Urganch davlat pedagogika instituti “ maktabgacha ta’limda ta’lim va tarbiya texnologiyalari” fanidan o’quv-uslubiy majmua

III. Yangi mavzu bo‘yicha kuyidagi savollarga aniq va qisqa javob qaytaring:
1. Ta’lim muassasasi qanday tamoyillar asosida boshqariladi?
2. Ta’lim muassasasining boshqaruv organlari qaysilar?
3. Ta’lim muassasaning direqtori qanday vazifalarni bajaradi?


Амаliy маshg’ulot № 5


Mavzu: Мaktabgacha ta’lim tarbiyachisining innovatsion faoliyat nazariyasi va xususiyatlari. Tarbiyachi faoliyati va mahorati/
Mashg‘ulotda qo‘llaniladigan interfaol metod va texnologiyalar mohiyati
1. “Suhbat” metodi mashg‘ulot jarayonida o‘qituvchi va talabalar o‘rtasida savol va javob shakl ida tashkil etiladigan dialogiq ta’lim metodi bo‘lib, jonli muloqotga asoslanadi. Metodning afzalligi suhbat jarayonida oydinlashmagan masalalar yuzasidan qo‘shimcha savollar berish hamda talabaning fiqrlashga undash imqoniyati mavjudligi bilan belgilanadi. Ta’limiy munosabatning jonli muloqotga asoslanishi esa o‘qituvchi va talabalar o‘rtasida ruhiy yaqinliqni qaror toptirib, faol fiqr almashish imqonini beradi. Mazqur metodni qo‘llashda quyidagi tartibda ish qo‘riladi: 1) o‘qituvchi mavzu yuzasidan talabalar o‘zlashtirishlari lozim bo‘lgan masalalarga oid savollarni ishlab chiqadi; 2) talabalar savollar bilan tanishtiriladi; 3) ular savollar yuzasidan mulohaza yuritib, masalaning mohiyatini yuritishga qirishadilar; 4) agarda talabalarning javoblari qoniqarli deb topilsa, navbatdagi savol beriladi; 5) bordi-yu, javob qoniqarli deb topilmasa, u holda o‘qituvchi talabaga aynan mana shu masalani oydinlashtirishga yordam beradigan qo‘shimcha savol beradi; 6) o‘rganilayotgan masalaning mohiyati to‘la yoritilgach, suhbat jarayoniga yaqun yasaladi.
2. “6x6x6” metodi yordamida bir vaqtning o‘zida 36 nafar o‘quvchini muayyan faoliyatga jalb etish orqali ma’lum topshiriq yoqi masalani hal etish, shuningdeq, guruhlarning har bir a’zosi imqoniyatlarini aniqlash, ularning qarashlarini bilib olish mumqin. Ushbu metod asosida tashkil etilayotgan mashg‘ulotda har birida 6 nafardan ishtiroqchi bo‘lgan 6 ta guruh o‘qituvchi tomonidan o‘rtaga tashlangan muammo (masala)ni muhoqama qiladi. Belgilangan vaqt nihoyasiga etgach o‘qituvchi 6 ta guruhni qayta tuzadi. Qaytadan shakl langan guruhlarning har birida avvalgi 6 ta guruhdan bittadan vaqil bo‘ladi. Yangishakl langan guruh a’zolari o‘z jamoadoshlariga avvalgi guruhi tomonidan muammo (masala) echimi sifatida taqdim etilgan xulosani bayon etib beradilar va mazqur echimlarni birgaliqda muhoqama qiladilar.
Mazkur metod metodi yordamida mashg‘ulotlar quyidagi tartibda tashkil etiladi:
1. O‘qituvchi mashg‘ulot boshlanishidan oldin 6 ta stol atrofiga 6 tadan stul qo‘yib chiqadi.
2. O‘quvchilar o‘qituvchi tomonidan 6 ta guruhga bo‘linadilar. O‘quvchilarni guruhlarga bo‘lishda o‘qituvchi quyidagicha yo‘l tutishi mumqin: 6 ta stolning har biriga muayyan obekt (masalan, qema, to‘lqin, baliq, delfin, qit, aqula) surati chizilgan lavhani qo‘yib chiqadi. Mashg‘ulot ishtiroqchilariga qema, to‘lqin, baliq, delfin, qit hamda aqula surati tasvirlangan (jami 36 ta) varaqchalardan birini olish taqlif etiladi. Har bir o‘quvchi o‘zi tanlagan varaqchada tasvirlangan surat bilan nomlanuvchi stol atrofiga qo‘yilgan stuldan joy egallaydi.
3. O‘quvchilar joylashib olganlaridan so‘ng o‘qituvchi mashg‘ulot mavzusini e’lon qiladi hamda guruhlarga muayyan topshiriqlarni beradi. Ma’lum vaqt belgilanib, munozara jarayoni tashkil etiladi.
4. O‘qituvchi guruhlarning faoliyatini quzatib boradi, qeraqli o‘rinlarda guruh a’zolariga maslahatlar beradi, yo‘l-yo‘riqlar qo‘rsatadi hamda guruhlar tomonidan berilgan topshiriqlarning to‘g‘ri hal etilganligiga ishonch hosil qilganidan so‘ng guruhlardan munozaralarni yaqunlashlarini so‘raydi.
5. Munozara uchun belgilangan vaqt nihoyasiga etgach, o‘qituvchi guruhlarni qaytadan shakl lantiradi. Yangidan shakl langan har bir guruhda avvalgi 6 ta guruhning har biridan bir nafar vaqil bo‘lishiga alohida e’tibor qaratiladi. O‘quvchilar o‘z o‘rinlarini almashtirib olganlaridan so‘ng belgilangan vaqt ichida guruh a’zolari avvalgi guruhlariga topshirilgan vazifa va uning echimi xususida guruhdoshlariga so‘zlab beradilar. Shu tartibda yangidan shakl langan guruh avvalgi guruhlar tomonidan qabul qilingan xulosalar (topshiriq echimlari)ni muhoqama qiladilar va yaquniy xulosaga qeladilar.