U n w Mustaqil O'zbekiston davlatining 1 b u b
Download 1.6 Mb. Pdf ko'rish
|
11 sinf uzb tarixi 001
- Bu sahifa navigatsiya:
- Islom Karimov.
- Asosiy Qonunga kiritil
- Davlat bayrog i
§
t a s h b l t 0 P l s h l v a nvojlanishining Asosiyqonuni a s o s i y s h a r t i K o n s t i t u t s i y a n i n g mavjudhgidir. Mustaqillik qo lga k i n - tilgach, bir qator omillar respublika Konstitutsiyasini yaratishni zarur qilib qo'ydi. M a m l a k a t i m i z d a milliy huquqiy davlat qurish, d e m o k r a t i k jamiyat b a r p o etish, bozor munosabatlarini shakllantirish kabi dolzarb vazifalar mustaqil O'zbekiston Konstitutsiyasini ishlab c h i q i s h n i t a q o z o e t a r d i . Vujudga k e l a y o t g a n y a n g i siyosiy partiyalar, j a m o a t harakatlari, jamoat tashkilotlarining yuridik manfaatlari, jamiyatimizda ijtimoiy-siyosiy barqarorlikni, milliy totuvlikni t a ' m i n l a s h masalalari yangi Konstitutsiya qabul qi- lishga ehtiyoj tug'dirdi. Shuningdek, O'zbekiston Respublikasi- ning xalqaro h u q u q subyektiga aylanishi, mustaqil davlat sifatida jahonga tanilishi h a m Konstitutsiya qabul qilinishini talab qilardi. „Mustaqillik Deklaratsiyasi" q a b u l q i l i n g a n O ' z b e k i s t o n Oliy Kengashining 1990- yil 2 0 - iyunda b o i g a n ikkinchi sessi- yasidayoq yangi Konstitutsiya ishlab chiqish lozim, degan xulo- saga kelingan edi. Sessiya O'zbekiston Prezidenti Islom Karimov boshchiligida 64 kishidan iborat Konstitutsiya loyihasini tay- yorlash bo'yicha komissiya tuzish to'g'risida qaror qabul qiladi. Komissiya tarkibiga Oliy Kengash deputatlari, Qoraqalpog'iston Respublikasi va viloyatlar vakillari, davlat, j a m o a t tashkilotlari va xo'jaliklarning rahbarlari, olimlar, mutaxassislar kiritildi. K o n s t i t u t s i y a v i y k o m i s s i y a O ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i n i n g Konstitutsiyasini ishlab chiqish ustida qariyb 2,5 yil ishladi. Konstitutsiyaviy komissiyaning 1 9 9 1 - yil 12- aprelda b o i g a n yig'ilishida komissiya a'zolari h a m d a yetakchi mutaxassislar va olimlardan iborat 32 kishilik ishchi guruhi tuzildi. Konstitutsiya b o i i m l a r i n i tayyorlash b o ' y i c h a 50 kishidan iborat 6 ta kichik guruhlar tuzildi. 1991- yil 3 1 - avgustda O'zbekiston davlat m u s - taqilligining e ' l o n qilinishi va ,,0'zbekiston Respublikasining davlat mustaqilligi asoslari to'g'risida" gi Q o n u n n i n g q a b u l qilinishi, bu q o n u n g a Konstitutsiyaviy m a q o m berilishi K o n s t i - tutsiyaviy komissiya mas'uliyatini y a n a d a kuchaytirdi. K o n s t i t u t s i y a l o y i h a s i n i ishlab c h i q i s h d a k o n s t i t u t s i y a v i y rivojlanishning j a h o n tajribasi o'rganildi, inson huquqlari, d e - mokratiya va qonunchilik sohasida j a h o n d a qo'lga kiritilgan yutuq- lar hisobga olindi. Milliy davlatchiligimizning tajribasi, A m i r T e m u r va b o s h q a allomalarimizning davlatni idora qilish s o - hasidagi g'oyalari yangi Konstitutsiyaga asos qilib olindi. 1992- yil 26- sentabrda O'zbekiston Respublikasining K o n s - titutsiyasi loyihasi u m u m x a l q m u h o k a m a s i u c h u n m a t b u o t d a e'lon qilindi. M u h o k a m a 2 oycha davom etdi. M u h o k a m a jarayo- nida bildirilgan takliflar asosida t u z a t i s h l a r kiritilgan loyiha 1992- yil 2 6 - noyabrda m a t b u o t d a ikkinchi m a r t a e'lon qilindi. U m u m x a l q m u h o k a m a s i davrida 6 m i n g d a n ortiq taklif va m u l o - hazalar bildirildi, ular i n o b a t g a olindi. K o n s t i t u t s i y a m i z xal- qimizning siyosiy dahosi va tafakkurining mahsuli b o i d i . Prezi- d e n t I. A. K a r i m o v O ' z b e k i s t o n Konstitutsiyasini ishlab c h i - qishga rahbarlik qildi va o'zining katta hissasini qo'shdi. Oliy K e n g a s h n i n g 1992- yil dekabrda b o i g a n XI sessiyasi O ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i n i n g K o n s t i t u t s i y a s i n i q a b u l qilish masalasini m u h o k a m a qildi. „ S h u n i a l o h i d a t a ' k i d l a s h i m i z kerakki, — degan edi Prezident I. A. Karimov sessiyada so'zlagan nutqida, — yangi Konstitutsiya loyihasini yaratishda Birlashgan Millatlar Tashkiloti hujjatlariga, Inson huquqlari u m u m j a h o n Deklaratsiyasiga, xalqaro huquqning bare ha e'tirof etgan qoidala- riga amal qilindi. Shuningdek, rivojlangan demokratiya mamlakat- lari h i s o b l a n m i s h A m e r i k a Q o ' s h m a S h t a t l a r i , Y a p o n i y a , K a n a d a , G e r m a n i y a , Fransiya, Portugaliya, Italiya, Shvetsiya, Turkiya, Ispaniyaning h a m d a Sharq m a m l a k a t l a r i H i n d i s t o n , Pokiston, Misr davlatlarining Konstitutsiya tajribasidan ijodiy foydalanildi". (I. A. Karimov. Asarlar, t . l , 127- bet.) Sessiyada deputatlar loyihaga 80 ga yaqin o'zgartirish, qo'shimcha va aniqliklar kiritdilar. Shunday qilib, 1992- yil 8- dekabr kuni O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi qabul qilindi. Mustaqil O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi qabul qilinganligini nishonlash maqsadida Konstitutsiya qabul qilingan kun — 8- dekabr umumxalq bayrami — O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi kuni deb e'lon qilinsin. 8- Dekabr dam olish kuni hisoblansin. O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi qabul qilingan kunini umumxalq bayrami deb e'lon qilish to'g'risidagi qardrdan. O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi 6 b o i i m , 128 m o d d a d a n iborat. U „ Mustaqillik Deklaratsiyasi", ,,0'zbekiston Respublikasining davlat mustaqilligi asoslari to'g'risida" gi Q o - n u n d a m u s t a h k a m l a n g a n tamoyillar va g'oyalarni o'zida t o ' l a mujassamlashtirdi, ularni rivojlantirdi. O ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i n i n g A s o s i y q o n u n i , p a s p o r t i h i s o b l a n u v c h i K o n s t i t u t s i y a s o b i q I t t i f o q d a v r i d a g i b a r c h a Konstitutsiyalardan t u b d a n farq qiladi. Birinchidan, yangi qabul qilingan Konstitutsiya mustaqil O ' z b e k i s t o n Respublikasining Konstitutsiyasi b o ' l i b , b a r c h a m o d d a l a r i h a q i q i y m u s t a q i l l i k g'oyalari bilan sug'orilgan. llgarigi Konstitutsiyalar esa O ' z b e - kistonning mustaqilligini t a ' m i n l a y olmaydigan, respublikaning „suveren" ligi h a q i d a quruq so'zlar yozilgan, huquqiy qoidalari q o g ' o z d a qolib ketadigan, rasmiy bir hujjat edi. Ikkinchidan, yangi Konstitutsiya ijodkor x a l q i m i z n i n g x o - hish-irodasi va d o n o fikr-mulohazalari asosida va j a h o n d a t o ' p - l a n g a n e n g i l g ' o r K o n s t i t u t s i y a v i y rivojl?