Vi. Treningda psixogimnastikaliq shinig’iwlardan paydalaniw

Sotsiologiyaliq bag’dar ta’repdarlarinin’ pikirinshe,oyin-insan o’zi tiyisli bolg’an ya’ki toparlardag’i sotsial ustanovkalarin o’zlestire alatug’in ayiriqsha xizmet.Topar oyinlarinin’ xarakteri izertlewshiler ta’repinen u’yrenilip to’mendegishe o’zgeshelikler ajiratig’an:
-relaksasion (dem aliw);
-jarisiw ha’m kelispewshilikti sheshiw;
-akkomodasiya (birlesiw,birge islesiw);
-assimilyatsiya (basqalarg’a maslasiw);
-sotsiallasiw (shaxstin’ ja’miyetke maslasiw protsessi).
Oyinnin’ o’zinin’ ko’rsetiw teoriyasi ta’repdarlarinin’ pikirine ko’re,insan oynar eken,onda ja’miyette bar bolg’an a’detler,ustanovkalar qa’liplesedi.Bul bag’darda J.Pyaje jumis alip barg’an bolip,onin’ pikirinshe oyin insan xizmetinin’ bir bo’legi bolip,ol go’yo qiyal ha’m oylaw o’zara baylanisli bolg’anlig’i siyaqli,insan xizmeti de u’zliksiz baylanisli.Sonin’ ushin oyin insannin’ psixofiziologiyaliq rawajlaniwi ushin u’lken a’hmiyetke iye.Oyin protsessinde insan rawajlaniwi ushin a’hmiyetli ta’replerdi to’mendegishe talqin etken:
A)Shiniqtiriwshi(mashqli) oyinlar-bir qansha quramali bolg’an ko’nlikpelerdi qa’liplestiriwge,ba’sekilesiw,birge islesiw ha’m aqiliy rawajlaniwg’a ja’rdem beredi;
B)Simvolik oyinlar-shan’araqliq waziypani rawajlandiriwg’a ja’rdem beredi;
V)Qag’iydali oyinlar-oyin qag’iydalarina a’mel qiliw protsessinde turmisliq qag’iyda ha’m normalarg’a a’mel qiliwdin’ qa’liplesiwine ja’rdem beredi.
J.Pyajenin’ uliwma juwmag’ina ko’re,insannin’ ishki fantaziyasina baylanisli halda ha’r qanday xizmetti oying’a aylandiriw mu’mkin ya’ki oyin sipatinda qaraw mu’mkin.
Psixoterapiyaliq teoriya ta’repdarlarinin’ biri Z.Freydtin’ pikirinshe,oyinnin’ tiykarg’i waziypasi-turmisliq qa’lewlerdi sheklew ha’m olardin’ qandirilmaslig’i na’tiyjesinde ju’zege kelgen qaniqpasliq sezimlerin shig’arip jiberiwden ibarat.
Jaykob Morenonin’ oyin kontseptsiyasi a’meliy na’tiyjelerdi ko’rsetedi.Onin’ teoriyasi Z.Freydtin’ individualistic bag’darin biykarlap,to’mendegishe pikir bildiredi:adamlar turmisi dawaminda jasap atirg’an kishi toparlardag’i kelispewshilikler olarda nevrozlardi-ishki konfliktlerdi keltirip shig’ariwshi factor esaplanadi ha’m bul kelispewshilikler oyin arqali sheshiliwi maqsetke muwapiq.