Uyumni hosil qilish usullari va parametrlari Reja

Uyumni hosil qilishning birinchi usuli
Uyumni hosil qilishning birinchi usuli – aralash rudalardan uyum to‘dasi hosil kilish material to‘g‘ridan-to‘g‘ri konlardan kelganda aralash rudalardan uyum to‘dasi hosil kilish. Bu faqat tarkibada kremniy kup darajada bulgan rudalarda ishlatiladi. Bu hozirgi vaqtda tudalab ishqorlashda o‘z ahamiyatini yo‘qotmagan keng qo‘llaniladigan usullaridan biridir.
Odatda, bu uyum to‘dasi konstruksiyasi rampa konturlanishida kullaniladi (7.1-rasm). Rampaning balandligi rudaning birinchi qatlamining balandligiga teng. Samosvallar rudani olib keladigan tor yo‘lda o‘rnatiladi. Uyum xoasil qilish  "o‘zingizdan" yoki "o‘zingizga"karab amalga oshirilishi mumkin. YUklash yuzasi tayyor bo‘lganda uni tekislash uchun traktor yoki buldozer ishlatiladi. Tekislash rudani chuqur yumshatish bilan birga olib boriladi. SHtek yuzasining siqilishini cheklash uchun samosvallar cheklangan tor yo‘lda harakatlanadi.

Ko‘rib chiqilayotgan usul uchun щtabel tushirishda turli xil mexanizmlar kombinatsiyasidan foydalanish mumkin:
 samosval-buldozer. Bu variant yuqorida muhokama qilindi. Agar uyum to‘dasi balandligi 2 m dan ortiq bo‘lsa, buldozerning ishlashi uchun kerakli yo‘l (qiyaligi 22°dan oshmagan yordamchi dambalar) qurishni talab qiladi. Bu sxemaning kamchiligi- rudali massaning siqilishi va qo‘shimcha maydalanish;
 samosvallar. Samosvallar yordamida uyum to‘dasi to‘ldirish 1,3 m dan ortiq bo‘lmagan balandlikda mumkin;
 samosval-ekskavator. YUk mashinalari tomonidan uyum to‘dasi tasmasi 1 metrgacha tushirilgan so‘ng ruda kabul kilish maydonchasiga bushatiladi va shu erdan ekskavatorlar yordamida rudani birinsi kavat ustidan kerakli balandlikgacha etkaziladi. So‘ngra keyingi uyum to‘dasi tasmalar ham xuddi shunday hosil kilinadi. 7.2 rasmda plastik plyonkaga himoya qum qatlamini qo‘yish sxemasini ko‘rsatilgan;

Ris. 7.2. Sxema ukladki zaщitnogo sloya s primeneniem greyfera:
1-qum; 2 — polietilenovaya plenka; 3 — greyfer
Skreperlash. Skreper yordamida uyum to‘dasi qurish afzalligi - ruda materiallar doimiy tuzilishini saqlab qolinishidadur. Sxemaning kamchiliklari: mehnat intensivligi, past unumdorlik, qo‘shimcha o‘rnatish operatsiyalarining yuklanganligi sababli qirg‘ichlarni suyakka bo‘ylab harakatlantirish zaruriyati.
Uyum to‘dasi kurishda ikkita texnologik sxemasidan foydalanish mumkin. Birinchi sxema bo‘yicha rudani uyum to‘dasi uzunligi buyolab tuldiriladi, ikkinchi sxema bo‘yicha – tortish bloki va skreperli lebyotkaning doimiy harakati bilan qisqa tomonga yotqiziladi.