Umumta‟lim maktablarining 6-sinfda takrorlash darslarini tashkil etish metodikasi bmining umumiy tasnifi

2.2 . Takrorlash darslarida qo„llaniladigan mashq va topshiriqlarning turlari 
Umumiy o„rta ta‟lim maktablari ona tili va akademik litsey hozirgi o„zbek 
adabiy tili darslarini kichik guruhlar bilan metodi asosida tashkil etishda topshiriq 
va mashqlar tizimini ishlab chiqish va undan samarali foydalanish muammolari bir 
qator metodist olimlar T.G„aniyev
56
, A.Bobomurodova
57
, M.Saidov
58
, tomonidan 
tadqiq etilgan. Ilmiy ishlarida rekonstruktiv, reproduktiv hamda ijodiy mashqlar 
haqida ma‟lumot berishgan, tasnif qilishda. Maktabdagi ona tili va akademik 
litseydagi hozirgi o„zbek adabiy tili darslarida o„quvchilarning faolligini oshirish, 
mustaqil fikrlash ko„nikmalarini shakllantirish, o„quvchilarda hamkorlikda ishlash 
hissini tarbiyalash masalalarini ona tili ta‟lim tizimi mazmuniga tayangan holda 
samarali tashkil etish masalasi, birinchi navbatda, o„quvchiga bajartiriladigan 
mashq va topshiriqlar mazmuni bilan belgilansa, ikkinchidan esa, shu jarayonni 
tashkil qilish bilan ham bog„liq. Ta‟lim samaradorligini oshirish, hamkorlikda 
ishlash texnologiyalari, darsni kichik guruhlar asosida tashkil etish masalalarini 
to„liq hal etishda mashq va topshiriqlar tizimini ishlab chiqishni lozim topdik. 
Biz ilmiy adabiyotlarni o„rganib va tahlil qilib chiqib, maktabda ona tili va 
akademik litseylarda hozirgi o„zbek adabiy tili fanidan takrorlash darslarini tashkil 
etishda foydalaniladigan mashq va topshiriqlarning turlarini shartli ravishda uch 
guruhga ajratdik. 
1. 
Xotirlash xarakteridagi mashq va topshiriqlar
2. 
Qisman izlanuvchanlik xarakteridagi mashq va topshiriqlar;
3. 
Ijodiy xarakterdagi mashq va topshiriqlar. 
Bunday tasniflashdan asosiy maqsad – maktab va akademik litseyda tashkil 
qilinadigan takrorlash darslariga shuningdek yangi mavzuni o„rganish jarayonida 
oldingi o„rganilganlarni xotiraga tushirishga qaratilgan mashq va topshiriqlar 
tizimini ishlab chiqarishdan iboratdir. 
56
G‟aniyev T.T. Aktivizatsiya poznavatelnoy deyatelnosti uchashixsiya v protsesse vypolneniya uprajneniy po 
rodnomu (o‟zbekskomu) yazyku.Avt-t diss … kand. Ped.nauk. – Tashkent. 1991. 23 str. 
57
Bobomurodova A.Ya. Ona tili ta‟limi jarayonida o‟yin-topishmoqlardan foydalanish.Ped.fan.nomzodi … yozilgan 
diss. – Toshkent, 1996. – 146. b.
58

---