Virus vaksinalarining olinishi biotexnologiya rivojining qaysi davriga to‘g‘ri keladi?

Virus vaksinalarining olinishi biotexnologiya rivojining qaysi davriga to‘g‘ri keladi?

pasterdan keyingi davr

Pivo va vino olishda spirtli bijg‘ishdan foydalanish biotexnologiya rivojining qaysi davriga to‘g‘ri keladi?

pastergacha bo‘lgan davr

Inson genomi loyixasining maqsadi:

Irsiy kasalliklar genlarini identifikatsiyalash va klonlash

Etanol ishlab chiqarish biotexnologiya rivojining qaysi davriga to‘g‘ri keladi?

pasterdan keyingi davr

Achitqi zamburug‘lari yordamida non va pivo tayyorlash biotexnologiya rivojining qaysi davriga to‘g‘ri keladi?

pastergacha bo‘lgan davr

Vitaminlar ishlab chiqarish qaysi davrga to‘g‘ri keladi?

biosintezni boshqarish davri

Rekombinant DNK olish biotexnologiya rivojlanishining qaysi davriga to‘g‘ri keladi? antibiotiklar davri

Vaksina va zardoblarning amaliyotga joriy etilishi biotexnologiya rivojining qaysi davriga to‘g‘ri keladi? pasterdan keyingi davr

Biotexnologiya rivojlanishida antibiotiklar davri nechanchi yilga to‘g‘ri keladi:

1941-1960 y

Biotexnologiya rivojlanishining pasterdan keyingi davri nechanchi yilga to‘g‘ri keladi 1866yil

O‘simlik to‘qima va xujayralarini kultivirlash biotexnologiya rivojining qaysi davriga to‘g‘ri keladi? antibiotiklar davri

Ilk rekombinant DNK nechanchi yilda va kim tomonidan olingan? 1972 y P. Berg 

Insulinning oqsil strukturasiga ega ekanligini kim aniqlagan? F. Senger 

Inson genomi loyixasi nechanchi yilda tasdiqlangan? 1972 y.

Steroidli strukturalarning mikrobiologik transformatsiyasi biotexnologiya rivojining qaysi davriga to‘g‘ri keladi? pasterdan keyingi davr

Mikroorganizmlarni kashf qilgan va bioobekt tushunchasini fanga kiritgan olim: L. Paster 

chitqi zamburug‘lari yordamida non va pivo tayyorlash biotexnologiya rivojining qaysi davriga to‘g‘ri keladi? pastergacha bo‘lgan davr

2-test

Aksinomitsetlar qaysi moddalarni produtsirlaydi tetratsiklinlar

Aktinomitset xujayra devori nimadan tashkil topgan peptidoglikan

bioobekt xujayrasida nishon sifatida nimadan foydalaniladi dezoksiribonuklein kislota

prokariotlarga quyidagilarning qaysi biri mansub ko‘k yashil suv o‘tlari

Bakteriyalar o'stirishning optimal temperaturasi qanday? 280S

eukariotlarga quyidagilarning qaysi biri mansub achitqi zamburug‘i

Antibiotik sintezi uchun optimal xarorat 24-29°S

Mog‘or zamburug‘ining xujayra devori nimadan tashkil topgan xitin

Antibiotik produtsentlarining tabiiy yashash joyi:  il

Aktinomitsetlar qaysi moddalarni produtsirlaydi streptomitsin

OPERATOR – bu  prokariot organizmlarda oqsil!regulyatorlarini DNK uchastkalari bilan bog‘lovchi

Bakterial xujayra qobig‘i deyilganda nima nazarda tutiladimembranalar yig‘indisi, devor va SPM

Produtsentni bioobekt sifatida tanlab olishda asosiy kriteriy yaxlit maxsulotni sintez qilish xossasi

Mog‘or zamburug‘i antibiotik produtsenti sifatida ko‘p xujayrali eukariot

Mezofil bakteriyalar optimal temperaturasini aniqlang. 25-450S

3.test

TRANSVERSIYA – bu gen ichidagi mutatsiya bo‘lib, unda nima ro‘y beradi?  puringa pirimidinni almashtirish

protoplastlanish uchun suspenzion kulturada qaysi faza ko‘proq mos keladi logarifmik faza

