Wáng Míng shì Zhōngguórén
Download 0.97 Mb.
|
The wisdom of chinese characters book
Vocabulary[edit | edit source]
王明：这是什么？ 李红：这是书。 王明：那是什么？ 李红：那是钢笔。 王明：那是杂志吗？ 李红：不，那不是杂志。那是字典。 王明是中国人。 王明是学生。 史密斯是美国人。 史密斯是王明的朋友。 史密斯是律师。
Vocabulary[edit | edit source]
王明：这是什么？ 李红：这是书。 王明：那是什么？ 李红：那是钢笔。 王明：那是杂志吗？ 李红：不，那不是杂志。那是字典。 王明是中国人。 王明是学生。 史密斯是美国人。 史密斯是王明的朋友。 史密斯是律师。
Vocabulary[edit | edit source]
Braziliya bir tonna shakar eksportiga 20 dollar boj qo'yadi. Karib havzasi davlatlaridan shakarning jahon narxi tarifsiz 1 tonna uchun 300 dollarni tashkil etadi.Tarif bilan ichki iste'mol hajmi 8 million tonna, tarifsiz 6 million tonna. Mahalliy ishlab chiqarish hajmi tarifsiz - 22 million tonna, tarif bilan - 20 million tonna. Tarif natijasida millatning sof yo'qotishini aniqlang: 40 Rossiyada yog'ochga bo'lgan talab va taklif funksiyalari quyidagicha: D=120-2P; S=60+2P Yog'ochning jahon narxi 30 dollarni tashkil qiladi. Rossiya yog'och eksportiga 5 dollarlik tarif o'rnatdi. Tarif joriy etilishidan millatning sof zararini aniqlang. 50 Braziliya bir tonna shakar eksporti uchun 20 dollar boj qo'yadi. Karib havzasi davlatlaridan shakarning jahon narxi tarifsiz 1 tonna uchun 300 dollarni tashkil etadi.Tarif bilan ichki iste'mol hajmi 8 million tonna, tarifsiz 6 million tonna. Mahalliy ishlab chiqarish hajmi tarifsiz - 22 million tonna, tarif bilan- 20 million tonna. Tarif joriy etilgandan keyin g'aznachilik ta'sirini hisoblang: 240 Rossiyada yog'ochga bo'lgan talab va taklif funksiyalari quyidagicha: D=120-2P; S=60+2P Yog'ochning jahon narxi 30 dollarni tashkil qiladi. Rossiya yog'och eksportiga 5 dollarlik tarif o'rnatdi. Davlat budjetiga qanday qo‘shimcha daromad tushadi? 200 Braziliya bir tonna shakar eksportiga 20 dollar boj qo'yadi. Karib havzasi davlatlaridan shakarning jahon narxi tarifsiz 1 tonna uchun 300 dollarni tashkil etadi.Tarif bilan ichki iste'mol hajmi 8 million tonna, tarifsiz 6 million tonna. Mahalliy ishlab chiqarish hajmi tarifsiz - 22 million tonna, tarif bilan - 20 million tonna. Tarif joriy etilgandan keyin ishlab chiqaruvchilar foydasining o'zgarishini hisoblang: 420 Braziliya bir tonna shakar eksportiga 20 dollar boj qo'yadi. Karib havzasi davlatlaridan shakarning jahon narxi tarifsiz 1 tonna uchun 300 dollarni tashkil etadi.Tarif bilan ichki iste'mol hajmi 8 million tonna, tarifsiz 6 million tonna. Mahalliy ishlab chiqarish hajmi tarifsiz - 22 million tonna, tarif bilan- 20 million tonna. Iste'molchi to'lovining o'zgarishini hisoblang: 140 Rossiyada yog'ochga bo'lgan talab va taklif funktsiyalari quyidagicha: D=120-2P; S=60+2P. Yog'ochning jahon narxi 30 dollarni tashkil qiladi. Rossiya yog'och eksportining aniq tarifini 5 dollar miqdorida belgilaydi. Tarif joriy etilishidan iste'molchilarga qanday foyda bor? 325 Kichik ochiq iqtisodiyot doimiy magnitlarni ishlab chiqaradi va iste'mol qiladi. Ularning ichki taklifi S=50+5P, talab esa D=350-10P. Magnitning jahon narxi 10 dollarni tashkil qiladi. Agar hukumat magnitlarni import qilishni 75 donagacha cheklovchi kvota o'rnatsa, litsenziyalarni ochiq kim oshdi savdosida sotish natijasida millatning sof yo'qatishlari qanday bo'ladi: 187.5 Kichik ochiq iqtisodiyot doimiy magnitlarni ishlab chiqaradi va iste'mol qiladi. Ularning ichki taklifi S=50+5P, talab esa D=350-10P. Magnitning jahon narxi 10 dollarni tashkil qiladi. Agar hukumat magnitlar importini 75 donagacha cheklovchi kvota kiritsa, litsenziyalarni ochiq kim oshdi savdosida sotish natijasida davlat budjetining qo'shimcha daromadlarini aniqlang: 375 Kichik ochiq iqtisodiyot doimiy magnitlarni ishlab chiqaradi va iste'mol qiladi. Ularning ichki taklifi S=50+5P, talab esa D=350-10P. Magnitning jahon narxi 10 dollarni tashkil qiladi. Agar hukumat magnitlarni import qilishni 75 donagacha cheklovchi kvotani joriy qilsa, mahalliy magnit ishlab chiqaruvchilarning sof yutuqlarini aniqlang: 562.5 Kichik ochiq iqtisodiyot doimiy magnitlarni ishlab chiqaradi va iste'mol qiladi. Ularning ichki taklifi S=50+5P, talab esa D=350-10P. Magnitning jahon narxi 10 dollarni tashkil qiladi. Agar hukumat magnitlarni import qilishni 75 donagacha cheklovchi kvotani joriy qilsa, mahalliy magnit iste'molchilarining sof yo'qotishlarini aniqlang: 1125 Kichik ochiq iqtisodiyot doimiy magnitlarni ishlab chiqaradi va iste'mol qiladi. Ularning ichki taklifi S=50+5P, talab esa D=350-10P. Magnitning jahon narxi 10 dollarni tashkil qiladi. Agar hukumat magnitlarni import qilishni 75 donagacha cheklovchi kvota o'rnatsa, unda: Magnitlarning ichki narxi 10 dan 15 gacha oshadi va iste'molchilarning sof yo'qotishlari 1125 bo'ladi; Televizorlar uchun import tarifi stavkasi 30%, televizor ekranlari uchun - 60%. Televizor ekranlari televizor narxining 60% ni tashkil qiladi. Yakuniy mahsulot himoya tarifining haqiqiy darajasi aniqlang -0.15 Televizorlar uchun import tarifi stavkasi 30%, televizor ekranlari uchun - 60%. Televizor ekranlari televizor narxining 50% ni tashkil qiladi. Yakuniy mahsulot himoya tarifining haqiqiy darajasi aniqlang -0.1 Televizorlar uchun import tarifi stavkasi 30%, televizor ekranlari uchun - 60%. Televizor ekranlari televizor narxining 40% ni tashkil qiladi. Yakuniy mahsulot himoya tarifining haqiqiy darajasi aniqlang 0.1 Bir mato birligi tannarxi quyidagicha taqsimlanadi: 45% qo'shilgan qiymat, 30% paxta ip, 25% boshqa tola. Faraz qilaylik, to‘qimachilik mahsulotlariga import tarifi 25%, paxta ipiga 16,7% etib belgilangan. Yakuniy mahsulotning himoya tarifining haqiqiy darajasini aniqlang 0.285 Kichik ochiq iqtisodiyot doimiy magnitlarni ishlab chiqaradi va iste'mol qiladi. Ularning ichki taklifi S=50+5P, talab esa D=350-10P. Magnitning jahon narxi 10 dollarni tashkil qiladi. Agar hukumat magnitlar importini 75 donagacha cheklovchi kvota kiritsa, litsenziyalarni ochiq kim oshdi savdosida sotish natijasida davlat budjetining qo'shimcha daromadlarini aniqlang: 375 Kichik ochiq iqtisodiyot doimiy magnitlarni ishlab chiqaradi va iste'mol qiladi. Ularning ichki taklifi S=50+5P, talab esa D=350-10P. Magnitning jahon narxi 10 dollarni tashkil qiladi. Agar hukumat magnitlarni import qilishni 75 donagacha cheklovchi kvotani joriy qilsa, mahalliy magnit ishlab chiqaruvchilarning sof yutuqlarini aniqlang: 562.5 Kichik ochiq iqtisodiyot doimiy magnitlarni ishlab chiqaradi va iste'mol qiladi. Ularning ichki taklifi S=50+5P, talab esa D=350-10P. Magnitning jahon narxi 10 dollarni tashkil qiladi. Agar hukumat magnitlarni import qilishni 75 donagacha cheklovchi kvotani joriy qilsa, mahalliy magnit iste'molchilarining sof yo'qotishlarini aniqlang: 1125 Kichik ochiq iqtisodiyot doimiy magnitlarni ishlab chiqaradi va iste'mol qiladi. Ularning ichki taklifi S=50+5P, talab esa D=350-10P. Magnitning jahon narxi 10 dollarni tashkil qiladi. Agar hukumat magnitlarni import qilishni 75 donagacha cheklovchi kvota o'rnatsa, unda: Magnitlarning ichki narxi 10 dan 15 gacha oshadi va iste'molchilarning sof yo'qotishlari 1125 bo'ladi; Televizorlar uchun import tarifi stavkasi 30%, televizor ekranlari uchun - 60%. Televizor ekranlari televizor narxining 60% ni tashkil qiladi. Yakuniy mahsulot himoya tarifining haqiqiy darajasi aniqlang -0.15 Televizorlar uchun import tarifi stavkasi 30%, televizor ekranlari uchun - 60%. Televizor ekranlari televizor narxining 50% ni tashkil qiladi. Yakuniy mahsulot himoya tarifining haqiqiy darajasi aniqlang -0.1 Televizorlar uchun import tarifi stavkasi 30%, televizor ekranlari uchun - 60%. Televizor ekranlari televizor narxining 40% ni tashkil qiladi. Yakuniy mahsulot himoya tarifining haqiqiy darajasi aniqlang 0.1 Bir mato birligi tannarxi quyidagicha taqsimlanadi: 45% qo'shilgan qiymat, 30% paxta ip, 25% boshqa tola. Faraz qilaylik, to‘qimachilik mahsulotlariga import tarifi 25%, paxta ipiga 16,7% etib belgilangan. Yakuniy mahsulotning himoya tarifining haqiqiy darajasini aniqlang 0.285 Shakar importi uchun nominal bojxona toʻlovi 30%, shakar qandolat mahsulotlari importi uchun esa 50% ni tashkil qiladi. Agar shakar narxining qandolat mahsulotlari narxidagi ulushi 75% bo'lsa, shirinliklar uchun tarif stavkasining samarali darajasi: 1.1 Kichkina mamlakatda soatlar uchun talab egri chizig'ining funktsiyasi D = 400-10P, taklif funktsiyasi esa S = 100 + 5P. Soatlarning jahon narxi 10. Har bir tovar birligi uchun 5 miqdorda maxsus bojxona tarifining joriy etilishi natijasida: import 150 dan 75 ga tushadi va mahalliy ishlab chiqarish 150 dan 175 gacha oshadi O‘zbekiston Gollandiyadan pishloq import qiladi. Talab va taklif funktsiyalari quyidagicha: D= 100-20P; S= 20+20P, pishloqning jahon narxi Pw=1,0$. Pishloq uchun import tarifi =50% qilib belgilangan. Tarifni joriy etishdan mahalliy pishloq iste'molchilarining sof yo'qotishlarini aniqlang. 37.5 Kichkina mamlakatda soatlar uchun talab egri chizig'ining funktsiyasi D = 400-10P, taklif funktsiyasi esa S = 100 + 5P. Soatlarning jahon narxi 10. Har bir tovar birligi uchun 5 dan maxsus import bojxona tarifining joriy etilishi natijasida mahalliy iste'molchilar quyidagi miqdorda yo'qotishadi: 1375 Karib dengizi davlatlaridan shakarning jahon narxi bir tonna uchun 250 dollarni tashkil etadi.Qozog'istonga shakar importi uchun boj 20%. Bojsiz savdo bilan Qozog'istonda yillik shakar ishlab chiqarish 2 million tonnani, iste'mol qilish - 3 million tonnani tashkil etdi. import - 1 million tonna. Importga boj o'rnatish natijasida hajmlar mos ravishda -2,4; 2,8; 0.4ni tashkil etdi; . Qozog'iston shakar iste'moli bo'yicha kichik davlat. Ichki shakar iste'molchilarining tarif joriy etilishidan ko'rgan sof yo'qotishlarini hisoblang. 145 Karib dengizi davlatlaridan shakarning jahon narxi bir tonna uchun 250 dollarni tashkil etadi.Qozog'istonga shakar importi uchun boj 20%. Bojsiz savdo bilan Qozog'istonda yillik shakar ishlab chiqarish 2 million tonnani, iste'mol qilish - 3 million tonnani tashkil etdi. import - 1 million tonna. Importga boj o'rnatish natijasida hajmlar mos ravishda -2,4; 2,8; 0.4ni tashkil etdi. Qozog'iston shakar iste'moli bo'yicha kichik davlat. Tarifni joriy etishdan mahalliy shakar ishlab chiqaruvchilarga sof yutuqlarini hisoblang. 110 O‘zbekiston Gollandiyadan pishloq import qiladi. Talab va taklif funktsiyalari quyidagicha: D= 100-20P; S= 20+20P, pishloqning jahon narxi Pw=1,0$. Pishloq uchun import tarifi =50% qilib belgilangan. Mahalliy pishloq ishlab chiqaruvchilarning tarif joriy etishdan sof yutug'ini hisoblang. 22.5 Kichkina mamlakatda soatlar uchun talab egri chizig'ining funktsiyasi D = 400-10P, taklif funktsiyasi esa S = 100 + 5P. Soatlarning jahon narxi 10. Har bir tovar birligi uchun 5 dan maxsus import bojxona tarifi joriy etilishi natijasida mahalliy ishlab chiqaruvchilar sof yutug'ini aniqlang: 812.5 Kichkina mamlakatda soatlar uchun talab egri chizig'ining funktsiyasi D = 400-10P, taklif funktsiyasi esa S = 100 + 5P. Soatning jahon narxi 10. Har bir tovar birligi uchun 5 maxsus import bojxona tarifi joriy etilishi natijasida xalqning sof zararini hisoblang: 187.5 O‘zbekiston Gollandiyadan pishloq import qiladi. Talab va taklif funktsiyalari quyidagicha: D= 100-20P; S= 20+20P, pishloqning jahon narxi Pw=1,0$. Pishloq uchun import tarifi =50% qilib belgilangan. Tarif joriy qilingandan keyin millatning sof zararini hisoblang. 5 Karib dengizi davlatlaridan shakarning jahon narxi bir tonna uchun 250 dollarni tashkil etadi.Qozog'istonga shakar importi uchun boj 20%. Bojsiz savdo bilan Qozog'istonda yillik shakar ishlab chiqarish 2 million tonnani, iste'mol qilish - 3 million tonnani tashkil etdi. import - 1 million tonna. Importga boj o'rnatish natijasida hajmlar mos ravishda -2,4 ; 2,8; 0.4ni tashkil etdi. Qozog'iston shakar iste'moli bo'yicha kichik davlat. Tarif joriy etilishidan millatning sof zararini hisoblang. 15 Kichkina mamlakatda soatlar uchun talab egri chizig'ining funktsiyasi D = 400-10P, taklif funktsiyasi esa S = 100 + 5P. Soatlarning jahon narxi 10. Har bir tovar birligi uchun 5 miqdorida aniq import bojxona tarifining joriy etilishi natijasida davlat byudjetiga quyidagi miqdorda qo‘shimcha daromad tushadi: 375,0 Karib dengizidagi shakarning jahon narxi bir tonna uchun 250 dollarni tashkil etadi.Qozog'istonga shakar importi boji 20% ni tashkil qiladi. Bojsiz savdo bilan Qozog'istonda yillik shakar ishlab chiqarish 2 million tonnani, iste'mol qilish - 3 million tonnani tashkil etdi. import - 1 million tonna. Importga boj o'rnatish natijasida hajmlar mos ravishda -2,4;2,8; 0.4ni tashkil etdi . Qozog'iston shakar iste'moli bo'yicha kichik davlat. Import tarifini joriy etishdan g'aznaga tushadigan daromadlarni hisoblang. 20 O‘zbekiston Gollandiyadan pishloq import qiladi. Talab funksiyalari vatakliflar quyidagicha: D= 100-20P; S= 20+20P, jahon pishloq narxi=$1,0. Pishloq uchun import tarifi = 50% stavkada o'rnatiladi.O‘zbekiston davlat byudjetiga pishloqga qo'yilgan tarifdan tushadigan daromad miqdorini hisoblang. 10 Faraz qilaylik, X mamlakatda bug‘doyga bo‘lgan talab funksiyasi 100 - 20P, taklif funksiyasi esa 20+20P bilan ifodalangan. Y mamlakatida bug'doyga bo'lgan talab funksiyasi 80 - 20P, taklif funksiyasi esa 40 + 20P bilan ifodalangan. Agar mamlakatlar savdoni boshlasa, u holda muvozanat jahon narxi quyidagicha bo'ladi: 1.5 Faraz qilaylik, X mamlakatda bug‘doyga bo‘lgan talab funksiyasi 100 - 40P, taklif funksiyasi esa 40+20P bilan ifodalangan. Y mamlakatida bug'doyga bo'lgan talab funksiyasi 80 - 20P, taklif funksiyasi esa 40 + 10P bilan ifodalangan. Agar mamlakatlar savdoni boshlasa, u holda muvozanat jahon narxi quyidagicha bo'ladi: 1.5 Faraz qilaylik, X mamlakatda bug‘doyga bo‘lgan talab funksiyasi 100 - 40P, taklif funksiyasi esa 40+20P bilan ifodalangan. Ushbu mamlakatda import qilinadigan bug'doyga bo'lgan talab funksiyasi quyidagicha: 60-60Р Agar B mamlakatida 200 million ishchi va 120 million gektar yer va A mamlakatida 100 million ishchi va 40 million gektar yer bo'lsa, u holda quyidagi to’g’ri bo’ladi: B mamlakati nisbatan yerga boy Agar 1 t bug’doy yetishtirish uchun 15 soat mehnat va 10 gektar yer, 1 t sut ishlab chiqarish uchun esa 4 soat mehnat va 4 gektar yer kerak bo’lsa, unda quyidagi holat to’g’ri bo’ladi: Sut ishlab chiqarish yerdan intensiv foydalanishni talab qiladi Agar 1 t bug’doy yetishtirish uchun 5 soat mehnat va 10 gektar yer, 1 t sut ishlab chiqarish uchun esa 8 soat mehnat va 4 gektar yer kerak bo’lsa, unda quyidagi holat to’g’ri bo’ladi: bug'doy yetishtirish nisbatan er talab qiladi Bitta resurs - mehnatdan foydalanganda A mamlakatida mos ravishda 15 metr mato va 20 litr vino, B mamlakatida - 5 metr mato va 10 litr vino ishlab chiqariladi. Savdo jarayoni boshlanishidan oldin har bir mamlakatda ichki ishlab chiqarish xarajatlarini aks ettiruvchi narx nisbati mavjud edi. Agar A va B mamlakatlari o'rtasida savdo rivojlansa, vino