Foydalanadigan adabiyotlar:
1. I.V.Savelyev. “Umumiy fizika kursi”. III qism. T.O‟qituvchi. 1975 y. 337
bet.
2. S.X.Astanov. Umumiy fizika kursidan ma‟ruzalar matni. Buxoro 2008 y.
117 betlar.
41. Ma’ruza. Yadro kuchlarining tabiati
Nuklonlar orasidagi o‟zaro gravitasion tortishish kuchi demak, bu aqlga
sig‟maydi. Chunki tortishish kuchi juda kichik. Ikkita proton orasida o‟zaro
tortishish kuchi, ular orasidagi kulon ta‟sir ichida ham 10
36
marta kichik. Bu
kuch kulon kuchi ham bo‟lishi mumkin emas. Chunki yadrodagi protonlar
orasida tortishish emas, balki itarishish kuchlari mavjud bo‟lishi kerak.
Proton va elektrneytral neyton hamda neytron – neytron orasida umuman
kuln ta‟sir bo‟lishi mukin emas. Bundan tahsqari, elektr xarakteriga ega
atomdagi elektronning energiyasi eV lar tartibida bo‟lsa, yadrodagi
nuklonlarning energiyasi undan million marta kattaligini oldingi mavzuda
qayd etdik. Bularning hammasi, yadroda bizga noma‟lum bo‟lgan boshqa
kuch mavjud, degan xulosaga kelishimizga sabab bo‟ldi.
Yadroni kulon kuchi ta‟sirida parchalanib ketishidan saqlab turadigan
bunday tortishish kuchlari yadro kuchlari deyiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |