Ужт озбек жб

---

Umumiy yer bilimi fanidan yakuniy nazorat variantlari. 

 

1.

 

1 km li masofani 1:25000 va 1:50000 masshtabta to‘g‘ri chiziqli formada chizing. 

2.

 

1 m

3

 havoda +20°C da 11 gramm suv bug‘i bor bo‘lsa, havoning nisbiy namligini toping. 

3.

 

180° li azimut bilan maktabka borgan o‘quvchilar uylariga qaysi yo‘nalish va qaysi azimut 

bilan qaytadi? 

4.

 

317 km radiusli masofani ko‘ish uchun qancha balandlikka ko‘tarilish kerak bo‘ladi? 

5.

 

Afrika materigi ekvator bo‘ylap g‘arbdan sharqqa qancha masofaga cho‘zilganligini gradus 

to‘ri yordamida aniqlang. 

6.

 

Agar  «issiq  suv»  bulog‘idan  chiqayotgan  suvning  xarorati  +50°C  bo‘lsa,  bu  suv  qancha 

chuqurlikdan chiqayotganligini aniqlang. 

7.

 

Agar  7  tonna  dengiz  suvidan  280  kilogramm  tuz  olingan  bo‘lsa,  1  litr  (kilogramm)  dengiz 

suvidan qancha gramm tuz olish mumkin? 

8.

 

Agar ikki shahar orasidagi 900 km li masofa xaritada 4,5 sm qilib tasvirlangan bo‘lsa, ushbu 

xaritaning masshtabini toping. 

9.

 

Agar  siz  maktabga  135°  azimut  bilan  borgan  so‘lsangiz,  uyga  qaysi  yo‘nalish  va  azimutda 

qaytasiz? 

10.

 

Agar  yanvarning  o‘rtasha  xarorati  -4°C,  iyulniki  esa  +20°C  ga  teng  bo‘lsa,  bir  yillik  havo 

xaroratining amplitudasi qancha °C bolishini aniqlang. 

11.

 

Agar  Yer  yuzasida  xarorat  +5°C  bo‘lsa,  neytral  qatlamdan:  a)  1  kilometr;  b)10  kilometr  c) 

50 kilometr chuqurlikda xarorat qancha bo‘lishini aniqlang. 

12.

 

Balandligi 375 metr bolgan Toshkent teleminorasining tepasida turgan kuzatuvchi qancha 

masofani ko‘ra olishi mumkin ekanligini aniqlang. 

13.

 

Batqoqlarning kelib chiqishi. T.t. Batqoqlarning turlari va tarqalishi.  

14.

 

Bir litr dengiz suvida 27 gramm tuz bor bo‘lsa, bu suvning sho‘rligi qancha promillega teng 

bo‘ladi? 

15.

 

Bir  qancha  qiyinchiliklarga  qaramastan  Chatqol  tog‘ining  eng  baland  cho‘qqisiga 

ko‘tarilgan  «Yosh  geograflar»  to‘garagi  a’zolar,  ushbu  balandliktan  turib  qancha  masofani 

ko‘rishi mumkin? 

16.

 

Buxoro va Qorako‘l shaharlari orasidagi 60 km li masofa birinchi xaritada 2,5 sm, ikkinchi 

xaritada  bo‘lsa  5  sm  ga  teng,  ushbu  xaritalarning  masshtabini  aniqlang.  Xaritalardan  qaysi 

birining masshtabi yirikroq? 

17.

 

Chexiyadagi  Karlovi-Vari  bulog‘idan  chiqayotgan  gidrokarbonatli  suvning  xarorati  +39°C 

ga teng, suv qancha chuqurlikdan chiqayotganligini aniqlang. 

18.

 

Chikago  shahridagi  balandligi  443  metr  bo‘lgan  Siers-Tauer  imoratining  tepasida  turgan 

odam qancha masofani ko‘rish imkoniyatiga iya ekealigini aniqlang. 

19.

 

Chikago  shahridagi  balandligi  443  metr  bo‘lgan  Siers-Tauer  imoratining  tepasida  turgan 

odam qancha masofani ko‘rish imkoniyatiga iya ekealigini aniqlang. 

---

20.

 

Chimyonda 2004-yil 19-dekabrda tushkan qorning zichligi 0,48 ga, qalingligi essa 40 sm ga 

teng. Qorning tarkibidagi suv miqdorini aniqlang. 

21.

 

Daryolar haqida tushuncha. T.t. Daryo havzasi, alabi va uzani.  

22.

 

Dengiz  sathidan  273  metr  yo‘qorida  joylashgan  tog‘  etagida  xarorat  +39°C,  cho‘qqisida 

bo‘lsa +12°C ga teng. Tog‘ning mutloq va nisbiy balandliklarini aniqlang. 

23.

 

Dengiz suvining yuza qismida xarorat +13°C, suv tubidagi xarorat +1°C bo‘lsa, dengizning 

chuqurligini aniqlang. 

24.

 

Ekvatorial  iqlim  mintaqasida  yillik  yomg‘ir  miqdori  3000  mm  ge,  bug‘lanish  miqdori  esa 

1200 mm ge teng. Ushbu mintaqadagi namlik koeffitsientini aniqlang. 

25.

 

Gorizont haqida tushuncha. T.t. O`rinni orientrlash.  

26.

 

Ko`llar haqida tushuncha. T.t. Ko`llarning genezisi bo`yicha turlari.   

