“Umumiy fizika” kursidan mustaqil ishlarni bajarishdagi uslubiy ko’rsatma
Download 0.89 Mb. Pdf ko'rish
|
umumiy fizika (1)
|
40. Majburiy nurlanish. Lazerlar. Elektronlar atom yadrosi atrofidagi elektron qobiqlarda Pauli takidlash prinsipi bo'yicha taqsimlanadi. Bu haqida keyingi paragrfda to‟liq ma'lumot beramiz. Elektron qobiqlarda elektronlar doimo qarama-qarshi spin bilan juft-juft bo'lib joylashadi.
Shuning uchun to'lgan qobiqning natijali spin momenti nolga teng bo'ladi. Bir valentli kimeviy elementlarda tashqi qobig‟ida S holatda faqat bittadan elektron bo'lgani uchun yuqorida aytganimizdek, bu elektronning orbital magnit momenti nolga teng, lekin spin magnit momenti nolga teng bo'lmasdan u atomning magnit momentini belgilaydi. Bunday atomlar magnit 40
maydonidan o'tishda spinlari m s = + 1 2 ga teng bo'lganlari bir tomonga, m s = -
1 2 ga teng bo'lganlari esa boshqa tomonga og‟adilar. Natijada tashqi qobiqda S- holatda bittadan elektroni bo'lgan barcha atomlar Shtern-Gerlax tajribasida ekranda bir-biridan aniq ajralgan chiziq hosil qiladi. Lazer deb ataluvchi optic kvant generatorlarning paydo bo‟lishi fizika faninng yangi sohasi – kvant elektronikasining ulkan yutug‟idir. Lazerlar deganda, juda aniq yo‟naltirilgan kogerent yorug‟likning nurining mandayi tushuniladi. Lazelar so‟zining o‟zi inglizcha “majburiy tebranish natijasida yorug‟likning kuchaytirilishi” so‟zidan birinchi harflardan olingan (“Ligh amplification by stimulated emission of radiation”). Birinchi kvant generatorlari rus fiziklari N.Basov, A.Proxorov va amerikalik fizik Ch.Tauns tomonidan yaratilgan.
Download 0.89 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|