Mumkin bo‘lgan ko‘chish. Mumkin bo‘lgan ko‘chishdagi ish.
Sistemaga qo`yilgan bog`lanishlar shartlarini qanoatlantiruvchi har qanday cheksiz kichik ko`chishlar to`plami mumkin bo`lgan ko`chishlar deyiladi va ular δ r , δ ф , δ x,δ s , δ q ko`rinishda ifodalanadi. hish ustma-ust tushmaydi. Sistema biror nuqtasiga qo`yilgan kuchning shu nuqtaning mumkin bo`lgan ko`chishidagi ishi kuch vektori bilan 201-rasm mumkin bo`lgan ko`chish vektorining skalyar ko`paytmasiga teng,ya’ni δA=F δr
δ A ni qisqacha kuchning mumkin bo`lgan ishi deyish mumkin.
Ideal bog‘lanish.
Sistemaga qo’yilgan bog’lanishlar reaksiya kuchlarining sistemaning mumkin bo’lgan ko’chshlaridagi ishlarining yig’indisi nolga teng bo’lsa, bunday bog’lanishlar ideal bog’lanishlar deb ataladi. Sistema nuqtalariga qo’yilgan bog’lanishlar reaksiya kuchlarini N⃗V bilan belgilasak, ideal bog’lanishlarni quyidagicha yozish mumkin:
Umumlashgan kuch.
Umumlashgan impuls, L dan umumlashgan koordinata qi bo’yicha xususiy hosila umumlashgan kuch deb ataladi. DKS sida umumlashgan impuls P⃗a komponentlari bilan mos tushadi, ammo, umumlashgan koordinatalarda u umumlashgan tezlikning chiziqli bir jinsli funksiyasi bo’lsa ham, massa va tezlik ko’paytmasi shaklida yozib bo’lmaydi. Umumlashgan kuch formulasi:
Mumkin bo‘lgan ko‘chish prinsipi.
Mumkin bo`lgan ko`chish prinsipi mexanik sistema muvozanatining zaruriy va yetarli shartlarini ifodalaydi.
Teorema. Ideal, bo`shatmaydigan, statsionar bog`lanishlar qo`yilgan sistema muvozanatda bo`lishi uchun sistemaning har qanday mumkin bo`lgan ko`chishida unga qo`yilgan aktiv kuchlar ishlarining yig`indisi nolga teng bo`lishi zarur va yetarli.
Dinamikaning umumiy tenglamasi.
Teorema: Ideal va bo’shatmaydigan bog’lanishlar qo’yilgan mexanik sistemaga ta’sir etuvchi aktiv kuchlarning hamda inersiya kuchlarining har qanday mumkin bo’lgan ko’chishdagi elementlar ishlarining yig’indisi nolga teng.
Do'stlaringiz bilan baham: |