
Grant succeeded.
SQL> CONNECT Baza/123456;
Connected. 1
SQL> CREATE TABLE Baza1.Tabl(Atl NUMBER);
Table created.