Bir mikroorganizmni o‘sishi boshqa mikroorganizmni o‘sishini to‘xtatib qo‘yadi. Bu hodisa qanday nomlanadi? Amensalizm

mikrob xujayrasida protoplastlarning xosil bo‘lishini qaysi usulda kuzatish mumkin Faza-kontrast mikroskopiya

zamburug‘ xujayrasidan protoplastlarni ajratib olish uchun nimadan foydalaniladi  shilliqurt fermenti

Zamonaviy biotexnologiyada bioobektlarni takomillashtirishning asosiy usuli: xujayra muxandisligi

Bir gendan nusxa olingan genlar nusxasi to‘plami ........  Klon deb ataladi

protoplastlarni qanday sharoitda saqlash orqali ularning yuqori turg‘unligiga erishish mumkin gipertonik muxitda

Gen ichidagi mutatsiyasi qanday nomlanadi? Tranzitsiya

Tug‘ilgandan boshlab qaysi mikrorganizmlar makroorganizm uchun simbioz xisoblanadi? Bifidobakteriya

Genomni sekvins qilish maqsadi nimani belgilaydi? nukleotidlar ketma ketligini o‘qish

Sanoat miqyosida aminokislota olishda qaysi usul butunlay biotexnologik bo‘lib xisoblanadi (faqat bioob’ektlar ishlatiladi) ? mikrobiologik sintez

Tranzitsiya –bu gen ichidagi mutatsiya bo‘lib, unda nima ro‘y beradi? t pirimidinga boshqa pirimidinni almashtirish

xujayra muxandisligining xayvonlarda qo‘llanilishi nima deb nomlanadi gibridom texnologiyasi

Qaytar mutatsiya natijasida xosil bo‘lgan organizm nima deb ataladi revertant 

Bioob’ektlarni gelga kiritish uchun qanday tashuvchilar (nositellar) ishlatiladi?  kalsiy alginat

4.test

O´simlik to´qimalarini in vitro sharoitida o´stirish uchun qanday ozuqa muhitlari ishlatiladi? T.Murasiga va F.Skuga

Mikroklonal ko‘paytirishning usulini ko‘rsating bevosita eksplant to‘qimalarida adventiv kurtaklarni diferensiatsiyasi

O´simliklar gen muxandisligida ishlatiladigan fitogormonlarni ko´rsating. Auksin, sitokinin

Biotexnologiyada ajratilgan to´qimalar bilan ishlashning asosiy sharti nimadan iborat? Sterillik

Poliferatsiya nima Xujayra va tukimalarni kupayib, yangilanishi

O´simlikning vegetativ organlari necha daqiqa sterilizatsiyalanadi? 5-10

O‘simliklarni in vitro sharoitida mikroklonal ko‘paytirish qaerda ko‘paytiriladi? shisha ichida

Genetik modifikatsiyalangan organizm ............natijasida olinadi genomga yangi genni transformatsyalash

Xujayra generatsiyasi urtacha necha kunni tashkil etadi Xujayra generatsiyasi o‘rtacha 30-70 soatni tashkil etadi

Redefferensiatsiya nimaIxtisoslashgan xujayralarni bir xolatdan (differensiyalashdan) ikkinchisi, bo‘linishdan oldingi xolatga utishi

Somatik murtaklar rivojlanishining 3 ta bosqichini ko‘rsating globulyar, yuraksimon, torpedasimon

Suspenzion kultura mu’tadil sharoitda necha kunda kayta ekiladi  Suspenzion kultura mo‘‘tadil sharoitda 10-28 kunda qayta ekiladi

Meristemaning nechta qismi bor? 3ta, apikal, interkalyar, lateral

Mikroklonal ko‘paytirishning afzalliklari Genetik bir xil ekish materialini olish imkoniyati mavjudligi; an’anaviy usullarda qiyin ko‘payyadigan o‘simliklarni ko‘paytirish imkoniyati; yil davomida ishni olib borish;

Kallus to‘qimaga berilgan to‘g‘ri ta’rifni belgilang O‘simlik organlari xujayralaridan tashki lotsiz proliferatsiya yo‘li orqali xosil bo‘lgan to‘qima

