Umumiy pedagogika o‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tomonidan darslik

Tabiatni hissiy idrok etishni tarbiyalash. Qurshab olgan tabiat 
go‘zallikning tuganmas manbaidir. Gullar, bepoyon dalalar, qor 
bilan qoplangan tog‘larning go‘zal ko‘rinishlari ko‘zni quvontiradi, 
kishida nafosat kechinmalarini tug‘diradi. Kishiga, ayniqsa, o‘zi 
o‘sib-ungan joyning tabiati kuchli ta’sir etadi.Biroq o‘quvchi-
larning tabiatni estetik idrok etishlari uchun ularni o‘z tevarak-
atroflaridagi go‘zalliklarni payqashga, qurshab olgan olamning 
jozibadorligini ko‘ra bilishga, yilning har faslidagi go‘zalliklarga 
e’tibor berishga o‘rgatish kerak.
O‘qituvchi shu maqsadda tabiatga ekskursiya uyushtirishi 
mumkin. Maktab bolalarda tabiatdan shunchaki zavqlanish hissi-
gina emas, balki dunyoni yanada go‘zalroq qilishga, tabiatdan 
insonga foyda beradigan narsalarni olishga intilish hislarini ham 
tarbiyalaydi.
Nafosat tarbiyasiga qo‘yiladigan talablar: 
− 
nafosat tarbiyasini berishning xilma-xil usullarda amalga 
oshirish, badiiy materiallarni tushuntirishda o‘quvchilarni zeriktirib 
qo‘ymaslik va ularga ortiqcha nasihatgo‘ylik qilmaslik; 
− 
nafosat tarbiyasini berishda san’at asarlaridan, radio va 
televideniyadan foydalanish hamda bolalarni didini buzadigan 
narsalardan ehtiyot qilish; 
− 
nafosat tarbiyasiga doir suhbatlar va boshqa tadbirlarni ol-
dindan ishlab chiqilgan rejaga muvofiq tizimli va rejali o‘tkazish 

---

313 
hamda bu jarayonda o‘quvchilarning yosh va individual xususi-
yatlarini hisobga olish; 
− 
tabiiyki, o‘qituvchi o‘quvchilarning nafosat tarbiyasini 
olishlariga muvaffaqiyatli rahbarlik qilishi uchun o‘zi barcha go‘-
zalliklarni sezishi va sevishi, san’atning turli sohada yaratilayotgan 
barcha yaxshi narsalardan xabardor bo‘lishi, bu sohada o‘z bilimini 
kengaytirib borishi, bitta-ikkita badiiy to‘garakka rahbarlik qila 
olish qo‘lidan kelishi lozim. 
Yaxshi yo‘lga qo‘yilgan nafosat tarbiyasi yosh avlodni 
barkamol shaxs qilib tarbiyalashda yanada katta muvaffaqiyatlarni 
qo‘lga kiritishga yordam beradi.