#iish tajribasini va milliy davlatchiligimiz xususiyatlarini hisobga olgan holda m u s - taqil ishlab c h i q i l d i . Ilgarigi K o n s t i t u t s i y a l a r esa M a r k a z i y hokimiyat t o m o n i d a n tayyorlangan Ittifoq Konstitutsiyasi n u s - xalaridan ko'chirib olinar edi. Shu boisdan h a m yangi Asosiy q o n u n i m i z mustaqil O ' z b e k i s t o n n i n g b i r i n c h i Konstitutsiyasi hisoblanadi. O ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i n i n g K o n s t i t u t s i y a s i n i o ' r g a n i s h jarayonida uning mohiyatini ochib beruvchi asosiy tamoyillarini bilib olishga ahamiyat berish zarur. O'zbekiston Konstitutsiyasi - ning birinchi tamoyili — davlat suverenitetidir. 1 — 6 - m o d d a l a r d a O ' z b e k i s t o n — s u v e r e n d e m o k r a t i k r e s p u b l i k a , davlat xalq manfaatlariga xizmat qiladi, mustaqil ichki va tashqi siyosat y u r i t a d i , o ' z b e k tili d a v l a t t i l i d i r , d e b b e l g i l a b q o ' y i l g a n . K o n s t i t u t s i y a d a d a v l a t n i n g ,,0'zbekiston Respublikasi" va ,,0'zbekiston" degan n o m l a r i bir m a ' n o n i anglatadi, d e b belgi- lab qo'yilgan. Ikkinchi Konstitutsiyaviy tamoyil — xalq hokimiyatchiligidir. 7—14- m o d d a l a r d a xalq davlat hokimiyatining birdan bir m a n - bayidir, O'zbekiston xalqini millatidan qat'iy nazar uning fu- qarolari tashkil etadi, davlat o ' z faoliyatini i n s o n va j a m i y a t farovonligini ko'zlab amalga oshiradi, deb ko'rsatilgan. Uchinchi Konstitutsiyaviy tamoyil — davlat h o k i m i y a t i n i n g uch t a r m o q q a b o i i n i s h i d i r . O'zbekiston davlat hokimiyati tizimi hokimiyatning q o n u n chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud h o k i m i - yatlariga bo'linishi qonunlashtirildi. U c h hokimiyatdan har biri f a o l i y a t d a m u s t a q i l b o ' l i b , f a q a t q o n u n g a b o ' y s u n a d i . O'zbekistonda q o n u n chiqaruvchi hokimiyat — Oliy Majlis, ijro etuvchi hokimiyat — Prezident rahbarligida faoliyat ko'rsatuvchi Vazirlar Mahkamasidir. Sud hokimiyati — Konstitutsiyaviy Sud, O'zbekiston Respublikasining Oliy Sudi va Oliy xo'jalik Sudi, Q o r a q a l p o g ' i s t o n Respublikasining Oliy Sudi va Oliy xo'jalik Sudi, viloyatlar, T o s h k e n t shahar, t u m a n va shahar sudlari va xo'jalik sudlaridan iborat. Konstitutsiyaning 76—88- m o d d a l a r i - da Oliy Majlisning tuzilishi, vakolatlari, q o n u n l a r n i ishlab c h i - qish va qabul qilish qoidalari belgilab berilgan. 88—98- m o d d a - larda O'zbekiston Respublikasi Prezidenti davlat va ijro etuvchi hokimiyat boshlig'i ekanligi, uning vakolatlari va vazifalari, Va- zirlar M a h k a m a s i n i n g faoliyat yuritish qoidalari q o n u n l a s h - • tirilgan. To'rtinchi Konstitutsiyaviy tamoyil — bu demokratiyaga s o - diqlikdir. Konstitutsiyada demokratiya va ijtimoiy adolatga sadoqat e i o n qilinadi h a m d a i n s o n p a r v a r d e m o k r a t i k - h u q u q i y davlat b a r p o etish n a z a r d a t u t i l a d i . K o n s t i t u t s i y a d a u m u m i n s o n i y d e m o k r a t i k t a m o y i l l a r n i n g , x a l q a r o h u q u q s o h a s i d a u m u m e'tirof etilgan qoidalarning ustunligi tan olingan. O'zbekiston K o n s t i t u t s i y a s i d a i n s o n h a y o t i , e r k i n l i g i , o r - n