Ushbu mustaqil ish Saxobiddinov Nuriddin tomonidan bajarildi Fanning nomi: Nazariy fizika

Ushbu mustaqil ish Saxobiddinov Nuriddin tomonidan bajarildi

Fanning nomi:Nazariy fizika

Mavzu :Kvazistatsionar maydonlar

Mavzu :Kvazistatsionar maydonlar

1.
Maydonlar haqida tushuncha
2.
Kvazistatsionarlik shartlari
3.
Kvazistatsionar elektromagnit maydonlarning asosiy tenglamalari

Ushbu mavzuni o`rganishimizdan sabab, maydonlar haqida tushunchalarni kengaytirish va boyitish hamda kavzistatsionarlik shartlarini o`rganish va ularning asosiy tenglamalari bilan tanishish.

Ushbu mavzuni o`rganishimizdan sabab, maydonlar haqida tushunchalarni kengaytirish va boyitish hamda kavzistatsionarlik shartlarini o`rganish va ularning asosiy tenglamalari bilan tanishish.

Biz boshidanoq elektromagnit maydonlarni bosqichma bosqich o`rganishni boshlagan edik.

1.Tinch turgan zaryadlar hosil qilgan maydonni elektrostatika o`rganadi:

,

u faqat koordinataga bog`liq bo`ladi

•  

• 2.O`zgarmas tezlik bilan harakatlanayotgan zaryadlar hosil qilgan maydon statsionar maydon deyiladi:

,

3. Uchinchi tur maydonlar esa ushbu o`rganadigan mavzuimizga oid maydonlar sanaladi.

•  

• Texnikada, ishlab chiqarish elektr energiyasini uzatish elektr generatorlar umuman kundalik turmushda ishlatiladigan elektromagnit maydonlar(toklar)- kvazistatsionar maydonlar deyiladi
• Kvazistatsionar elektromagnit maydonlar-vaqt o`tishi bilan ,,yetarlicha sekin” o`zgaruvchi elektromagnit maydonlarga aytiladi

Kvazi –deyarli degan manoni bildiradi.

Kvazi –deyarli degan manoni bildiradi.

Demak, maydonning o`zgarishi muhitda kechadigan boshqa o`zgaruvchi jarayonlarga nisbatan sekin bo`lishi kerak

Biz oldimizga shunday savol qo`yishimiz kerak. Sekin o`zgaradi deganda nimani tushunishimiz kerak?

Quyidagi shartlar bilan tanishib chiqamiz

1.O`tkazuvchi muhitda hosil bo`lgan siljish toki o`tkazuvchanlik tokidan hisobga olmaslik mumkin bo`lgan darajada kichik bolishi kerak

(3)

• Agar maydon

(4)

qonuniyat bo`yicha o`zgaradi, siljish va o`tkazuvchanlik toklari

ga teng bo`ladi

•  

Agar maydon chastota bilan davriy o`zgarsa, u holda elektromagnit maydonning kvazistatsionar holatini belgilovchi tengsizlik muhitning parametrlari orqali yoziladi:

Agar maydon chastota bilan davriy o`zgarsa, u holda elektromagnit maydonning kvazistatsionar holatini belgilovchi tengsizlik muhitning parametrlari orqali yoziladi:

(6)

(6) Kvazistatsionarlikning birinchi sharti deyiladi

•  

2. Muhit maydon o`zgarishini sezmasligi kerak,ya`ni uning xossalarini aniqlovchi kattaliklar

• 2. Muhit maydon o`zgarishini sezmasligi kerak,ya`ni uning xossalarini aniqlovchi kattaliklar
• va boshqalar maydonning o`zgarish chastotasiga bog`liq bo`lmasligi kerak:
• Biz quyidagi ikki holatni ko`rib chiqamiz:
• 1) -muhitda tok tashuvchi zaryadlarning erkin yugurish yo`li
• -maydonning tebranishini aniqlaydigan to`lqin uzunlik
• Bu holda bir to`qnashish bilan ikkinchi to`qnashish orasida zaryad maydonning davriy o`zgarishini sezadi

•  

2)

• 2)
• Bu holda bir to`nashish bilan ikkinchi to`qnashish orasida zaryad maydonnning davriy o`zgarishini sezmaydi.
• Bu shartlarni boshqacha ko`rinishda ham yozish mumkin:
• , (7)
• -tok tashuvchining o`rtacha dreyf tezligi.bu shartga asosan zaryad norelyativistik zarra deb qarash kerak ekan
• (7) Kvazistatsionarlikning ikkinchi sharti

•  

3.Ko`rilayotgan muhitda elektromagnit jarayonning o`zgarishini aniqlovchi qandaydir T vaqt maydonning kechikish vaqti dan juda katta bo`lishi talab etiladi

3.Ko`rilayotgan muhitda elektromagnit jarayonning o`zgarishini aniqlovchi qandaydir T vaqt maydonning kechikish vaqti dan juda katta bo`lishi talab etiladi

T>> (8)

L-namunaning chiziqli o`lchami

•  

Kechikish vaqti maydonni kuzatuvchiga yetib boorish vaqti bilan aniqlanadi.

Kechikish vaqti maydonni kuzatuvchiga yetib boorish vaqti bilan aniqlanadi.

Maydonning o`zgarishi garmonik bo`lsa,

, >> (9)

(9) Kvazistatsionarlikning uchinchi sharti

•  

Quyidagi 3 ta shartlarning har uchchalasi maydonning o`zgarish chastotasi yetarli darajada kichik bo`lishini talab qiladi shu bilan birga bir-birini to`ldiradi.

• Quyidagi 3 ta shartlarning har uchchalasi maydonning o`zgarish chastotasi yetarli darajada kichik bo`lishini talab qiladi shu bilan birga bir-birini to`ldiradi.
• Endi esa kvazistatsionar maydonlar uchun Maksvell tenglamalarini yozib chiqamiz:
• (1) formulaga asosan siljish tokini hisobga olmasak ular quyidagi ko`rinishga ega bo`ladi:

(1) formulaga asosan siljish tokini hisobga olmasak ular quyidagi ko`rinishga ega bo`ladi:

• (10)

•