27.

 

Litosfera haqida tushuncha. T.t. Litosferaning paydo bo`lishi va barqarorligi.  

28.

 

Mashina  Samarqand  shahriga  60°  azimut  bilan  bordi.  U  qaytishda  qanday  azimut  bilan 

harakatlanishi kerak? 

29.

 

Masshtabi  1:20000000  bo‘lgan  xaritada  Rim  va  Dushanbe  shaharlari  orasidagi  masofa  28 

sm ga teng bo‘lsa, shaharlar orasidagi haqiqiy masofani aniqlang. 

30.

 

Masshtabi 1:9500000 bo‘lgan xaritada Osaka va Tokio shaharlari orasidagi masofa 4 sm ga 

teng bo‘lsa, shajharlar orasidagi haqiqiy masofani aniqlang. 

31.

 

Muzliklar haqida tushuncha. T.t. Hozirgi zamon muzliklari. 

32.

 

Neytral  qatlamda  xarorat  +10°C  ga  teng  bo‘lsa,  undan  6500  metr  chuqurlikda  xarorat 

taxminan qancha °C bolishi mumkin ekanligini hisoblang. 

33.

 

Neytral  qatlamda  xarorat  +10°C  ga  teng  bo‘lsa,  undan  6500  metr  chuqurlikda  xarorat 

taxminan qancha °C bolishi mumkin ekanligini hisoblang. 

34.

 

Ob-havo va iqlim. T.t. Ob-havo va iqlimning bir-biridan farqi. 

35.

 

Okean tubiga qarab  exolotdan  yuborilgan tovush  to‘lqini 7,8 sekundta qaytib kelganligini 

hisobga olib, okeanning chuqurligini aniqlang. 

36.

 

Pamir  tog‘ining  eng  baland  cho‘qqisiga  ko‘tarilgan  alpinist  shu  yerdan  turib  qancha 

masofani ko‘rishi mumkin?.  

37.

 

Planetalar. T.t. Planetalarning Quyosh sistemasida joylashishi. 

38.

 

Quyidagi atamali masshtablarni sonli masshtablarga aylandiring. a) 1 sm de 150 km; b) 1sm 

de 230 km; c) 1 sm de 5 km d) 1sm de 21 km 

39.

 

Rel`ef hosil qiluvchi omillar. T.t. Ekzogen va endogen jarayonlar. 

40.

 

Rel`ef shakllari klassifikatsiyasi. T.t. Rel`ef shakllarini klassifikatsiyalash tiplari. 

41.

 

Sayoxatchilar  270°  bo‘yicha  400  metr  yo‘l  yurishdi.  Ularning  qaytish  yo‘nalishi  azimutini 

aniqlang. 

42.

 

Shuriqda bahorda 42 mm yomg‘ir yog‘ganligi ma’lum bo‘lsa, 1 gektar va 1 km

2

 maydonga 

qancha yomg‘ir tushganligini aniqlang. 

---

43.

 

Tekisliklar haqida tushuncha. T.t. Tekisliklarning turlari.  

44.

 

Tinch  okeanining  eng  chuqur  cho‘kmasi  Mariana  qayiri  bo‘lib,  uning  chuqurligi  11022 

metr. Exolotdan yuborilgan tovush to‘lqini bul cho‘kmaga qancha sekundta yetib boradi? 

45.

 

Toshkent shahrida xarorat yozda +32°C, qishda esa +9°C bo‘lsa, havo xaroratining yillik 

amplitudasini aniqlang. 

46.

 

Tsiklon va antitsiklon tsirkulyatsiyasi. T.t. Sovuq va iliq havo massalari  

47.

 

Umumiy yer bilimining geografiya fanlaridagi hissasi. T.t. Umimiy yer bilimining boshqa 

fanlar bilan aloqalari.   

48.

 

Urganch va Uchqudiq shaharlari orasidagi masofa 1:2800000 masshtabli xaritada 9 sm ge 

teng. Shaharlar orasidagi haqiqiy masofani aniqlang. 

49.

 

Vaqt tushunchasi. T.t. Mahalliy va regional vaqtlar. 

50.

 

Yarimsharlar  tabiiy  xaritasidan  51°  shimoliy  kenglik  va  30°  sharqiy  uzunlikda  hamda  36° 

shimoliy kenglik va 140° sharqiy uzunlikda joylashgan shaharlarning nomlarini ayting. 

51.

 

Yarimsharlar  xaritasidan  43°  g‘arbiy  uzunlikda  joylashgan  va  22-dekabr  kuni  tush  vaqtida 

Quyosh ufdan tik tushuvchi shaharni toping. Bu qaysi shahar? 

52.

 

Yer ichidagi zichlik. T.t. Bosim va og`irlik kuchi. 

53.

 

Yer yuzasidagi radiatsiya balansi. T.t. Quyash enyergiyasidan foydalanish. 

54.

 

Yer  yuzasidan  25  kilometr  chuqurlikda  xarorat  taxminan  qancha  °C  bolishi  mumkin 

ekanligini hisoblang. 

55.

 

Yerga ta`sir etadigan issiqliq energiyasi. T.t. Yorug`likning tarqalishi. 

56.

 

Yerning harakati natijasida kun va tunning almashishi. T.t. Kun va tunning teng emasligi.  

57.

 

Yerning tuzilishi. T.t. Yerning tuzilishi va massasi.