o m u s i , q a d r - q i m m a t i va boshqa daxlsiz huquqlari eng oliy qadriyat ekanligi belgilab qo'yilgan. Beshinchi Konstitutsiyaviy tamoyil — Konstitutsiya va q o n u n - larning ustuvorligidir. Konstitutsiyaning 1 5 - m o d d a s i d a , , 0 ' z b e - kiston R e s p u b l i k a s i d a O ' z b e k i s t o n Respublikasining K o n s t i - tutsiyasi va q o n u n l a r i n i n g ustunligi so'zsiz t a n olinadi. Davlat, u n i n g o r g a n l a r i , m a n s a b d o r shaxslar, j a m o a t b i r l a s h m a l a r i , fuqarolar Konstitutsiya va qonunlarga muvofiq ish ko'radilar", deb belgilab qo'yilgan. Konstitutsiyaning 16- m o d d a s i d a birorta h a m q o n u n yoki b o s h q a n o r m a t i v - h u q u q i y hujjat K o n s t i t u t s i y a n o r m a l a r i v a qoidalariga zid kelishi m u m k i n emasligi qayd etilgan. Oltinchi Konstitutsiyaviy tamoyil — xalqaro andazalar d a r a - jasida ifodalangan fuqarolar huquqlari, erkinliklari va majburi- yatlarining tengligi va daxlsizligidir. O'zbekiston fuqarolarining huquqlari m u h i m xalqaro hujjatlar — „Inson huquqlari butun jahon Deklaratsiyasi", „Iqtisodiy, sotsial va madaniy huquqlar to'g'risida xalqaro Pakt", „ Fuqarolik va siyosiy huquqlar to'g'risida xalqaro Pakt" va boshqalar asosida b a y o n etilgan. K o n s t i t u t s i y a n i n g 18—52- m o d d a l a r i inson va fuqarolarning asosiy h u q u q l a r i , e r k i n l i k l a r i v a b u r c h l a r i g a b a g ' i s h l a n g a n . O ' z b e k i s t o n davlati t o m o n i d a n f u q a r o l a r n i n g h u q u q l a r i v a erkinliklarini oliy qadriyat sifatida tan olingan va ular h i m o y a qilinadi. Konstitutsiya b o ' y i c h a h a r bir shaxsning o'z h u q u q va erkinliklarini sud orqali himoya qilishi kafolatlanadi. Konstitutsiyada har bir shaxs m u l k d o r b o i i s h g a haqli e k a n - ligi, O ' z b e k i s t o n iqtisodiyotining negizini xilma-xil shakldagi m u l k tashkil etishi, b a r c h a m u l k shakllarining t e n g h u q u q l i ekanligi belgilab qo'yilgan. Konstitutsiyaning 2 1 - m o d d a s i g a b i n o a n O ' z b e k i s t o n R e s - p u b l i k a s i n i n g b u t u n h u d u d i d a y a g o n a fuqarolik o ' r n a t i l g a n . O ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i n i n g m i l l a t i , e l a t i d a n q a t ' i y n a z a r barcha fuqarolari O'zbekiston xalqini tashkil etadi. Yettinchi Konstitutsiyaviy tamoyil — qonuniylikdir. Qonuniylik j a m i y a t n i n g bir m a r o m d a hayot kechirishini, davlat organlari - ning m a r o m l i faoliyat ko'rsatishini t a ' m i n l a y d i . Davlat, uning organlari, m a n s a b d o r shaxslar, j a m o a t b i r l a s h m a l a r i , f u q a r o - lar Konstitutsiya va qonunlarga muvofiq ish ko^jgandagina j a m i - yatda barqarorlik va taraqqiyot b o i a d i . M a z k u r tamoyil davlatga va uning organlariga, siyosiy par- tiyalar va j a m o a t uyushmalariga o ' z faoliyatlarini O'zbekiston Respublikasi qonunlari asosida amalga oshirishlarini talab qilu- vchi Konstitutsiyaviy n o r m a d i r . Konstitutsiyada siyosiy partiya- lar, j a m o a t birlashmalari, o m m a v i y axborot vositalarining tuzi- lishi va faoliyatining huquqiy jihatlari asoslab berilgan. Sakkizinchi Konstitutsiyaviy tamoyil — O'zbekiston R e s p u b - likasi t a s h q i s i y o s a t i n i n g a s o s i y q o i d a l a r i n i a n i q b e l g i l a b qo'yilganligidadir. Konstitutsiyaning 17- moddasida: , , 0 ' z b e k i s - ton Respublikasi xalqaro m u n o s a b a t l a r n i n g t o i a huquqli sub- yektidir. U n i n g tashqi siyosati davlatlarning suveren tengligi, kuch ishlatmaslik yoki k u c h bilan t a h d i d qilmaslik, c h e g a r a - larning daxlsizligi, nizolarni tinch yo'l bilan hal etish, boshqa davlatlarning ichki ishlariga aralashmaslik qoidalariga va xalqaro h u q u q n i n g u m u m e'tirof etilgan boshqa qoidalari va normalariga asoslanadi", deb belgilab qo'yilgan. Konstitutsiyada davlat xalqning manfaatlari va xavfsizligini ta'minlash maqsadida b o s h q a davlatlar bilan ittifoq va d o ' s t o n a aloqalar o'rnatishi h a m d a davlatlararo tuzilmalarga kirishi va ul- ardan ajralib chiqishi mumkinligi qonunlashtirilgan. To'qqizinchi Konstitutsiyaviy tamoyil — mahalliy o'zini o'zi boshqarishdir. O'zbekistonda o'zbek davlatchiligi rivojining tari- xiy tajribasiga t a y a n g a n h o l d a m a h a l l i y h o k i m i y a t boshlig'i b o i g a n hokim instituti joriy etildi. Viloyatlar, t u m a n l a r va sha- harlarda hokirhiyatning vakillik organlari xalq deputatlari ken- gashlari b o ' l i b , ularga viloyat, t u m a n va s h a h a r hokimlari bosh- chilik qiladilar. Konstitutsiyaning 99—104- moddalarida mahalliy davlat hokimiyati asoslari, h o k i m l a r n i tayinlash va tasdiqlash tartiblari, ularning vazifalari belgilab berilgan. Konstitutsiyada fuqarolik jamiyati qurishning m u h i m omili b o i g a n fuqarolarning o'zini o'zi boshqarish organlarini tuzish tartiblari belgilangan. 1 0 5 - m o d d a d a : „ S h a h a r c h a , qishloq va ovullarda, shuningdek ular tarkibidagi mahallalarda h a m d a sha- h a r l a r d a g i m a h a l l a l a r d a f u q a r o l a r n i n g y i g ' i n l a r i o ' z i n i o'zi boshqarish organlari b o ' l i b , ular ikki yarim yil m u d d a t g a raisni (oqsoqolni) va uning maslahatchilarini saylaydi", deb belgilal qo'yilgan. O'ninchi Konstitutsiyaviy tamoyil — odil sudlov, sudyalarninjj mustaqilligi va daxlsizligidir. Sudya faqat q o n u n g a b o ' y s u n a d i K o n s t i t u t s i y a n i n g 106—116- m o d d a l a r i d a O ' z b e k i s t o n d a sud tizimi va ularning vazifalari belgilab berilgan. Konstitutsiyada sudya deputatlikka saylana olmasligi, siyosiy partiyalar va hara- katlarning a'zosi bo'la olmasligi qonuniylashtirilgan. Sud majlisi ochiq va oshkora olib boriladi, sud ishlari davlat tilida yuritiladi va z a m r holda boshqa tilda yuritilishi ham mumkin. Sud hokimiyati davlat h o k i m i y a t i n i n g m u h i m bir t a r m o g ' i bo'lib, Konstitutsiyada sudning hujjatlari b a r c h a davlat o r g a n - lari, j a m o a t birlashmalari, muassasalar va tashkilotlar, m a n s a b - dor shaxs va fuqarolar u c h u n majburiy ekanligi qonunlashtirib qo'yilgan. O'zbekiston Respublikasida Q o r a q a l p o g ' i s t o n Respublikasi- ning huquqiy m a q o m i , O'zbekiston bilan o ' z a r o m u n o s a b a t l a r - ning h u q u q i y asoslari belgilab berilgan. Hur O'zbekistonimizning tarixida birinchi Konstitut- siyani qabui qilish — jumhuriyatimizning yangidan tug'ili- shidir, haqiqiy mustaqilligimizga mustahkam poydevor qurishdir. Qabul qilingan Konstitutsiyamiz asosiy qonunimiz si- fatida