Uliwma pedagogika
Download 450.29 Kb.
|
tarar.org
- Bu sahifa navigatsiya:
- 3. Oqiwshilardin` bilimin bahalawdin` test ha`m ko`p balli reyting sistemasi. Tayanish tusinikler
- P A Y D A L A N G A N A D E B I Y A T L A R
- 1. Oqiwshilardin` bilimin reyting sistemada tekseriw menen baxalawdin` maqseti waziypalari xa`m a`xmiyeti
- 1944-jildan
- 1994-jildan
Tema: Oqitiwdi talqilaw.
Jobasi: 1. Oqiw protsessinde oqiwshilardin` bilim, ko`nlikpe ha`m mamanliqlarin esapqa aliw ha`m bahalawdin` a`hmiyeti. 2. Bilim, ko`nlikpe ha`m mamanliqlardi bahalaw ha`m qadag`alawdin` reyting sistemasi haqqinda nizam. 3. Oqiwshilardin` bilimin bahalawdin` test ha`m ko`p balli reyting sistemasi. Tayanish tusinikler: Oqiw-biliw iskerliq, baxalaw tekseriw, riting ball, test usili, ozin-ozi tekseriw, tekseriwdi avtomatlastiriw. P A Y D A L A N G A N A D E B I Y A T L A R 1. I.A .Karimov Yuksak ma`naviyat- engilmas kuch. Toshkent 2008 y. 2. Barkamol avlod- O’zbekiston taraqqiyotining poydevori. T-1997 y 3. Kadrlar tayyorlashning milliy dasturi. Toshkent-1997 y 4. Ozbekiston Respubliqasi “ Ta`lim xaqidagi qonuni”. T-1997 y 5. Rubinskiy.V. Tarbiyaviy ish metodikasi. T-1991y 6. R.J. Ishmuh1medov «Innovatsion texnologiya yordamida ta`lim samaradorligini oshirish yollari» Toshkent 2004 y 7. U. Tolipov, M.Usmonboeva «Pedagogik texnologiyaning tadbiqiy asoslari» Toshkent 2006 8. N.Gaybullaev., R.Yodgorov., R.Mamatkulova. Pedagogika T- 2005 9. O.Xasanbeva va boshkalar Oila pedagogikasi T 2007 y 10. X.Ibragimov Pedagogika T 2007 y 11. U.Askarova va boshkalar Pedagogika T 2008 y 12. Q.Qosnazarov., A.Pazilov., A.Tilegenov Pedagogika «Bilim» NOqis 2009 j 13.A.Pazilov TArbiya haqqinda oylar «Bilim» NOqis 2009 j 1. Oqiwshilardin` bilimin reyting sistemada tekseriw menen baxalawdin` maqseti waziypalari xa`m a`xmiyeti Segiz min` jilliq tariyxqa iye milliy pedagogikamizda oqiwshilardin` bilimin baxalaw tu`rleri qollaniladi. Misali, awizsha baxalaw; «ba`rekella», «ayriqsha», «ku`ta` jaqsi» xa`m «ja`ne aziraq islew kerek»1 . 1935-jildan baslap «ayriqsha», «jaqsi», «orta», «jaman», «ku`ta` jaman» dep jazba baxalaw engizildi. 1944-jildan 1 den 5 ke deyin san menen jazba qoyilatug`in bes balli baxalaw sistemasi qollanildi. 1932-jili imtixan, 1959-jili joqari klasslarg`a sinaq (za÷et) kiritildi. Bes balli baxalaw sistemasi o`z da`wirinde belgili da`rejede unamli na`tiyjeler berdi, kemshiligide az bolmadi, sonin` ushin ol qatti sing`ada alindi. Bes balli baxalawda oqiwshilardin` bilimin tekseriw xa`m baxalaw sistemasi alip barilmadi. 2-4 baxadan shereklik baxa shig`arildi. Ko`pshilik temalardin` oqiwshilar ta`repinen qanday da`rejede o`zlestirilgenligi belgisiz qaldi, baxalawda a`dillik buzildi. Reyting so`zi angli÷an tilinen kelip shiqqan bolip «rating» bizin`she baxa, ta`rtip degen ma`nisti bildiredi. Du`n`yanin` qatar ma`mleketlerinde oqiwshilardin` bilim, eplilik, ko`nlikpelerin tekseriw xa`m baxalawda reyting sistemasi qollaniladi. Jan`a zaman oqiwshilardin` bilimin tekseriw xa`m baxalaw-g`a jan`a talaplar qoya basladi. Usig`an baylanisli respublika-mizda test sorawin qollaw 1994-jildan baslandi. 1996-jili joqari oqiw orinlarinda studentlerdin` bilimin reyting sistemada tekseriw xa`m baxalawg`a o`tildi. 1996-jildan baslap oqiwshilardin` bilimin reyting sistemada tekseriw xa`m baxalaw respublikamizdin` ayrim mekteplerinde ta`ji-riybe-sinawdan o`tkerildi. Olardin` juwmag`i sipatinda 1999-jili «Uliwma orta bilim beriw mekteplerinde oqiwshi-lardin` bilim da`rejesin qadag`alawdin` reyting sistemasi xaqqinda Nizam» xa`m «Uliwma bilim beretug`in mekteplerdin` I-IU klass oqiwshilarinin` bilim da`rejesin baxalawdin` reyting usili tuwrali Ustav» islenip shig`ildi. Bul ma`mleketlik xu`jjet-ler tiykarinda uliwma orta bilim beretug`in mektepler xa`m orta arnawli oqiw orinlarinda 1999-jildan bilimdi tekseriw menen baxalawdin` reyting sistemasina o`te basladi. Joqarida ati atalg`an ma`mleketlik xu`jjetlerdi xa`m oqiwshilardin` bilimin tekseriw menen baxalawdin` reyting sistemasin jetilistiriw maqsetinde 2000-jili «Uliwma orta bilim ma`keme (mektep)lerindegi oqiwshilardin` bilimin reyting tekseriw sistemasi xaqqinda waqitsha reje» xa`m 2001-jili «Uliwma orta bilim beretug`in mekteplerde oqiwshilar tayarlig`i da`rejesinin` reytingi xaqqinda reje» qabil etildi. Reyting sistemasin qollawdag`i ta`jiriybeler O`zbekstan Respublikasi xaliq bilimlendiriw ministrligi-nin` 2005-jil, 25-maydag`i 130-sanli buyrig`i menen tastiyiq-lang`an «Uliwma orta bilim beriw mektepleri oqiwshilarinin` bilim tayarlig`i da`rejesin aniqlawdin` ko`p balliq reyting sistemasi tuwrali» Rejede ja`ne de jetilistirildi. Reyting sistema xaqqindag`i ma`mleketlik xu`jjetlerdi xa`m olardi qollawdag`i ta`jiriybelerdi mekteplerde jetilistiriw dawam etpekte. Oqiwshilardin` bilimin reyting sistemada tekseriw xa`m baxalaw oqitiw protsesinin` ajiralmas bo`limi, juwmaqlawshi basqishi xa`m jan`a pedagogikaliq texnologiyanin` bir tu`ri bolip esaplanadi. Onin` tiykarg`i maqseti xa`r qiyli tekseriw tu`rlerin qollanip uliwma orta bilimnin` ma`mleketlik bilimlendiriw standarti, oqiw bag`darlamasi talaplarin orinlawdan xa`m oqiwshilardin` o`zbetinsheligin, do`retiwshilik oylawin, do`retiwshilik uqiplig`in, miynet iskerligin rawajlandiriwdan ibarat. Reyting sistema oqiwshilardin` oqiwdag`i juwapkershiligin asiradi, bilimdi sanali o`zlestiriwge, sistemalas-tiriwg`a, uliwmalastiriwg`a, juwmaq shig`ariwg`a, iyelegen bilimdi a`melde qollawg`a, o`zin-o`zi xa`m o`z-ara tekseriwge u`yretedi. Bilim, eplilik xa`m ko`nlikpelerdi o`zlestiriwdegi kemshiliklerdi saplastiriwg`a, u`lgermewshiliktin` aldin aliwg`a ja`rdem beredi. Ma`mleketlik bilimlendiriw standarti talabina say mug`allimlerdin` bilim beriwine, oqiwshilardin` bilim aliwina za`ru`riy jag`daylar tuwdiradi. Oqiwshilardin` biliminin` sapasin tekseriw xa`m baxalawda a`dillik printsipin iske asiriwdi, sarras xa`m ja`riyaliliq penen ju`rgiziwdi ta`miyinleydi. Respublikanin` xa`r tu`rli aymaqlarindag`i mekteplerde oqitiw na`tiyjelerin tallaw, salistiriw xa`m juwmaq shig`ariwg`a, oqiwshilardin` jas, jeke o`zgeshelik- lerin, ziyrekligin, uqiplig`in aniqlawg`a ko`meklesedi. Bilimdi iyelewge qumarliqti oyatadi, oqiwshilar arasinda ba`sekeli ortaliqti payda etedi, o`z betinshe sistemali tu`rde sapali jumis islewge xa`m o`z betinshe bilim aliwg`a jollaydi. Reyting texnologiyani bes balli baxalaw sitsemasi menen salistirg`anda u`lken artiqmashliqlarg`a iye. Reyting sistemada oqiwshilardin` bilim, eplilik, ko`nlikpe xa`m do`retiwshilik islerin tekseriw ja`ne baxalaw tema, bilim, pa`n boyinsha turaqli tu`rde, sistemali ra`wishte toliq xa`m a`dil sho`lkemlestiriledi. Download 450.29 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling