Вазорати таълими олӣ, фан ва иноватсияи ҷУМҲурии ӯзбекистон университети педагогии давлати шаҳри чирчиқ

Истифодаҳои дигари ғояи ҳамсадо
Дар соҳаи мусиқӣ, ҳамсадо он чизест, ки месозад ҳамоҳангӣ. Ин мафҳум барои номгузории хусусиятҳои садоҳое истифода мешавад, ки ҳангоми шунидани ҳамзамон таъсири гуворо мерасонанд.
Ҳамсадо, ниҳоят, он аст, ки а пайванди шабеҳ ё мувофиқат бо чизи дигаре, ки бо он робита ва мукотиба дорад.
Омезиши ҳамсадо аз ҳамсадоҳое иборат аст, ки дар паҳлӯи якдигар дар калима пайдо шудаанд, ки дар он шумо ҳарфе мегӯед, ки ҳангоми талаффузи калима ҳарф мезанад. Ба баъзе мисолҳои омехтаи ҳамсадо ва рӯйхатҳои омехтаи ҳамсадо нигаред, то ба шумо дарки ин мафҳуми асосии фоника кӯмак расонад.
Омезиши ҳамсадо чист?
Омезиши ҳамсадо метавонад ду ҳарф ё се ҳарфи дароз бошад. Омехтаҳои ҳамсадон се ҳарфро баъзан гурӯҳҳои ҳамсадо ё омезишҳои сегонаи ҳамсадо меноманд. Шумо метавонед омезиши ҳамсадо дар аввал ё охири калима пайдо кунед.
Садои ҳамсадо
Забони англисӣ аз садоҳои гуногун сохта мешавад, ки аз ҳарфҳои гуногун ба монанди садонокҳо, ҳамсадоҳо, садонокҳои дароз ва садонокҳои кӯтоҳ сохта мешаванд. Баъзан, садоҳо бо ҳам омехта мешаванд, тавре ки дар омезишҳои ҳамсадо дида мешавад.





?



?

Х Н А






Ба вуҷуд омадани овозҳои ҳамсадои алоҳида
Овозҳои П ва Б фонемаҳое ки дар вақти талаффузашон лабҳо ба якдигар часпида бад аз якдигар ҷудо мешаванд. Дар натижа таркише пайдо шуда, ҷараёни ҳаво ба шавшув аз даҳон мебарояд. Дар оҳири калима ин таркиш нисбатан суст мешавад. Шавшув ҳам чандон зиёд ва сахт намешавад. Бинобар ки П ва Б фонемаҳои шавшуви зич ва дулаби мебошанд. Дар натиҷаи талафузи фонемаҳои маскур забон баланд бардошта шуда роҳи ҳаворо ба димоғ банд мекунад. Ҳаммаи ҷиҳад П ва Б ба қатори ҳамсадоҳои даҳони дохил мешавад. Фарқи асоси ва ягонаи фонемаҳои П ва Б вобаста ба вазияти садопардаҳо мебошанд. Ҳангоми талаффузи Б садопардаҳо таранг ва ба ҳамдигар наздик шуда бо ҷараёни ҳаво меларзанд, дар натиҷа садо пайдо мешавад ва дар Б характери ҷарангдори пайдо мешавад. Бар акс вақти талафузи фонемаи П садопардаҳо бе малол боло мебароянд ва садо ҳам пайдо намешавад. Биноӣарин П фақат бо таркиш аз ҳам ҷудошавии лабҳо пайдо мешавад. Шавшуви ҳамсадои П нисбатан ба шавшуви ҳамсадои Б зиёдтар аст. Сабаби кам будани шавшув дар он аст ки ҳангоми пайдоиши Б садо иштирок дорад. Аз баски П бе садо талафуз мешавад вай ҳамсадои беҷаранг буда овози Б ҳамсадои ҷарангдор мебошад. Овозҳои П ва Б ҳамсадоҳои ҷуфтанд.




Хулоса
Аксарияти ҳамсадоҳои беҷаранг дорои ҷуфти ҷарангдор мебошанд. Маҳраҷи ҳар кадоми ин ҷуфтяк буда фарқашон фақат дар ларзидан ва наларзидани садопардаҳо ҳангоми талаффуз мебошадю дар вақти талафузи ҷарангдорҳо ҳаммаи садпардаҳо меларзанд.
Касоне ки бо шунидани ҳамсадоҳои ҷарангдоре беҷаранги ҷуфтро аз ҳамдигар ҷудо карда наметавонанд. Бо истифодаи усулҳои зерин метавонанд.
Онҳоро аз ҳам фарқ кунонанд.
Гушҳоро ба даст пушидаҳамсадоҳоро талафуз бояд кард
Дар вақти талафузи овозҳои ҳамсадои ҷарангдор ғуввоси он овоз шунида мешавад ва баракс талафузи ҳангоми ҳамсадои беҷаранг ғуввоси овоз шунида намешавад.