davlatni davlat qiladigan, millatni millat qiladigan qonunlarga asos bo'lishi muqarrar. Islom Karimov. Asarlar, 1- jild, 128-bet. D a r h a q i q a t , O ' z b e k i s t o n Respublikasi Konstitutsiyasining qabul qilinishi mamlakatimiz hayotida katta ahamiyatga ega bo'ldi. U m a m l a k a t i m i z d a q o n u n c h i l i k n i n g rivojlanishi u c h u n , h u q u - qiy islohotlar u c h u n asos b o i i b qoldi. Yuzlab q o n u n l a r , k o - dekslar, milliy dasturlar ishlab chiqildi, u m u m x a l q m u h o k a - masidan o ' t d i , qabul qilindi va hayotimizning barcha jabhalarida amal q i l i n m o q d a . O ' z b e k i s t o n K o n s t i t u t s i y a s i d a v l a t i m i z s u v e r e n i t e t i n i r o ' - yobga chiqardi. O'zbekistonni dunyodagi barcha nufuzli davlatlar t a n oldi, ular bilan siyosiy, d i p l o m a t i k , iqtisodiy, m a d a n i y , aloqalar o'rnatildi. Asosiy Qonunga kiritil- 2 0 0 3 - yil 2 4 - 2 5 - aprel kunlari b o i i b gan o'zgartishlar v a qo'- # 0 l 8 a n H * m c h i c h a q i n q O zbekiston shimchalar R e s p u b l i k a s i O l i y M a j l i s i n i n g o ' n b i r i n c h i s e s s i y a s i d a , , 0 ' z b e k i s t o n Respublikasi Konstitutsiyasiga o'zgartishlar va q o ' s h i m c h a l a r kiritish to'g'risida"gi Q o n u n loyihasi m u h o k a m a qilindi va qabul qilindi. O ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i n i n g K o n s t i t u t s i y a s i g a j a m i y a t n i y a n a d a erkinlashtirish va demokratiyalash, ikki palatali parla- m e n t tuzish zaruriyatidan kelib c h i q q a n h o l d a o'zgartishlar va q o ' s h i m c h a l a r kiritildi. Asosiy Q o n u n i m i z n i n g m a z m u n va m o - hiyati, m a q s a d va vazifalariga daxl qilmagan holda, a w a l o Oliy Majlisning roli va a h a m i y a t i n i kuchaytirish, u n i n g palatalari m a q o m i va vakolatlariga doir 76—88- moddalarga o'zgartishlar va q o ' s h i m c h a l a r kiritildi (bu h a q d a II b o b n i n g 7-§ ida tanishasiz). O'zbekiston Respublikasi Prezidenti vakolatlari h a m d a vazi- falariga doir 89, 90, 9 3 , 95, 96, 9 7 - m o d d a l a r g a h a m o'zgar- t i s h l a r k i r i t i l d i . 8 9 - m o d d a n i n g , , 0 ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i P r e z i d e n t i ayni v a q t d a Vazirlar M a h k a m a s i n i n g Raisi h i s o b - l a n a d i " deyilgan i k k i n c h i qismi olib t a s h l a n d i (bu h a q d a II bobning 8- § ida tanishasiz). 2007 yil 11 aprelda qabul qilingan O'zbekiston Respublikasi- ning q o n u n i g a b i n o a n Konstitusiyaning ayrim moddalariga qis- m a n o'zgartirishlar kiritildi. Konstitusiyaning 8 9 - m o d d a s i d a n P r e z i d e n t ijro etuvchi h o k i m i y a t boshlig'i ekani to'g'risidagi n o r m a chiqarib tashlandi. 89- m o d d a d a , , 0 ' z b e k i s t o n Respubli- kasining Prezidenti davlat boshlig'idir va davlat hokimiyati or- ganlarining kelishilgan holda faoliyat yuritishni va hamkorligini t a ' m i n l a y d i " , deb belgilab qo'yildi. Konstitusiyaning 9 3 - m o d - dasi 15- b a n d i va 1 0 2 - m o d d a s i ikkinchi qismi , , 0 ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i P r e z i d e n t i v i l o y a t l a r h o k i m l a r i n i v a T o s h k e n t s h a h a r h o k i m i n i q o n u n g a muvofiq tayinlaydi h a m d a lavozi- m i d