O´simlik to´qimalarini in vitro sharoitda birinchi bo´lib kim o´stirgan? Xaberlandt

5.test

YOt genlarni xayvon genomiga kirgizishda qanday vektorlardan foydalanladi? retroviruslar, adenoviruslar

Irsiy o‘zgargan xayvonlar bular...... Otalangan tuxum hujayraga begona genlarni kiritilishi yordamida irsiyati o‘zgargan

Hayvon organizmida viruslarga qarshi qanday biomolekulalar himoya vositasi bo'lib hizmat qiladi? endogen oqsillar

Birinchi dolli qo‘y kloni nechinchi yilda va kim tomonidan yaratilgan 1997 y YAn Vilmut tomonidan

Otalangan tuxum hujayraga begona genlarni kiritilishi yordamida irsiy o‘zgargan hayvonlarni yaratish g‘oyasi amaliyotda nechanchi yillarda amalga oshirildi. 1980

Transgen xayvon olish texnologiyasi birinchi qaysi xayvonlarda tajriba qilindi sichqonlarda

Transgen qora mollar nima maqsadda yaratiladi? go‘sht va sut maxsulotlarini olish maqsadida

Transgen baliqlar yaratishda qaysi usullardan foydalaniladi? mikroin’eksiya va elektroporatsiya

Transgen tovuqlar yaratishda qaysi usuldan foydalaniladi. Transfeksiya

Mikroin’eksiya usuli yordamida otalangan tuxum xujayraning qaysi qismiga in’eksiya qilinadi? erkaklik pronukleusiga

Dastlabki hayvon kloni qanday hujayralar orqali yaratilgan? somatik hujayralar

Adenovirusga qarshi RNK geni konstruktsiyasi kim tomonidan yaratilgan? 1T.I.Tihonenko

Tanasida o'sish gormoni saqlagan sichqon dastlab nechanchi yilda yaratilgan? 1982

Transgen qoramol olish uchun qaysi usuldan foydalaniladi? mikroin’eksiya

Adenovirusga qarshi RNK geni konstruktsiyasi dastlab qaysi davlatda yaratilgan? Rossiya

Transgen baliqlar yaratishda qaysi usullardan foydalaniladi? mikroin’eksiya va elektroporatsiya

6.test

Gazni mexanik dispergirlovchi fermentatorlar necha guruxga ajratiladi va ular qanday? 2: erkin va sirkulyasion

Fermentyorlarda aralashtirish jarayoni massayutish intensifikatsiyasining asosi hisoblanib, unda kislorodning gazli fazadan suyuqlikka o‘zgarishi qanday sabablarga tayanadi? gazning mayda pufakchalarga qo‘shimcha disperglanishini ta’minlaydi, faza kontaktlarining yuqori qismini kengaytiradi

Bioreaktorlarda energiya berish bo‘yicha biokimyoviy reaktorlar necha guruhga bo‘linadi? 3 guruhga

Erliftlar fermentatorlarda fazalarning kontakt yuzasi gazini gaz taqsimlovchi tuzilmalari orqali nimadagi suyuqlik qatlamiga kiritganda hosil bo‘ladi? Sirkulyasiyadagi

Bioreaktorlardagi sodir bo‘ladigan fizik jarayonlarni sanab bering. gidromexanik, issiqlik va massaalmashinuv jarayonlari

Lizin produtsentlarini sanoat asosida o‘stirish qanday hajmli fermentyorlarda davriy o‘stirish usulida amalga oshiriladi? 50-100m3

Fermentyorlarda aralashtirishdan maqsad nima? muxit hajmidagi moddalar konsentratsiyasining tenglashtirilishi

Mexanik ko‘piksizlantirish uskunalari necha turga bo‘linadi? Ularni nomlab bering. 2 ta, rotorli va siklonli

Sterillashga necha 0S haroratda ishlov beriladi?  1400c

Fazalararo yuzaning rivojlanishi uchun sarflanadigan qo‘shimcha energiyaning ko‘pikka bo‘lgan ta’siri qaysi usullarda bo‘ladi? gidrodinamik va mexanik

Lizin produtsentlarini sanoat asosida o‘stirish qanday hajmli fermentyorlarda davriy o‘stirish usulida amalga oshiriladi? 50-100m3

Fermentatorning har bir kyuvetasi qanday erliftga o‘xshab ishlaydi? cho‘ktirilgan erliftga

Bioreaktorlarni sterilizatsiyalash usullariga quyidagilar kiradi ......... ionlashgan nurlanish, kimyoviy reagentlarning ta’siri, ultratovush ta’siri, ultrabinafsha nurlanish

Bakteriyalar va sporalarning o‘rtacha miqdori 1 m3 havoda nechaga teng bo‘ladi? 1000 -1500

Qanday preparatlarni sterillash uchun sovuq sterilizatsiya qo‘llaniladi?  Termolobil

Fermentyorga ekishdan keyin birdaniga sterl xavo yuboriladi va va necha gradus xaroratgacha qizdiriladi? 50°C

7.test

Replikatsiya nima? mavjud DNK dan nusxa olish

Vektor -bu ........... xo‘jayin xujayrada avtonom xolda tarkibida begona genlarning replikatsiyasini amalga

Oqsil ..............da sintezlanadi  ribosoma

Transduksiya usulining to‘g‘ri berilgan ta’rifini belgilang? transduksiya - bakteriya viruslari-bakteriofaglar yordamida bir bakteriyadan boshqa bakteriyaga genlar o‘tkazish

DNK strukturasi kim tomonidan va qachon aniqlangan? 1953y.Djeyms Uotson va Frensis Krik

Transformatsiya nima? bir organizmning boshqa organizm genetik axborotning bir o‘ziga biriktirib olishi

Terminator-bu ……................  transkripsiya jarayoning oxiriga etganini bildiruvchi DNK nukleotidlarning o‘ziga xos ketma-ketligi

Transkripsiya bu ………… rnk sintezi

Oqsil biosintezida tRNKni roli  ribosomani amino kislotalar bilan taminlaydi

Translyasiya bu……...... oqsil biosintezi

Transkripsiya natijasida ..............xosil bo‘ladi  rnk ning barcha tiplari

Oqsillar sintezi ..................deb ataladi translyasiya

Transkripsiya – bu dnk dagi axborotning RNKga yozilish jarayoni

Oqsillar biosintezi quyidagi bosqichlardan iborat: dnk-rnk-oqsil

Replikatsiya deb ……………ga aytiladi dnk sintezi

DNK va vektorlar .............. fermenti yordamida kesiladi restriktaza

8.test

Restriktazalar qanday organizmlardan olinadi? Mikroorganizmlardan

DNK zanjirida bir-biriga komplementar joylashgan asoslar : A – T; G – S;

Gen muxandisligi bu... rekombinant yoki gibrid DNK yaratish usuli

DNK tarkibiga .................kirmaydi: uratsil

Somatik xujayraga klonlangan genni kiritish usuli? membrana o‘tkazuvchanligini o‘zgartiruvchi kimyoviy reagentlar orqali

Plazmida asosidagi vektorning fag DNK asosidagi vektordan afzalligi? xo‘jayin xujayrasining lizisga uchramasligi

RNK tarkibiga ..............kirmaydi: timin

DNKning tarkibi ..........lardan iborat: fosfat kislota Dezoksiriboza Adenin, Guanin Sitozin, Timin

DNK zanjirida guanin va sitozin orasida nechta vodorod bog‘i hosil qiladi? Uchta

Restriktaza nima? dnk ni kesuvchi ferment

Plazmida bu... o‘zida genetik axborot saqlovchi xalqasimon DNK

Restriksion endonukleazalarning vazifasi nima?  bakteriya hujayrasini unga kirgan virus infeksiyalaridan qo‘riqlashga qaratilgan

DNKning tarkibi ..........lardan iborat: osfat kislota Dezoksiriboza Adenin, Guanin Sitozin, Timin

Bir gendan nusxa olingan genlar nusxasi to‘plami klon deb ataladi

Molekulyar biologiya ..............ni o‘rganadi: biologik jarayonlar kechishini molekulyar darajada

Vektorga qo‘yilgan talab... rekombinant DNK saqlovchi retsipient xujayralarni identifikatsilash uchun selektiv marker genlarning mavjudligi

9.test

Agar eksplant to’qimalari ichki infeksiyaga ega bo’lsalar, ularga qanday moddalar bilan ishlov berishga to’g’ri keladi? antibiotiklar bilan

Eksplantni sterilizatsiyasi, shuningdek urugʻlarni necha minut davomida sterilizatsiya qiluvchi eritmada ushlab turiladi?  5-20 minut

Qanday plazmid asosiy xromosomaga birikkandan keyin o’z mustaqilligini yo’qotadi? transmissibl plasmid

Eksplant to’qimalari o’stiriladigan xonada namlik qancha bo’lishi kerak?  60-70 %

Kallus toʻqima olish uchun eng kerakli kompopenent nima? karbon suvlar

Kulturalarni zamburugʻlar yoki bakteriyalar bilan ifloslanishi ekilgandan song necha kunda koʻzga tashlanadi? 1-14 kunda

Kallus to’qima olish uchun, alohida hollarda oziqa muhitiga qanday moddalar qo’shiladi? kokos yong’og’i (kakos suti), kashtan daraxti endospermasi

Bakteriya hujayrasida uchraydigan qo’shimcha xromosoma qanday nomlanadi? Plasmid

Asosiy xromosomalardan mustaqil ravishda o’z-o’zini replikasiya yo’li bilan o’nlab va hatto yuzlab marta ko’paytira oladigan plazmidlar qanday nomlanadi? avtonom plasmid

Ozuqa muhitlarini avtoklavda qanday sharoitda sterilizasiya qilinadi? 1200 C da 0.75 – 1,0 atm. bosimda 20 minut davomida

Ajratib olingan toʻqimalar bilan ishlashni asosiy sharti bu... sterillikga qat’iy rioya qilish

O’simliklardan ajratib olingan fragmentlar (eksplantlar) qancha vaqt davomida sterilizasiya qilinadi? 5-20 minut

Yot genni hujayraga kiritib, undan sun’iy sharoitda yaratilgan yangi xususiyatli o’simlik qanday nomlanadi? Transgen

Vegetativ qismlar necha daqiqa davomida sterilizatsiya qilinadi? 5-10 minut

Fitogormonlar nima uchun kerak? hujayralarni tabaqalanishi (dedifferensirovka) va hujayra boʻlinishini kuchaytirish (induksiya)

10.test

Lipazalar… lipid (yogʻ) almashinuvida ishtirok etadigan, katta amaliy qiziqish uygʻotadigan fermentlar

Qanday fermentlar ikki komponentli deyiladi? oqsil va oqsil bo‘lmagan qismdan tashkil topgan biokatalizatorlar

Fermentlar aktivligining o‘lcham birligi?  Katal

Ferment preparatlari qanday koʻrinishida olinishi mumkin? kukun yoki suyuq kontsentrat ko’rinishida

Aktivatorlar nima? fermentlar aktivligin oshiruvchi fizik va kimyoviy holatlar

Fermentlar asosan nechta sinfga bo‘liniadi? 6 ta Oksidoreduktazalar, Transferazalar, Gidrolazalar, Ligazalar, Liazalar, Izomerazalar

Qanday fermentlar bir komponentli feomentlar deyiladi? katalitik aktivlikka ega bo‘lgan, faqat oqsil molekulalaridan tashkil topgan fermentlar.

Moylarning namlik va ferment ta’sirida buzilishi natijasida qaysi ko‘rsatkich ortadi? moylarning kislota soni

Fermentlarni yuqori darajada toza va koʻp mikdorda olish imkonini qaysi usullar beradi? Adsorbtsiya usuli, xromatografiya usullari

Fermentga to‘liq ta’rif bering? oqsil tabiatiga ega bo‘lgan biokatalizator

betta- amilaza ishtirokidagi kraxmal gidrolizining maxsuloti? Maltoza

Kofermentlar deb nimaga aytiladi? fermantlarga qo‘shimcha vitaminlar yoki mikro va makroelementlarni qo‘shilib kelishi natijasida hosil bo‘lgan ikki komponentli fermentlarga aytiladi

Fermentlar va kimyoviy moddalar faolligini oshiruvchi nima deb nomlanadi? aktivator deb nomlanadi