«umumkasbiy va iqtisodiy fanlar» kafedrasi metrologiya va standartlashtirish fanidan amaliy mashg

Nazorat savollar: 
1. 
standartlashtirish 
bo'yicha 
milliy 
tashkilotlarning 
Xalqaro 
assotsiatsiyasi (ISA) tashkiloti qachon tashkil qilindi. 
2. 
Metrologiya sohasida qonunlashtiruvchi xalqaro tashkilot 
(MOZM)ning bosh maqsadi nimadan iborat. 
3. 
Xalqaro elektrotexnika komissiyasi (MEK) tashkiloti qachon
tashkil qilindi, va bu tashkilotning bosh maqsadi. 
 
3-Amaliy mashg’uloti 
 
Standart, ularning turlari, ishlab chiqish tartiblari, tasdiqlanishi, 
standartlarni ro’yxatdan o’tish tartibi. 
 
Maqsad: Standart ularning turlari bilan tanishish va tasdiqlanishi, 
ro’yxatdan o’tish tartibini o’rganish. 
 
 Reja: 
1. 
Standart ularning turlari. 
2. 
Standart ishlab chiqish tartiblari. 
3. 
Standartlarni tasdiqlanishi ro’yxatdan o’tish tartibi. 
Standartlar turlari. Standartlashtirish obyektining o‘ziga xos 
xususiyatidan va unga o‘rnatilgan talablaridan kelib chiqib quyidagi turdagi

---

23 
standartlar ishlab chiqiladi: asos bo‘luvchi standartlar; mahsulot (xizmat)ga 
standartlar; ishlar (jarayonlar)ga standartlar; nazorat usullari (sinash, o‘lchash, 
tahlillar) standartlari. 
Xalqaro standart (ISO va h.k.) — standartlashtirish bilan 
(standartlashtirish bo‘yicha) shug‘ullanadigan xalqaro tashkilot tomonidan
qabul qilingan va iste’molchilarning keng doirasiga yaroqli bo‘lgan 
standart. 
Mintaqaviy standart (MGS) — standartlashtirish bilan shug‘ullanadigan 
mintaqaviy tashkilot tomonidan qabul qilingan va iste’molchilarning keng 
doirasiga yaroqli bo‘lgan hujjat. 
Davlatlararo standart (ГОСТ) — standartlashtirish, metrologiya va 
sertifikatlashtirish bo‘yicha davlatlararo kengash tomonidan qabul qilingan,
bajarilishi shart bo‘lgan hujjat.