a n ozod e t a d i " , deb o'zgartirildi. Muxtasar aytganda, q o n u n chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyatlari o'rtasidagi vakolatlar y a n a d a d e m o k r a t i k ravishda q a y t a t a q s i m l a n d i . K i r i t i l g a n o ' z g a r t i s h v a q o ' s h i m c h a l a r O'zbekiston Respublikasi Bosh vazirining, h u k u m a t n i n g m a s ' - uliyatini k u c h a y i s h i g a , j a m i y a t siyosiy h a y o t i n i n g faollashu- viga, saylov tizimining y a n a d a takomillashuviga xizmat qiladi. t . ,,0'zbekiston Respublikasi davlat Davlat bayrog i bayrog'i to-'g'risida"gi Q o n u n 1991- yil 18- noyabrda O'zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining VIII sessiyasida qabul qilindi. O ' z b e k i s t o n Respublikasining davlat bayrog'i ramzi m a m - lakatimiz h u d u d i d a ilgari mavjud b o i g a n g'oyat qudratli salta- natlar bayroqlariga xos b o i g a n eng yaxshi a n ' a n a l a r n i d a v o m ettirgan holda respublika tabiatiga xos xususiyatlarni, xalqimiz- ning milliy va m a d a n i y o'zligini h a m aks ettiradi. Bayroqdagi moviy rang — m a n g u o s m o n va musaffo suv ramzidir. Yaxshilikni, donishmandlikni, shon-shuhratga sadoqat- ni bildiruvchi moviyrang Sharqda azaldan qadrlanadi, o'z vaqtida buyuk Amir T e m u r h a m o'z bayrog'iga bu rangni tanlagan. Oq rang — tinchlik va poklik timsolidir. Yosh mustaqil davlat o'z y o ' l i d a baland d o v o n l a r d a n oshib o'tishi kerak. Bayrog'i- mizdagi o q rang y o i i m i z n i n g musaffo v a c h a r o g ' o n b o i i s h i u c h u n yaxshi niyat ramzidir. Qizil yo'llar — bu h a r bir tirik j o n n i n g q o n t o m i r i d a urib turgan hayotiy k u c h , tiriklik ramzidir. Yashil rang — s e r n e ' m a t va o r o m b a x s h tabiat timsoli. Hozirgi vaqtda b u t u n d u n y o d a a t r o f - m u h i t n i m uho f a za qilish harakatlari keng yoyilmoqda, uning ramzi h a m yashilrangdir. Yarim oy — O'zbekiston xalqining k o ' p asrlik a n ' a n a l a r i g a muvofiq keladi. Y a r i m oy va yulduzlar — musaffo o s m o n n i n g va tinchlikning ramzlaridir. Bayrog'imizda 12 yulduz tasviri bor, bu o i k a m i z d a q a d i m - d a n b u y o n barkamollik, m u k a m m a l l i k timsoli hisoblanadi. Davlat bayrog'i — bizning o ' t m i s h i m i z , bugungi k u n i m i z va kelajagimiz ramzidir. O'zbekiston Respublikasining davlat bayrog'i Nyu-York shahrida joylashgan Birlashgan Millatlar Tashkiloti qarorgohida dunyodagi suveren davlatlar bayroqlari qatorida turibdi. O'zbekiston bayrog'i xorijiy mamlakatlarda Prezidentimiz boshliq davlat delegatsiyasini q a b u l qilish m a r o s i m l a r i d * c h e t el davlat d e l e g a t s i y a l a r i n i O'zbekistonda qabul qilish marosimlarida ko'tariladi. O'zbekiston bayrog'i O'zbekiston Prezidenti qarorgohi Oqsa- roy binosi, O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi binosi tepasiga ilib qo'yilgan. O'zbekiston sportchilari j a h o n sport musobaqalarida g'oliblikni q o i g a kiritib, shohsupaga ko'tarilgan paytlarda h a m O'zbekiston bayrog'i ko'tariladi. Shu boisdan mamlakatimizda va ja- h o n uzra O'zbekiston bayrog'ining ko'tarilishi, bir t o m o n d a n , davlatimiz s h o n - s h u h r a t i n i k o ' t a r s a , ikkinchi t o m o n d a n , b a r - |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling