Узбекистон алока ва ахборотлаштириш агентлиги


Download 0.63 Mb.
bet11/13
Sana18.06.2023
Hajmi0.63 Mb.
#1564167
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
Bog'liq
ma\'ruza matni

GSM стандартида TDMA кадрлар тузилиши ва сигналлар шаклланиши
GSM стандартида вакт буйича таксимланган рухсат (TDMA) кабул килинган. Вакт кадрларини умумий тузилиши 4-расмда курсатилган.
TDMA да кетма-кетликнинг давр узунлиги гиперкадр дейилади ва у Тг к 3 соат 28 мин. 53 с 760 мс (12533,76 с) га тенг.
Гиперкадр давомийлиги Тс к 12533,76/2048 к 6,12 с 2048 та суперкадрга булинади.
Суперкадр мультикадрларга булинади. GSM стандартида икки хил турдаги мультикадрлар кулланилади:

  1. мультикадрни 26-позицияли TDMA кадр;

  1. мультикадрни 51-позицияли TDMA кадр. Мультикадрлар давомийлиги куйидагиларга тенг:

1)ТМ к 6120/26 к 235,385 мс; 2) Тм к 6120/51 к 120 мс. Хар бир TDMA кадрнинг давомийлиги куйидагига тенг:
Ткк 120/26 к 235,385/51 к 4,615 (60/13 мс). TDMA да хар бир кадр 0 дан Штах гача узининг тартиб ракамига эга, бунда Nfmax к (26x51x2048) -1 к 2715647.
Гиперкадр давомийлигини катталиги (2715647 кадр) кулланилаётган жараён, кадр раками NF кириш параметри сифатида ишлатилаётган криптографик химоя талаби билан тушунтирилади.
Уз навбатида хар бир TDMA кадр 8 та вакт позицияларига булинади, уларнинг давомийлиги куйидагига тенг:
То к 60/13 : 8 к 576,9 мкс (15/26 мс). 1 Гиперкадр = 2048 Суперкадр = 2715648 TDMA-кадр
Т = 3 с. 28 мин. 53 с 760 мс = 12533.76 с

0
2046
2047

1 Суперкадр = 1326 TDMA-кадр = 51 мультикадр
(26 кадрлар буйича) ёки 26 мультикадрлар (51 кадр бйича) Т = 6,12с

О
2 3
47
48
49
50


О
24
25



25
О
мультикадр = 26 TDMA-кадр Т= 120 мс
24
мультикадр = 51 TDMA-кадр
Т = 235,385 мс
4 ►
т

I

49150

О

TDMA-кадр = 8 ва=т позиниясига
Т = 4,615 мс
4












ТВ 3 бит
Шифрланган битлар 57
Урганиш кетма-кетлиги 26
Шифрланган битлар 57
ТВ
3 бит
GP
8.25
NB

Назорат битлари

ТВ
3 бит

Нол битлар 142

ТВ
3 бит

GP 8,25

FB


ТВ
3 бит

Шифрланган битлар 39

Синхрон кетма-кетлик 26

Шифрланган
битлар 39

ТВ
Збит

GP 8.25

SB


ТВ
8 бит

Синхрон кетма-кетлик 41

Шифрланган битлар 39

ТВ
3 бит

GP
68,25




-^

1 ва=т интервали = 156,25 бит(15/26 = 0,577 мс) 1 битдавомийлиги = 48/13 = 3,69 мкс




ь

^













W

АВ

ТВ-Tail Bits - тагаллаш комбинацияси GP- Guard Period - химояй интервали

4-расм. Вакт кадрни умумий тузилиши.
Хар бир вакт позицияси TN 0 дан 7 гача ракам билан белгиланади. Бу вакт позициялари давомида нутк хабарига ёки маълумотга мое келадиган ракамли ахборот окими билан ташувчининг модуляцияси амалга оширилади.
GSM стандартида ракамли окими вакт позицияларида жойлаштириладиган пакетлар кетма-кетликларидан иборат. Пакетлар давомийлиги 0,546 мс га тенг. Бу таркалиш каналида вакт дисперсияси борлигида хабарни кабул килиш учун зарур.
Хабар радио канал буйича 270,833 кбит/с тезлик билан узатилади, яъни TDMA кадрини вакт интервали ахборот битини давомийлиги 576,9 мкс/156,25 к 3,69 мке тенг булган 156,25 битдан иборат. Хар бир бит BN 0 дан 155 гачаракам билан белгиланади, давомийлиги 1/4 битга тенг булган охиргисига 156 раками берилган.
Хар хил турдаги ахборотни алока канали буйича узати ва бошкариш учун турт турдаги вакт интерваллари мавжуд:

  1. NB (Normal Burst) - нормал вакт интервали;

  2. FB (Frequency Correction Burst) - частотани созлаш вакт интервали;

  3. SB (Synchronization Burst) - урнатиш интервали;

  4. АВ (Access Burst) - рухсат интервали.

Нормал вакт интервали NB алока каналлари буйича ахборот узатиш ва бошкариш учун хизмат килади. NB 114 бит шифрланган ахборот ва 30,46 мке давомийликка эга булган 8,25 битли химоя интервали (GP) дан иборат. 114 битли блок мазкур вактда кабул килгичнинг алока канали характеристикаларига мое келувчи эквалайзерни урнатиш учун кулланиладиган 28 битли урганиш кетма-кетлиги билан булинган 57 битли иккита ахборот блокига булинади. Бундан ташкарии NB узатилаётган гурухда нутк ахбороти ёки сигнализация ахбороти мавжудлигини акс этувчи иккита назорат битларни уз ичига олади. Агар назорат битлариузатилаётган гурухда сигнализация ахбороти узатилаётганлиги хакида хабар берса, унда ахборотт канали сигнализацияни таъминлаш учун олинган булади.
Шифрланган битлар икки гурухи орасидаги колган 26 та бит, кабул килгич учун маълум булган урганувчи кетма-кетлик хисобланади. У куйидагиларни таъминлайди:

  • кабул килинган ва эталон кетма-кетликларни солиштириш билан иккилик разрядларида хатолар пайдо булиш частотасини бахолайди. Солиштириш жараёнида алока сифатини бахолаш учун хизмат киладиган параметр хисоблаб чикилади. Бу параметр факат канал сифатини бахолайди, хамда «тезкор узатиш» жараёни бажарилганда ва радио алока билан копланган худудни бахолашда алокага кириш учун кулланилади;

  • кабул килиш трактида мосланувчан (адаптив) эквалайзерни куллаш

хисобига сигнал кабул килиш трактини кейинчалик коррекциялаш учун NB узатиш интервалида радио каналнинг импульс характеристикасини бахолайди;
- ташкил килинаётган алока узоклигини бахолаш учун БС ва АС
орасидаги сигнал таркали швактини хисоблайди. Бу улчашлар
натижаси БС маълумотлар кабул килаётганда бир-бирига
кушилмаслиги учун хар хил АС дан маълумотлар пакетини мое
равишда узатишни таъминлайди.
Частотани созлаш вакт интервали (FB) АС ни частота буйича синронлаш учун кулланилади. Бу вакт интервалида 142 бит бор ва уларнинг хаммаси нолдир, бу эса ташувчи частота номинал кийматидан катта булган 1625/24 кГц частота силжишли модуляцияланмаган ташувчига мое келади. Бундай кетма-кетлик каналлари катта булмаган частота силжишидаги (200 кГц) уз узатгич ва кабул килгичларини ишлашини текшириш учун зарур, бу эса 900 МГц частота поласасини номинал кийматини тахминан 0,022 % ташкил килади. FB да 8,25 бит давомийликли химоя интервали мавжуд. Такрорланувчи FB частота урнатиш каналини хосил килади.
Вакт синхронлаш интервали (SB) БС ва АС ни вакт буйича синхронлаштириш учун кулланилади. SB 64 битдан иборат булган синхрон
кетма-кетликдан иборат, хамда TDMA кадр раками хакида ахборот ва БС ни идентификацией кодини ташийди. Такрорланувчи SB интерваллар синхронлаш каналини хосил килади.
Урнатиш интервали DB алока каналини урнанатиш ва тестлашни (текширишни) таъминлайди. DB интервали тузилиши NB билан мое келувчи 26 битли урнатиш кетма-кетлигидан иборат. NB интервалида назорат битлари булмайди ва хеч кандай маълумот узатилмайди, факат узатгич ишлаётгани хакида ахборот бериб турилади.
Рухсат интервали (АВ) АС ни янги БС га уланишга рухеат беришни таъминлайди. Рухсат суралганда синхронизация каналидан келувчи бу вакт интервали АС томонидан ажратиб олинади. Сигнал узатилиш вактих али улчанмаганлиги сабабли, бошида 8 битдан иборат булган тугаллаш комбинацияси, кейин эса БС учун 41 битли синхронлаш кетма-кетлиги узатилади. Бундай узатилаётган кетма-кетликнинг тузилиши БС ни 36 шифрланган битларни тугри кабул килинишини таъминлайди. Бундан ташкари АВ интервал 68,25 бит давомийликка эга булган катта химоя интервалига мавжуд, бу (сигнал узатилиш вактидан катъи назар) бошка АС лар узатиш пакетларидан етарлича вакт силжишини таъминлайди.
Химоя интервалини давомийлиги битта уяда сигнали унча катта булмаган ушланиб колишни иккиланган кийматига мое келади ва уяни максимал рухсат этилган улчамини аниклайди. GSM стандартида уя радиуси тахминан 35 км ни ташкил килади, радио сигнални тугри ва кайтиш йуналишидаги таркали швакти 233,3 мке ни ташкил килади.
GSM стандартида сигнални шакллаш хусусиятларидан бири, алока сеанси давомида сигналларни частотасини аста сакрашлари (SFH - Slow Frequency Hopping) куланиши хисобланади. Бундай сакрашлар радио тулкинларни куп нурли таркалиш шароитида радио каналларда частота фаркини таъминлаш учун зарур. Частота сакрашлари SFH хамма харакатдаги тармокларда кодлаш самаралигини ошириш кулланилади. SFH кулланилганда хабарни TDMA кадрда абонент учун ажратилган вакт
интервалида (577 мкс) узатилганда, кейинги кадрлар белгиланган янги частотада узатилади (кабул килинади). Частотани кайта созлаш учун 1 мс вакт ажратилади. Бу частота буйича сакрашлар жараёнида кабул кили шва узатиш каналлари орасидаги фарк 45 МГц сакланади.
GSM стандартида кабул килинган TDMA кадр тузилиши ва сигналларни шакллаш принциплари каналдаги кодлаш усуллари билан биргаликда кабул килиш учун зарур булган сигнал-шовкин нисоатини 9 дБ гача камайтиришга имкон берди, аналог уяли алока тизим стандартларида эса бу курсатгич 17-18 дБ ни ташкил килади.

Download 0.63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling