Umumiy geologiya

Magmatik jinslarining  rangi  va  solishtirma  og‘iriigi
Har  bir magmatik jinsning  tekstura  va strukturasidan  tashqari 
uning  rangini  va  taxminan  nisbiy  solishtirma  og‘irligini  aniqlash 
katta ahamiyatga  egadir.  Jinslarning rangi  uning mineral  tarkibiga 
ko‘ra  oq  rangdan  to  qoragacha  bo ‘ladi.  Y a’ni  jinsning  rangi 
ko‘pchilikni tashkil qiluvchi  mineral va siyrak tarqalgan,  ko‘pincha 
ikkilamchi tartibda hosil bo‘lgan minerallar aralashmasiga bog‘liqdir.
M agniy-temirli  minerallarga  boy  bo‘lgan  o ‘ta  asos  jinslar, 
hosil  bo'lish  sharoitidan  q at’i  nazar  to ‘q-yashil  va  qora  rangda, 
alumasilikatlarga  (dala shpatlariga) boyroq bo‘lgan nordon va o ‘rta 
jinslar esa  och-kulrang,  yashil,  qizg'im tir  rangda  b o ‘ladi.
N ordon  (granit) jinslarning  solishtirma  og‘irligi  2,5  dan  2,7 
gacha;  o ‘rta jins (diorit)  larniki  2,7 dan 2,8 gacha,  asos jinslarniki 
2,9  dan  3,1  gacha  va  o ‘ta  asos  (peridotit) jinslarning  solishtirma 
og‘irligi  3,1  dan  3,25 gacha  bo‘ladi.
132

V ulqon-shishalarda  m ineral  kristallari  bo‘lmaganligi  uchun 

ularni aniqlash qiyinroq,  lekin solishtirma og‘irligiga qarab ajratish 
m um kin.  N o rd o n   vulqon-shishasi  (obsidian)  ning  solishtirm a 
og‘irligi  2,35  dan  2,45  gacha,  o ‘rta  shishaniki  2,5  dan  2,6  gacha 
va  asos  shisha  (bazalt  shishasi)  niki  2,7  dan  2,8  gacha.