narxining mato narxiga nisbati qanday bo’ladi? A mamlakatida tushadi, B mamlakatida ko'tariladi Bitta resurs - mehnatdan foydalanganda A mamlakatida mos ravishda 15 metr mato va 20 litr vino, B mamlakatida - 5 metr mato va 10 litr vino ishlab chiqariladi. Agar ikki davlat o'rtasida o'zaro savdo boshlangan bo'lsa, u holda A mamlakati quyidagilarni amalga oshiradi deb taxmin qilish mumkin: vino import qiladi Faraz qilaylik, X mamlakatda bug‘doyga bo‘lgan talab funksiyasi 80 - 20P, taklif funksiyasi esa 20+20P bilan ifodalangan. Y mamlakatida bug'doyga bo'lgan talab funksiyasi 80 - 20P, taklif funksiyasi esa 40 + 20P bilan ifodalangan. Agar mamlakatlar savdoni boshlasa, u holda muvozanat jahon narxi quyidagicha bo’ladi: 1.25 Faraz qilaylik, X mamlakatda bug‘doyga bo‘lgan talab funksiyasi 100 - 40P, taklif funksiyasi esa 40+20P bilan ifodalangan. Y mamlakatida bug'doyga bo'lgan talab funksiyasi 80 - 20P, taklif funksiyasi esa 40 + 10P bilan ifodalangan. Agar mamlakatlar savdoni boshlasa, u holda muvozanat jahon narxi quyidagicha bo’ladi: 1.5 Faraz qilaylik, X mamlakatda bug‘doyga bo‘lgan talab funksiyasi 80 - 20P, taklif funksiyasi esa 40+20P bilan ifodalangan. Ushbu mamlakatning bug'doy eksporti funksiyasi quyidagicha ko’rinishda bo’ladi: 40P-40 Faraz qilaylik, X mamlakatda bug‘doyga bo‘lgan talab funksiyasi 100 - 20P, taklif funksiyasi esa 40+20P bilan ifodalangan. Ushbu mamlakatda import qilinadigan bug'doyga bo'lgan talab funksiyasi quyidagicha ko’rinishda bo’ladi: 60-40Р Agar A mamlakatida 200 million ishchi va 120 million gektar yer va B mamlakatida 100 million ishchi va 40 million gektar yer bo'lsa, u holda quyidagi to’g’ri bo’ladi: B mamlakati nisbatan mehnatga boy Agar 1 t bug’doy yetishtirish uchun 5 soat mehnat va 10 gektar yer va 1 t sut ishlab chiqarish uchun esa 8 soat mehnat va 4 gektar yer kerak bo’lsa, quyidagi holat to’g’ri bo’ladi: bug'doy etishtirish nisbatan yerdan ko‘proq foydalanishni talab qiladi Bitta resurs - mehnatdan foydalanganda, A mamlakatida 15 metr mato va 20 litr vino, B mamlakatida mos ravishda 5 metr mato va 10 litr vino ishlab chiqariladi. Savdo jarayoni boshlanishidan oldin har bir mamlakat o'z mahsulotiga ichki ishlab chiqarish xarajatlarini aks ettiruvchi narx nisbati ega edi Agar A va B mamlakatlari o'rtasida savdo rivojlansa, vino narxining mato narxiga nisbati qanday o'zgaradi : A mamlakatida tushadi, B mamlakatida ko'tariladi Bitta resurs - mehnatdan foydalanganda A mamlakatida mos ravishda 15 metr mato va 20 litr vino, B mamlakatida - 5 metr mato va 10 litr vino ishlab chiqariladi. Agar ikki davlat o'rtasida o'zaro savdo boshlansa, u holda B mamlakat uchun quyidagi holat to’g’ri deb taxmin qilish mumkin: vino eksport qiladi Bitta resurs-mehnatdan foydalanganda A mamlakatida mos ravishda 15 metr mato va 20 litr vino, B mamlakatida - 5 metr mato va 10 litr vino ishlab chiqariladi. Ikki mamlakatni taqqoslab, ular o'rtasidagi savdo imkoniyatlarini tahlil qilib, B mamlakatida quyidagi qanday holat to'g'ri desa bo’ladi? vino ishlab chiqarishda nisbiy afzalikka ega A mamlakati bir birlik resursdan foydalangan holda 2 tonna bug'doy yoki 4 tonna ko'mir ishlab chiqarishi mumkin. B mamlakati shunday bir birlik resursdan foydalangan holda 1 tonna bug'doy va 5 tonna ko'mir ishlab chiqarishi mumkin. A mamlakati bug'doy eksport qiladi va ko'mir import qiladi A mamlakatidagi bug'doy uchun ichki taklif egri chizig'i quyidagi tenglama bilan berilgan: S = 50 + 8P, talab egri chizig'i esa: D = 130 - 12P. B mamlakatida bug'doyga bo'lgan talab va taklif funksiyalari: D' = 220 - 12P, S' = 60 + 8P. Avtarkiya sharoitidagi har ikki davlatda bug‘doyning muvozanat bahosini aniqlang. 6 и 8 A mamlakatdagi mahsulot uchun ichki taklif egri chizig'i: S=4+2*P va talab egri chizig'i: D=80-2*P tenglamasi bilan aniqlanadi, mahsulotning jahon narxi 10 pul biriligini tashkil etadi. Erkin savdo sharoitida qancha mahsulot hajmi import qilinadi? 36 Muayyan mahsulotga ichki bozordagi talab va taklif tenglamalar quyidagicha ifodalangan: Qd = 230 - P va Qs = -12 + 10P, bu erda P - pul birliklarida bir mahsulot narxi. Erkin savdo sharoitida va transport xarajatlari mavjud bo'lmaganda, agar ushbu mahsulotning jahon narxi 1 dona uchun 20 pul birligi deb belgilansa, mamlakat importining hajmi pul ko'rinishi (miqdori)da qancha bo'ladi? 22 A mamlakatda ma'lum bir mahsulotga bo'lgan talab funksiyasi Qd(A) = 6 - 0,2 PA, taklif funksiyasi esa Qs (A) = 1 + 0,2 PA ko'rinishga ega. B mamlakatida aynan shu mahsulot uchun mos funksiyalar quyidagicha: Qd(B)= 3 – 0,1 PB va Qs(B)= - 1+ 0,4 PB. Ushbu mamlakatlar o'rtasidagi erkin savdo va transport xarajatlarining yo'qligi sharoitida ushbu mahsulotning jahon muvozanat narxini aniqlang. 10 Agar A davlat ichida 3X=3Y va B davlat ichida1X=1Y bo'lsa: barcha sanab o'tilganlar Agar bir soatda A millati 3X yoki 3Y va B millati 1X yoki 3Y ishlab chiqarishi mumkin boʻlsa (va mehnat ishlab chiqarishning yagona omili boʻlsa), Agar 3X 3Y ga almashtirilsa: 3Y < 3Х < 9Y Agar bir soatda A millati 3X yoki 3Y va B millati 1X yoki 3Y ishlab chiqarishi mumkin boʻlsa (va mehnat ishlab chiqarishning yagona omili boʻlsa), Agar 3X 3Y ga almashtirilsa: B millat 6Y oladi Agar bir soatda A millati 3X yoki 3Y va B millati 1X yoki 3Y ishlab chiqarishi mumkin boʻlsa (va mehnat ishlab chiqarishning yagona omili boʻlsa): A millatda, Px/Py=3 Agar bir soatda A millati 3X yoki 3Y va B millati 1X yoki 3Y ishlab chiqarishi mumkin boʻlsa (va mehnat ishlab chiqarishning yagona omili boʻlsa): A millat X mahsulot bo’yicha nisbiy afzallikka ega Xalqaro kartel unga qulay narxlarni belgilash uchun ko'proq imkoniyatlarga ega bo'ladi, qachonki ushbu mahsulotni jahon bozorida sotishda kartelning ulushi katta va ushbu mahsulotni muqobil kartel manbalariga yetkazib berishning elastikligi past bo'lsa Xalqaro kartellashgan tovar narxiga optimal ustama qachon ko’payadi? kartel mahsulotiga talab elastikligi past bo’lsa (birdan kambo’lganda) Kartel narxiga o’rnatilgan optimal monopol qo’shimcha bu Kartel mahsulotiga bo’lgan talab elastikligiga teskari ko’rsatkich Agar mahsulotning jahon bozorida kartel faoliyat yuritsa, ushbu mahsulotning iste’molchilari uni kamroq miqdorda va qimmatroq narxlar bo’yicha iste’mol qilishadi Kartel ishlab chiqaradigan mahsulotga bo’lgan talabning elastikligi balanroq bo’ladi, qachonki karteldan tashqari bo’lgan mahsulot taklifining elastikligi balandroq bo’lsa Kartel bitimini tuzilishi jahon xo’jaligi uchun nimaga olib keladi? sof yoqotishlarga Savdo hajmi oshishi samarasini ta’minlaydigan boj ittifoqi vujudga kelishi natijasida.... erkin savdoning hajmi o’sadi va integratsiyada qatnashadigan va qatnashmaydigan mamlakatlarning farovonligi oshadi; Integratsiyaning demonstratsiya samarasi deganda nimani tushunasiz? Integratsion birlashuvlarni yaratgan mamlakatlarda odatda ijobiy iqtisodiy siljishlar ro’y beradi, va bu boshqa mamlakatlarga psixologik ta’sir etadi; Integratsiyaning qaysi bosqichida milliy boj tariflari bekor qilinadi va uchinchi mamlakatlarga nisbatan umumiy boj tarifi va notarif tartibga solish tizimi kiritiladi? Xalqaro iqtisodiy integratsiyani rivojlantirishning yuqori darajasi quyidagilar o'rtasida bo'lishi mumkin: ishlab chiqarish tuzilmasi diversifikatsiyalangan mamlakatlar. Hozirgi bosqichda MDHning mintaqaviy integratsiya guruhi quyidagi shaklda rivojlanmoqda: erkin savdo zonasi; Integratsiyaning qaysi bosqichida xukumatlar uchinchi davlatlar bilan munosabatlari bo’yicha o’z funktsiyalarining ko’p qismini davlatlarosti organlarga topshiradilar? Siyosiy ittifoq; Dj. Vaynerning boj ittifoqi nazariyasiga binoan, samara turlarini ko’rsating Statik va dinamik; Faqat tovar va xizmatlarning o‘zaro savdosi uchungina emas, balki ishlab chiqarish omillarining xalqaro harakati uchun ham umumiy qoidalar joriy etiladigan integratsiya bosqichi umumiy bozor; AQSh, Kanada va Meksika o'rtasidagi erkin savdo bo'yicha kelishuv USMCA Bojxona Ittifoqidagi narxlar jahon narxidan oshib etdi deb tasavvur qilaylik. Import qiluvchi mamlakatning bojxona ittifoqiga qo'shilishidan yutug’i qachon kattaroq bo'ladi? bu mamlakatda importga bo'lgan talab elastikligi balandroq bo'lsa va hamkor mamlakatlardagi narx darajasi va jahon narxi o'rtasidagi farq kamroq bo’lsa Bojxona ittifoqiga qo'shilish eng samarali bo'ladi qachonki import talabida yuqori elastiklik, hamkor davlatlardan birida jahon narxiga yaqin narx mavjud bo’lsa Import qiluvchi davlatning boj ittifoqiga kirishi natijasidagi yutug’i kamroq bo’ladi, qachonki importga bo’lgan talabning egri chizig’ini elastikligi pastroq va milliy ishlab chiqarish xarajatlari va boj ittifoqi bo’yicha hamkor davlatning xarajatlari o’rtasidagi farqi ko’proq bo’lsa Import qiluvchi davlatning boj ittifoqiga kirishi natijasidagi yutug’i kattaroq bo’ladi, qachonki importga bo’lgan talabning egri chizig’ini elastikligi balandroq bo’lsa Erkin savdo zonasi(ESZ)da narxlar jahon narxlari darajasidan baland bo’lganda, ESZga qo’shilgan mamlakat yutugi kattaroq bo’ladi, agarda: ESZ dagi sherik mamlakatlarning narxlari va jahon narxlari orasidagi farq kamroq bo’lsa Boj ittifoqi tuzilishi natijasida import qiluvchi mamlakatda kimlar yutqazadi? Ishlab chiqaruvchilar va davlat byudjeti Bojxona ittifoqi shakllanishi natijasida import qiluvchi mamlakatda kimlar yutadi iste'molchilar va umuman millat Mamlakatlar iqtisodiy ittifoq tuzishsa, ular makroiqtisodiy siyosatni umumlashtirishadi Mamlakatlar umumiy bozorni tuzishsa, ular mahsulotlar, xizmatlar va ishlab chiqarish omillarning erkin harakatlanishi haqida kelishadilar Mamlakatlar boj ittifoqi tuzishsa, ular milliy boj tariflarni bekor qiladilar va uchinchi davlatlar bilan bo’lgan savdoni umumiy boshqarish tizimini kiritadilar Mamlakatlar erkin savdo hududini tashkil qilishsa, ular o’zaro savdodagi boj tariflarini bekor qilib, uchinchi mamlakatlar bilan bo’lgan savdo aloqalaridagi milliy boj tariflarini saqlab qolishadi. Mamlakatlar bir-birlari bilan imtiyozli savdo bitimlarini tuzganda, ular uchinchi mamlakatlarga qaraganda bir-biriga yanada qulay rejim beradi Davlat xaridi doirasidagi siyosat nimadan iborat? davlat organlari va korxonalaridan ma’lum bir mahsulotlarni faqat milliy ishlab chiqaruvchilardan sotib olishni talab qiladigan savdo siyosatining yuritishdan; Millatlar o'rtasidagi ekologik standartlar yoki boshqa hukumat tartibga solishdagi farqlar ishlab chiqarish xarajatlariga ta'sir qilishi va shu tariqa nisbiy afzalliklar va savdo shakllarini o'zgartirishi mumkin Hukumat tomonidan belgilangan xavfsizlik, atrof-muhit, sog'liqni saqlash yoki boshqa texnik talablar. Import mamlakatga kirishga ruxsat berishdan oldin ushbu talablarga javob berishi kerak. Standartlar Quyidagilarning qaysilari yashirin protekstionizm turiga kiradi: texnik to’siqlar, davlat xaridlari doirasidagi siyosat Davlat xaridlari doirasidagi siyosat davlat organlari va korxonalaridan nimani talab qiladi? ma’lum bir mahsulotlarni faqat milliy ishlab chiqaruvchilardan sotib olish Tayyor mahsulot ichida mahalliy komponentlar bo’lishi haqidagi talab kimlarning yutqazishiga olib keladi? Milliy iste’molchilarning va butun millat Tayyor mahsulot ichida mahalliy komponentlar bo’lishi haqidagi talab kimlarning yutug’iga olib keladi? milliy va chet el ishlab chiqaruvchilarning Mahalliy komponentlarning bo’lish talabi-– bu tashqi savdoning yashirin usuli bo’lib, quyidagini nazarda tutadi agar muayyan mahsulot ichki bozorda sotish uchun mo'ljallangan bo'lsa, milliy ishlab chiqaruvchilar tomonidan ishlab chiqarilishi kerak bo'lgan yakuniy mahsulotdagi ulushini belgilash Ichki soliq va yig’imlar deb nima tushiniladi? import jarayoni davomida import mahsulotlarni ishlab chiqaruvchilardan turli hil soliq va yig’imlar olinishi bilan ularni diskriminastiya qilish Davlat xaridlari siyosati – bu tashqi savdoning yashirin usuli bo’lib, quyidagini nazarda tutadi davlat organlari va korxonalar tomonidann faqat milliy firmalarda muayyan tovarlarni sotib olish Texnik to'siqlar tashqi savdo siyosatining yashirin usuli hisoblanadi, ular quyidagini nazarda tutadi chet eldan tovarlarni olib kirishga to'sqinlik qilish uchun milliy, texnik, ma'muriy va boshqa qoidalar va qoidalarni belgilash Tashqi savdo siyosatining yashirin usullariga nimalar kiradi? ichki soliq va eg’imlar, texnik to’siqlar, tayyor mahsulot ichida maxalliy komponentlar bo’lishi xaqidagi talab Tashqi savdoni tartibga solishning moliyaviy usullarini ko’rsating. subsidiyalar, kreditlar, demping; Import qiluvchi mamlakat tomonidan antidemping bojlarini joriy etishi natijasida kimlar yutqazadi Eksportyor mamlakat va jahon xo’jaligi A mamlakatida import tovariga antidemping choralarining o’rnatilishi qanday natijaga olib keladi? import qilinadigan tovar narxi ko’tariladi, import hajmi kamayadi Tovar ishlab chiqarishilishining hajmi mamlakat ichki bozori sig’imidan katta bo’lgan holda ortiqcha tovarlarni tashqi bozorda pasaytirilgan narxda sotilishi nima deb ataladi? Vaqtinchalik demping Milliy firmalar eksportini rivojlantirish uchun davlat tomonidan qo’llaniladigan moliyaviy rag'batlantirishni nazarda tutuvchi moliyaviy tarifsiz tashqi savdo siyosati usuli eksport kreditlari Demping, tashqi savdo siyosatining moliyaviy usuli hisoblanib, nimani bildiradi? tashqi bozorga mahsulotlarni ichki bozordagi narxlarga nisbatan pastroq narxlar bo’yicha sotilishni Import qiluvchi davlat tomonidan eksport subsidiyasi ta’siriga qarshi kompensatsiya boji kiritilishi kimlarning yutug’iga olib keladi? Jahon xo’jaligining Kichik iqtisodiyot sharoitida eksport subsidiyasi berilishi natijasida kimlar yutqazadi? iste’molchilar va butun millat Kichik iqtisodiyotda eksport subsidiyasidan foydalanish natijasida kimlar yutadi Ishlab chiqaruvchilar Eksport qiluvchi mamlakat ichki bozorida eksport subsidiyasidan foydalanish natijasida mahalliy mahsulot ishlab chiqarish o'sadi, iste'mol kamayadi, eksport o'sadi Mahalliy ishlab chiqaruvchilarni qo'llab-quvvatlash vositasi sifatida ishlab chiqarish subsidiyasidan foydalanish import kvotasini joriy qilishdan ko'ra mamlakat farovonligiga ta'sir qilish nuqtai nazaridan afzalroqdir Milliy ishlab chiqaruvchilarni qo’llab-quvvatlash uchun qo’llanladigan ishlab chiqarish subsidiyasi quyidagilarga olib keladi: mamlakat turmush darajasiga ta’sir etish nuqtai nazaridan import kvotalarini kiritishga nisbatan afzalroqdir Import cheklovlarida ichki subsidiya tarif yoki kvotaga nisbatan ko'proq afzal vosita hisoblanadi, chunki uning qo'llanilishida iste'molga ta'siri yo'q Ichki subsidiya berish natijasida kimlar yutqazadi Davlat budjeti Ichki subsidiya berish natijasida kimlar yutadi Ishlab chiqaruvchilar Ichki subsidiya berish natijasida mahalliy mahsulot ishlab chiqarish oshadi, iste'mol hech qanday o'zgarmaydi, import tushadi Milliy tovar ishlab chiqaruvchilarni qo’llab-quvvatlash va importni bilvosita kamsitishga mo’ljallangan pul-to’lovlar? Subsidiyalar Quyidagilardan qaysi biri odatda embargoning natijasidir Narxlar ko'tarilmoqda, chunki iste'molchilarning imkoniyatlari kamroq. Muayyan davlat bilan savdo qilishni taqiqlash Embargo 1962 yilda Qo'shma Shtatlar Kubaga sanksiya qo'ydi va Kubaga barcha import va eksportlarni ta’qiqladi. Bu qaysi savdo to'sig'iga misol? Embargo sifatida amalga oshirilgan sanktsiya Ushbu savdo to'sig'i mamlakatga olib kirish mumkin bo'lgan mahsulotlar sonini cheklaydi. Kvota 1962 yilda Qo'shma Shtatlar Kubaga sanksiya qo'ydi va Kubaga barcha import va eksportlarni ta’qiqladi. Bu qaysi savdo to'sig'iga misol? Embargo sifatida amalga oshirilgan sanktsiya Muayyan davlat bilan savdo qilishni taqiqlash Embargo Quyidagi savdo to‘siqlaridan qaysi biri boshqa davlat bilan savdo qilishda to'la to‘siq hisoblanadi? Embargo A mamlakat B va C mamlakatdan tovar import qiladi. Siyosiy mojaro tufayli B mamlakat A mamlakat bilan savdosiga embargo joriy etdi lekin C mamlakat embargoga qo'shilmadi. Iqtisodiy nuqtai nazardan, bu holatda A va B mamlakatlar yutqizadi C esa yutadi Eksportga embargo qo’yilsa, bundan kim yutadi? Embargoda qatnashmagan uchinchi davlatlar Eksportni ixtiyoriy cheklash eksport qiluvchi mamlakatga foyda keltirishi mumkin Eksportni ixtiyoriy cheklashni kiritish natijasida import qiluvchi davlatda daromadlar samarasi iste’molchilardan kimga qayta taqsimlanadi? Chet el eksport qiluvchilarga Eksportga ixtiyoriy cheklovlarni kiritish kimga yutuq olib keladi Import qiluvchi mamlakatdagi ishlab chiqaruvchilar Eksportga ixtiyoriy cheklovlarni kiritish eksport qiluvchi mamlakatga foyda keltirishi mumkin Eksportni ixtiyoriy cheklash nimani anglatadi? eksport qiluvchi tomonidan eksport kvotasini kiritilishi Import qiluvchi tuzilmaga muvofiq oldindan kurashmasdan davlat importning umumiy hajmida muayyan firmalarga import litsenziyalarini ajratganda import litsenziyasini taqsimlash usuli qanday nomlanadi ? Litsenziya – bu cheklangan mahsulotlarni bepul import qilish uchun ruxsatnoma Importga kvota kiritilishi import qiluvchi mamlakatning farovonligini yomonlashtiradi Kvota import boji kiritilishiga nisbatan ko’proq yo’qotishlarga olib keladi, qachonki u ichki bozorning monopolizatsiyasiga olib kelsa va import litsenziyalari xarajatli usul bo’yicha tarqatilsa Import boji va import kvotasi o’rtasidagi farq nimadan iborat? kvota tarifga nisbatan milliy ishlab chiqarishni chet el raqobatidan kuchliroq himoyasini ta’minlaydi Davlatning import listenziyalarini ma’lum firmalarga raqobatsiz, mavjud bo’lgan importning umumiy hajmida import qiluvchi firmalar hissasi asosida taqsimlasa bu usul nima deb ataladi? Yaqqol imtiyozlash tizimi Import boji va kvotasi orasidagi farq (xarajatlar usulida litsenziyalarni taqsimlash holida), shundan iboratki, faqat boj: davlat g’aznasiga foyda olib keladi Import kvotasi kiritilishi natijasida kimlar yutadi import bilan raqobatlashuvchi mahsulotning ishlab chiqaruvchilari Import kvotasi qaysi holatlarda xavfli hisobalandi monopoliya va import litsenziyalarini samarasiz joylashtirilganda Ma'lum bir mahsulotni import qilish uchun kvotani kiritish natijasida tovarlarni import qilish hajmi kamayadi Import kvotasi – bu boshqa mamlakatlardan import qilinayotgan tovarlar uchun miqdoriy limit Katta ochiq iqtisodiyotda tarif joriy qilingandan keyin yuzaga keladigan ta’sir qanday nomlanadi? daromad effekti (ichki daromad effekti va savdo shartlari effekti); Tashqi savdoni cheklashning miqdoriy usullariga quyidagilardir kiradi kvota, ixtiyoriy eksport cheklovlari, litsenziyalash Eksport boji har doim ichki narxlarni o'zgarishsiz qoldiradi Nima uchun mamlakat import qilinadigan tovarlarga boj yoki kvotalar qo'yadi? import qilinadigan xorijiy tovarlar narxini oshirish, bu esa odamlarni mahalliy tovarlarni sotib olishga undaydi “Yosh tarmoqlar”ni himoya qilish zarurati bilan bog'liq tarifni joriy etish foydasi argumenti nisbiy ustunlik nazariyasiga zid keladi Kichik iqtisodiyotda optimal tariff darajasi Nolga teng Agar import taklifining elastikligi tugalmas katta bo’lsa, optimal tarif Nolga teng bo’ladi Import tarifining optimal stavkasini belgilash natijasida kimlar yutqazadi eksport qiluvchi mamlakat va jahon xo’jaligi Tarifning optimal stavkasi qanday belgilanadi importga bo'lgan taklifning elastikligiga teskari proportsional Tarifning optimal darajasi deb nima tushiniladi milliy iqtisodiy farovonlik darajasini maksimallashtiruvchi tarif stavkasi Tarif kvotasi bu Tovarlar import hajmiga bog'liq bo'lgan o'zgaruvchan bojlarning turi Kichik iqtisodiyotda eksport bojlarini o’rnatish natijasida kimlar yutadi Eksport qilinadigan tovarning ichki iste’molchilari va davlat g’aznasi Kichik iqtisodiyotda eksport bojlarini o’rnatish natijasida kimlar yutqazadi Eksport qilinadigan tovarni ishlab chiqaruvchilar Eksport bojlarini joriy etadigan mamlakat ularni o'z manfaatlari yo’lida foydalanishi mumkin, qachonki jahon bozorida monopolist kuchga ega bo’lsa Katta iqtisodiyotda eksport bojlarini o’rnatilishi natijada Iste'molchilar yutadi, davlat byudjeti yutadi Kichik iqtisodiyotda eksport bojlarini o’rnatish natijasida kelib chiqadigan zarar ko’proq bo’ladi, qachonki (boshqa shartlar teng holatida) tarif stavkasi balandroq va eksport taklifi egri chizig’ining elastikligi kattaroq bo’lsa Mamlakatda eksportga boj tarifi o’rnatilsa iste’molchilarga doim qo’shimcha yutuq va eksport sohalarida band bo’lgan ishlab chiqaruvchilarning yo’qotishlariga olib keladi Kichik iqtisodiyotda eksport boji belgilanishi natijasida kimlar yutadi Eksport qilinuvchi mahsulot iste’molchilari Eksport uchun bojxona tarifini belgilash samarasini aniqlang iste'molchilar yutadi, ishlab chiqaruvchilar zarar ko’radi,davlat byudjeti yutadi Kichik iqtisodiyotda eksport boji belgilanishi natijasida: tovarlarning ichki narxi tushadi, ichki ishlab chiqarish hajmi kamayadi, Import tariflaridan erkin savdoga keskin o'tish qaysi tarmoqda qisqa muddatli ishsizlikni keltirib chiqarishi mumkin? Import bilan raqobatlashuvchi sanoat tarmoqlari Import tariflaridan erkin savdoga keskin o'tish qaysi tarmoqda qisqa muddatli ishsizlikni keltirib chiqarishi mumkin? Import bilan raqobatlashuvchi sanoat tarmoqlari Quyidagi argumentlardan qaysi biri tariflar foydasiga ishlaydi? tarif milliy ishlab chiqarishning zaif tarmoqlarini himoya qiluvchi daromadni oshirishning muhim manbai hisoblanadi; Tovar va xizmatlarning xalqaro savdosi quyidagiga olib keladi: Milliy ishlab chiqaruvchilar duch keladigan raqobat miqdorini ko’paytiradi Tovar va xizmatlarning xalqaro savdosi quyidagiga olib keladi: Milliy ishlab chiqaruvchilar duch keladigan raqobat miqdorini ko’paytiradi Xorijiy raqobatning kuchayishi quyidagilarning qaysi biriga olib kelishi mumkin? milliy ishchilarning ish haqiga cheklovlar qo'yishga Erkin savdo uchun argumentlar ba'zan siyosatchilar tomonidan e'tiborga olinmaydi, chunki: Iste'molchilarning farovonligini oshirish asosiy ustuvor vazifa bo'lmasligi mumkin Ichki bozorda mahsulot narxining oshishi natijasida uning iste’moli kamayishida yuzaga keladigan ta’sir qanday nomlanadi? iste'mol ta'siri; Savdo siyosatining maqsadi nimalardan iborat? ichki bozorni, uning muvozanatini va barqaror o‘sishini ta’minlash uchun tashqi savdo hajmi va asosiy yo‘nalishlarini tartibga solish; Mamlakatlarning integratsion birlashmalari tomonidan ularga a’zo bo‘lmagan mamlakatlarga nisbatan amalga oshiriladigan protektsionizm qanday nomlanadi? jamoaviy; Savdo siyosati miqdoriy vositalariga qaysi biri kiradi? kvotalar, litsenziyalar, eksportni ixtiyoriy cheklash; Protektsionizm siyosatiga qaysi biri xos? mahalliy ishlab chiqaruvchilar uchun imtiyozli kreditlar Aytaylik, AQSh import qilinadigan mol go'shtiga tarifni pasaytirib, chet el go'shtini AQSh mol go'shtidan arzonroq qiladi. Buning oqibatlari qanday bo'ladi? Import qilingan mol go'shti miqdori ortadi, AQShda ishlab chiqarilgan mol go'shti esa kamayadi. Ma'lum bir davlat hududidan tranzit o'tadigan tovarlar uchun bojlar Transit Import qilinadigan tovarlarga bojxona tarifini joriy etish tovarlar narxining oshishi natijasida mahalliy ishlab chiqaruvchilarning foydasiga va mahalliy iste'molchilarning yo'qotishiga olib keladi Taqiqlash tarifi shuni nazarda tutadi . import nolga teng Kichkina mamlakatda har bir juft poyabzalga 5 foizlik tarif joriy etilishiga javoban iste'molchilar mahalliy mahsulotlarni xarid qilish orqali 5% ortiqcha to'lovdan qochishlari mumkin Protektsionistik savdo siyosati tarafdorlari … mahalliy sanoat va ish o'rinlarini saqlab qolish zarurligini ilgari suradi Milliy sanoatni xorijiy raqobatdan himoya qilish uchun savdo to'siqlaridan foydalanish Proteksionizm Quyidagi savdo siyosati instrumentlaridan qaysi biri tovarlarning ma'lum miqdorini bir tarif stavkasi bo'yicha oshirishga ruxsat beradi va bu miqdordan tashqari importga nisbatan yuqori tarif stavkasini qo'llaydi? tarif kvotasi Yaponiya Chevrolet Corvette importiga 100% tarifga ega. Agar Corvette Amerika Qo'shma Shtatlarida 80 000,00 dollar tursa, yaponiyalik buning uchun qancha to'laydi? Bu AQShni Yaponiyaga eksportini oshiradimi yoki kamaytiradimi? $160 000,00, kamayish Bu chet el mahsulotlari narxini oshirish va davlat daromadlarini oshirish uchun ishlatiladigan import soliqidir Tarif . Prezident Trump Xitoyga qarshi tariflarni joriy qildi va ko'plab odamlar Xitoy AQShga qarshi tariflarni o'ch olishi mumkinligidan xavotirda. Bu voqea nima deb ataladi? Savdo urushi PROTEKSIONIZM nima? Boshqa davlatlardan importni cheklovchi iqtisodiy siyosat Katta mamlakat tomonidan import boj tarifini joriy etilishi import bilan raqobatlashadigan sohalardagi ishlab chiqaruvchilarga har doim qo'shimcha daromad keltiradi va davlat byudjetiga qo'shimcha daromad keltiradi Mamlakat tomonidan import boj tarifini joriy etilishi: import bilan raqobatlashadigan sohalardagi ishlab chiqaruvchilarga har doim qo'shimcha daromad keltiradi va iste'molchilarga zarar keltiradi Import bo'yicha bojxona tariflari millatning farovonlik darajasini oshiradi, qachonki tarifni joriy etuvchi mamlakat import qiluvchi sifatida monopolistik pozitsiyani egallasa Kichik iqtisodiyotda import bojining o’rnatilishi natijasida kelib chiqadigan yo’qotishlar kattaroq bo’ladi, qachonki (boshqa shartlar teng holatida) tarif darajasi balandroq va importga bo’lgan talab egri chizig’ining elastigligi kattaroq bo’lsa Import tarifini joriy etishda milliy farovonlik uchun maksimal foyda va minimal zarar nimaga bog’liq importga bo'lgan talabning elastikligi Import tariflari kimlar uchun foydali import qiluvchi mamlakatning mahalliy ishlab chiqaruvchilari Bojxona bojlari kiritilgan import qilinadigan tovarlar narxiga qo'shimcha haqni kim to'laydi import qiluvchi mamlakat iste'molchilari Quyidagilar orasida qaysi biri to’g’ri import bojlarini joriy etish import qilinadigan mamlakatda ushbu mahsulotni ishlab chiqaruvchilarning farovonligini oshiradi Kichik iqtisodiyotda import bojining o’rnatilishi natijasida kimlar uchun farovonlik oshadi import qiluvchi mamlakatning milliy ishlab chiqaruvchilari uchun Importga o’rnatilgan boj tarifining samarasini aniqlang iste’molchilar yutqazadilar, ishlab chiqaruvchilar yutadilar, davlat byudjeti yutadi Kichik iqtisodiyotda import bojini belgilash natijasida: tovarlarning ichki narxi o'sadi, ichki ishlab chiqarish hajmi oshadi, Ximoya tarifining xaqiqiy darajasi boshqa shartlar teng holatida o’sadi, qachonki tayyor mahsulotga bo’lgan tarifning nominal darajasi ko’tarilsa va tayyor mahsulotning import qilingan qismlariga o’rnatilgan tarifning nominal darajasi pasaysa Undirish usuli bo’yicha tovarlarning miqdoriga nisbatan qanday boj to'lovlari olinadi? Maxsus Undirish usuli bo’yicha tovarlarning bojxona qiymatini ulushi sifatida qanday boj to'lovlari olinadi? Advalor Boj tariflarining kelib chiqishi bo’yicha klassifikatsiyasi avtonom, konvenstion, imtiyozli Boj tariflarining xarakter bo’yicha klassifikatsiyasi faslli, dempinga qarshi, kompensatsion Undirish usuli bo'yicha bojxona bojlarini tasniflari advalor, maxsus, aralash Eksport qilinuvchi tovarlarga qo’yilgan bojxona bojlarining asosiy funksiyasi Muvozanatlashtiruvchi Import qilinuvchi tovarlarga qo’yilgan bojxona bojlarining asosiy funksiyasi fiskal, protektsionizm, muvozanatlashtirish Import bojxona bojlarining asosiy funksiyalari Proteksionizm Import boji –bu import qilinayotgan tovarga qo’yilgan boj Savdoning mahsulot hayot ssikli nazariyasi asosan … dinamik, uzoq muddatli savdo nazariyasi Staffan Linderning savdo nazariyasiga ko'ra, savdo mamlakatlarida quyidagilardan qaysi biri bo'lsa, savdo eng ko'p sanoat mahsulotlarda namoyon bo'ladi? o'xshash jon boshiga daromadlar Qaysi savdo nazariyasi dastlab yangi mahsulotni ishlab chiqqan va eksport qilgan mamlakat oxir-oqibat uning importchisiga aylanishi va endi mahsulotni ishlab chiqarmasligi mumkinligini ta'kidlaydi: Mahsulotning hayot sikl nazariyasi Import o’rnini bosuvchi siyosat savdo sherigi bo'lgan mamlakatning savdo sharoitlarini yomonlashishiga va o’sayotgan mamlakatning savdo sharoitlarini yaxshilanishiga olib keladi Eksportga yo'naltirilgan o'sish o’sayotgan mamlakatning savdo sharoitlarini yaxshilanishiga va qisqa muddatda ushbu mamlakatda iqtisodiy o'sishning pasayishishiga olib keladi o’sayotgan mamlakatning savdo sharoitlarini yaxshilanishiga va qisqa muddatda ushbu mamlakatda iqtisodiy o'sishning pasayishishiga olib keladi Neytral iqtisodiy o’sish kuzatilsa ishlab chiqarish va savdoning absolyut hajmlari o’sadi, nisbiy jahon narxlari esa o’zgarmaydi Engel qonuniga binoan daromad oshganda Oziq-ovqatga bo’lgan talab daromadga nisbatan kamroq darajaga oshadi Katta iqtisodiyot sharoitida eksport mahsulotni ishlab chiqaradigan sohada nisbatan intensiv ishlatiladigan omilning taklifi o’sishi nimaga olib keladi mamlakatning savdo shartlari yomonlashishiga va jahon savdo hajmining oshishiga Kichik iqtisodiyot sharoitida eksport mahsulotni ishlab chiqaradigan sohada nisbatan intensiv ishlatiladigan omilning taklifi o’sishi nimaga olib keladi mamlakatning tashqi savdosi hajmi oshishiga Qaysi holatda iqtisodiy o’sish savdo shartlari yomonlashishiga olib keladi o’sish katta iqtisodiyotda eksport mahsulotini ishlab chiqaradigan sohada kuzatilsa Qaysi holatda iqtisodiy o’sish savdo shartlari yaxshilanishiga olib keladi o’sish katta iqtisodiyotda import bilan raqobatlashuvchi mahsulotni ishlab chiqaradigan sohada kuzatilsa Katta iqtisodiyot sharoitida import bilan raqobatlashuvchi mahsulotni ishlab chiqaradigan sohada nisbatan intensiv ishlatiladigan omilning taklifi o’sishi nimaga olib keladi mamlakatning savdo shartlari yaxshilanishiga va jahon savdo hajmining kamayishiga Kichik iqtisodiyot sharoitida import bilan raqobatlashuvchi mahsulotni ishlab chiqaradigan sohada nisbatan intensiv ishlatiladigan omilning taklifi o’sishi nimaga olib keladi mamlakatning tashqi savdosi hajmi kamayishiga Tarmoq ichidagi savdoni quyidagilardan faqat bittasidan tashqari qolgan hammasi bilan tushuntirish mumkin. Noto’g’ri javobni toping. eksport qiluvchi mamlakatlarda aholi jon boshiga yuqori daromad Rikardoning nisbiy afzallik modeli nimaga asos qilib olingan? tarmoqlararo ixtisoslashuv va savdo Mahsulot birligi uchun xarajatlarning pasayishi xalqaro savdodan kelib chiqadi, ayniqsa agar: ishlab chiqaruvchilar uchun miqyos samarasi mavjud bo’lsa Tarmoq ichidagi savdo nazariyasi Qo'shma Shtatlar nima uchun bir xil mahsulotlarning o’xshash turlarini, masalan, har xil turdagi avtomashinalarni eksport va import qilishi mumkinligini tushuntiradi Mehnat taqsimoti bozor hajmi bilan chegaralanganligi qaysi savdo nazariyaga to'g'ri keladi? Miqyos samarasi nazariyasi Boeing aviakompaniyasi yetmishinchi yillardagi birinchi "jumbo jet" ni ishlab chiqarish xarajatlarini qoplashga muvaffaq bo'ldi, chunki Boeing uni mahalliy aviakompaniyalardan tashqari bir qancha xorijiy aviakompaniyalarga ham sota olgan edi. Bu quyidagilardan qaysi birini ko'rsatadi: Qanday qilib mashtab samarasiga erishish xalqaro savdoda mahsulotlarning keng turlarini yaratishga imkon beradi Umumiy iqtisodiy nazariyadan ma'lumki, ishlab chiqarish ko'lami oshgani sayin mahsulot birligi tannarxi pasayadi. Bu bir necha sabablarga ko'ra sodir bo'ladi ixtisoslashuvning o'sishi, ishlab chiqarishning bo'linmasligi, texnologik tejash Ushbu ta'riflarning qaysi biri tashqi miqyos samarasini aks ettiradi? umuman sanoatda ishlab chiqarish ko'lamining o'sishi natijasida firma ichidagi birlik xarajatlarining kamayishi Zamonaviy sharoitda xalqaro savdoning sababini tushuntiruvchi miqyos samarasi shuni anglatadi ishlab chiqarish ko'lami oshgani sayin, birlik xarajatlari pasayadi va mamlakatlar bunday tejamkorlik mavjud bo'lgan tarmoqlarga ixtisoslashadi Germaniya avtomobillarni ham import qiladi, ham eksport qiladi, bunga misol bo'la oladi: tarmoqlararo savdo Spetsializatsiyaning asosiy ustunligi quyidagilardan kelib chiqadi: Miqyos samarasi iqtisodi Miqyos samarasi iqtisodiga ega bo‘lgan tarmoqlarning ixtisoslashuvi va savdosi nima bilan belgilanadi? tarixiy raqobat Firmalar klasteri alohida firmaga qaraganda samaraliroq bo'lishining sababi shundaki, klaster quyidagilarga imkon beradi: Yuqoridagilarning barchasi Sohalararo savdoda nimaning hisobiga gomogen tovarlar savdosi bo’ladi chegara va mavsumiy savdo tufayli Quyidagi xulosalarning qaysi biri to’g’ri soha o’rtasidagi savdo resurs yoki texnologiyalarda farqlari yo’q bo’lgan mamlakatlar o’rtasida rivojlanadi Monopolistik raqobat modelida firmaning sotish miqdori kamayishi natijasida firma o'rtacha xarajatlari ortadi, firmalar soni kamayadi, o'rtacha narxi oshadi Monopolistik raqobat modelida firmaning sotish miqdori o’sishi natijasida firmaning o'rtacha xarajatlari kamayadi, firmalar soni ortadi, Monopolistik raqobat modelida firmaning sotish miqdori kamroq bo’ladi, qachonki sohada firmalar soni ko’proq, raqobatchilarning o’rtacha narxi pastroq, firmaning narxi balandroq bo’lsa Monopolistik raqobat modelida firmaning sotish miqdori balandroq bo’ladi, qachonki sohada firmalar soni kamroq, raqobatchilarning o’rtacha narxi balandroq, firmaning narxi pastroq bo’lsa Monopolistik raqobat modelida sohada firmalar soni kamayishi natijasida firmalarning o’rtacha xarajatlari kamayadi, sohadagi o’rtacha narx esa oshadi Monopolistik raqobat modelida sohada firmalar soni ortishi natijasida firmalarning o’rtacha xarajatlari o’sadi, sohadagi o’rtacha narx esa pasayadi Tashqi miqyos samarasi holatida nima kuzatiladi hajmlari o’zgarmagan holatda bir hil mahsulotni ishlab chiqaradigan firmalar sonini ko’payishi Ichki miqyos samarasi holatida nima kuzatiladi hajmlari o’zgarmagan holatda bir hil mahsulotni ishlab chiqaradigan firmalar sonini kamayishi Tasavvur qilamiz, X mahsulotlarini ishlab chiqarishda miqyos samarasiga erishilgan. Agar mahsulot ishlab chiqarishni ikki barobarga oshirsa, bu holda kompaniyaning umumiy xarajatlari qanday o’zgaradi? umumiy xarajatlar 2 martadan kamroq oshadi Ishlab chiqarishni rivojlantirish davomida qaysi holatda miqyos samarasiga erishiladi? bir birlik xarajatlarning o’sishi bir birlikdan ortiq ishlab chiqarishning o'sishiga olib kelsa Ixtisoslashuvning asosiy afzalligi quyidagilarning qaysi biridan kelib chiqadi? Miqyos samarasida ishlab chiqarish Xalqaro savdodan olingan daromadlar quyidagilar bilan chambarchas bog'liq: Avtarkiya davridagi narx xalqaro savdo shartlari o'zgarishidan qanchalik farq qilishi Erkin xalqaro savdoga o’tish qaysi sohalarda qisqa muddatli ishsizlikni keltirib chiqarishi mumkin? Import bilan raqobatlashuvchi sanoat tarmoqlari “Muhim emaslikning muhimligi” quyidagilardan qaysi birini nazarda tutadi? Kichik davlatlar savdodan katta foyda olishlari mumkin, chunki ular jahon narxlariga kam ta'sir qiladi Kichik va katta mamlakat o’rtasidagi savdoda: savdodan olinadigan yutuqning barchasini katta ehtimol bilan kichik mamlakat oladi Qaysi nazariyaga ko'ra, nisbatan arzon, ko’p ta’minlangan resursni o‘zida mujassam etgan mahsulotning eksporti uning narxi va daromadining oshishiga olib keladi? Importga raqobatdosh mahsulotda intensiv foydalaniladigan resursning narxi va daromadi unga talabning pasayishi bilan kamayadi. Stolfer - Samuelson teoremasi Xalqaro savdo narxi oshib borayotgan tovarni ishlab chiqarish uchun intensiv foydalaniladigan omil egasining daromadining oshishiga va tovar ishlab chiqarish uchun intensiv foydalaniladigan omil narxining pasayishiga olib kelishi haqidagi teoremani qaysi iqtisodchilar isbotlagan? F. Stolper va P. Samuelson Stolper-Samuelson nazariyasi buni tasdiqlaydi iqtisodiyotning eksportga yo‘naltirilgan rivojlanayotgan tarmoqlarida daromadlarning o‘sishi va import o‘rnini bosuvchi ishlab chiqarish tarmoqlarida daromadlarning kamayishi Xalqaro savdoning daromad taqsimotiga kuchli ta’sir ko‘rsatishining sababi: a va b Savdosiz dunyo quyidagi xususiyatlarga ega bo'ladi: yuqoridagilarning barchasi Iste’molchi qiziqishari to’g’ri berilgan qatorni aniqlan. Xalqaro savdoni rivojlantirganda import qiluvchi mamlakat iste’molchilari yutadi, chunki ularga zarur bo’lgan mahsulot hajmini past narxlarda sotib olish imkoniyatiga ega bo’lishadi. Xalqaro savdoda daromadlar taqismoti nazariyasi nimani ifoda etadi? Barcha javoblar to’g’ri. Mamlakatlar o’rtasida tashqi savdodan kelayotgan yutug’ taqsimlanishi ….ga bog’liq? narxlar nisbati o’zgarishi Kichik va juda kata mamlakatlar tashqi savdoga kirishishsa, daromadlar taqsimoti qanday bo’ladi? yutuqning asosiy qismini kichik mamlakatlar oladi, chunki narxlar nisbati ko’proq o’zgaradi Xalqaro savdo natijasida kimlar foyda ko‘radi? savdo butun millat uchun foydali bo'lsa-da, ba'zi aholi guruhlari uchun zarar etkazadi va boshqa guruhlarga foyda keltiradi Xeksher-Olin nazariyasiga ko’ra savdo erkinlashuvidan qisqa muddatda kimlar yutqazadi? import bilan raqobatdagi tovarlarni ishlab chiqarishda band bo’lgan barcha ishlab chiqarish omillarining egalari Savdo aloqalarini o’rnatilishi natijasida Eksport mahsulotini ishlab chiqaruvchilar qo’shimcha foydasi ushbu mahsulot iste’molchilari ko’rgan zarardan ortiq bo’ladi Savdo aloqalarini o’rnatilishi natijasida qisqa muddatda mamlakatda qaysi ishlab chikarish omillariga bo’lgan talab qisqaradi? import bilan raqobat qiluvchi tovarlarni ishlab chiqarishda ishlatiladigan ishlab chiqarish omillariga Stolper-Samuelson teoremasiga binoan savdo munosabatlari o’rnatilishi natijasida qaysi omillar egalari yutqazadilar eksport mahsulotini ishlab chiqaradigan sohada intensiv ishlatiladigan omil egalari Stolper-Samuelson teoremasiga binoan savdo munosabatlari o’rnatilishi natijasida qaysi omillar egalari yutqazadilar import bilan raqobatlashuvchi mahsulotni ishlab chiqaradigan sohada intensiv ishlatiladigan omil egalari Samuelson-Djons teoremasiga binoan savdo munosabatlari o’rnatilishi natijasida qaysi omillar egalari yutqazadilar import bilan raqobatlashuvchi mahsulotni ishlab chiqaradigan sohada maxsus ishlatiladigan omil egalari Samuelson-Djons teoremasiga binoan savdo munosabatlari o’rnatilishi natijasida qaysi omillar egalari yutadilar eksport mahsulotini ishlab chiqaradigan sohadagi maxsus omil egalari Savdo munosabatlari o’rnatilishi natijasida uzoq muddatda kimlarning daromadlari kamayadi import bilan raqobatlashuvchi mahsulotni ishlab chiqaradigan sohadagi intensiv ishlatiladigan omil egalarining Savdo munosabatlari o’rnatilishi natijasida uzoq muddatda kimlarning daromadlari oshadi eksport mahsulotini ishlab chiqaradigan sohadagi intensiv ishlatiladigan omil egalarining Savdo munosabatlari o’rnatilishi natijasida qisqa muddatda kimlarning daromadlari pasayadi import bilan raqobatlashuvchi sohasida band bo’lgan barcha omillar egalarining Mamlakatlarda savdo munosabatlarning o’rnatilishidan qisqa muddatda kimlarning daromadi oshadi eksport sohasida faoliyat yuritayotgan barcha omillar egalari Mamlakatning savdo munosabatlari o’rnatilishi natijasidagi yutug’i balandroq bo’ladi, qachonki eksport taklifining elastikligi pastroq bo’lsa Savdo munosabatlari o’rnatilishidan qaysi mamlakatlar ko’proq yutadi narxlari ko'proq o'zgargan mamlakatlar Mamlakatlarda savdo munosabatlarning o’rnatilishidan kimlar yutqazadi eksport qiluvchi mamlakatning iste’molchilari va import qiluvchi mamlakatning ishlab chiqaruvchilari Mamlakatlarda savdo munosabatlarning o’rnatilishidan kimlar yutadi import qiluvchi mamlakatning iste’molchilari va eksport qiluvchi mamlakatning ishlab chiqaruvchilari Mamlakatlarda savdo munosabatlarning o’rnatilishiga tarafdorlari bo’lib kimlar chiqadi import qiluvchi mamlakatning iste’molchilari va eksport qiluvchi mamlakatning ishlab chiqaruvchilari Mamlakatlarda savdo munosabatlarning o’rnatilishiga qarshi kimlar chiqadi eksport qiluvchi mamlakatning iste’molchilari va import qiluvchi mamlakatning ishlab chiqaruvchilari Eksport qiluvchi mamlakat va import qiluvchi mamlakat o'rtasida tashqi savdodan olinadigan yutuqning taqsimlanishi ushbu mamlakatlardagi narxlarning o'zgarishi o'zaro savdo-sotiqni rivojlantirish bilan to'g'ridan-to'g'ri proportsional ravishda bog’liq Nima uchun import bilan raqobatlashadigan tarmoqlar erkin tashqi savdoga qarshi turishadi barcha sanab o’tilgan sabablarga ko’ra Erkin tashqi savdodan kim ko'proq foyda oladi iste'molchilar Qanday holda savdodan dinamik daromadlar yuzaga keladi? Yuqoridagilarning barchasi Qo'shimcha mehnat birligi ishlatilishi natijasida ishlab chiqarish hajmining o'sish miqdori bu… MPL Maxsus ishlab chiqarish omillari nazariyasiga ko'ra… 2 sohada ishlatiladigan mehnat miqdori mehnatning umumiy miqdoriga teng bo'lishi kerak Qaysi nazariya resurslar tarmoqlar o'rtasida harakatsiz bo'lsa, qisqa muddatda savdoning daromad taqsimoti ta'sirini tahlil qiladi? maxsus omillar nazariyasi Maxsus ishlab chiqarish omillari nazariyasida ishlab chiqarish funksiyasi to’g’ri berilgan javobni toping. Q = Q((K,T), L); “Savdo butun millat uchun foydali bo'lsa-da, ba'zi aholiga guruhlar uchun zarar etkazadi va boshqa guruhlarga foyda keltiradi”. Qaysi model bu qoidani ifoda etadi? Maxsus ishlab chiqarish omillari modeli; Qishloq xo’jaligining ishlab chiqarish funksiyasi to’g’ri berilgan javobni belgilang. Qf = Qf (T, Lf) Ishlab chiqarish omillaridan qaysi biri mobil hisoblanadi? ishchi kuchi Qaysi omillar maxsus omillar hisoblanadi? yer va kapital Ishlab chiqarish omillari samaradorligining pasayib borish qonunini korsating? ishchilar sonining har bir ketma-ket o'sishi ishlab chiqarish hajmining avvalgisiga qaraganda kamroq o'sishini ta'minlaydi Ish kuchining ko'payishi har bir ishchi uchun ………… to’g’ri kelishini anglatadi kamroq kapital Maxsus ishlab chiqarish omilining zaxirasi (taklifi) oshsa, nima sodir bo’ladi? ushbu ishlab chiqarish omilini intensiv ishlatishni talab qiladigan tovarning ishlab chiqarish hajmi oshadi va ko’proq ishchi kuchi shu tovar ishlab chiqarishga o’tadi Narxlar bir xil miqdorda 10% ga ko'tarildi, shundan ish haqining ham 10% ga oshishi kuzatildi. Sohalarda nima kuzatiladi? nisbiy narxlar yoki bandlik o'zgarmaydi Maxsus ishlab chiqarish omillari modelida harakatlanuvchan omil nima? Mehnat Maxsus ishlab chiqarish omillari modelining shartlari qaysi qatorda to'g'ri ko'rsatilgan? 3ta ishlab chiqarish omili (mehnat, kapital va yer) Ishlab chiqarish omillari samaradorligining pasayib borish qonuni: barchasi to‘g‘ri javob Harakatlanuvchan (mobil) omil – bu… tarmoqlar o'rtasida erkin harakatlanadigan ishlab chiqarish omili Maxsus omil – bu… bu faqat ma'lum bir tarmoq uchun xarakterli bo'lgan va tarmoqlar o'rtasida harakatlanmaydigan ishlab chiqarish omili Maxsus ishlab chiqarish omillar modelida boshqa shartlar teng holatida mehnat taklifi oshishi kimlarning nominal daromadlari oshishiga olib keladi Kapital va yer egalarining Maxsus ishlab chiqarish omillar modelida boshqa shartlar teng holatida mehnat taklifi oshishi kimlarning nominal daromadlari pasayishiga olib keladi Ishchilarning Maxsus ishlab chiqarish omillar modelida boshqa shartlar teng holatida yer taklifi oshishi kimlarning nominal daromadlari pasayishiga olib keladi Yer egalarining Maxsus ishlab chiqarish omillar modelida savdo munosabatlari o’rnatilishi natijasida import bilan raqobatlashuvchi sohadagi bandlik darajasi Pasayadi Maxsus ishlab chiqarish omillar modelida savdo munosabatlari o’rnatilishi natijasida eksport mahsulotini ishlab chiqaruvchi sohadagi oylik maoshi ko’tariladi Maxsus ishlab chiqarish omillar modelida savdo munosabatlari o’rnatilishi natijasida kimlarning daromadi kamayadi? import bilan raqobatlashuvchi mahsulotni ishlab chiqarishda band bo’lgan maxsus omil egalari Maxsus ishlab chiqarish omillar modelida savdo munosabatlari o’rnatilishi natijasida kimlarning daromadi oshadi? ishchilar va eksport mahsulotini ishlab chiqarishda band bo’lgan maxsus omillar egalari Maxsus ishlab chiqarish omillar modelida savdo munosabatlari o’rnatilishi natijasida kimlar yutqazadi import bilan raqobatlashuvchi mahsulotni ishlab chiqarishda band bo’lgan maxsus omil egalari Maxsus ishlab chiqarish omillar modelida savdo munosabatlari o’rnatilishi natijasida kimlar yutadi eksport mahsulotini ishlab chiqarishda band bo’lgan maxsus omillar egalari Maxsus ishlab chiqarish omillari modelida birinchi mahsulotning narxi 10% ga oshishi ikkinchi mahsulotning narxi o’zgarmasligi holatida nimaga olib keladi nominal ish xaqining 10%dan kamroq miqdorga o’sishiga Omillar bilan ta'minlanganlik nazariyasining asoschisi kim? Eli Xeksher va Bertil Olin Omillar narxlarini tenglashtirish nazariyasiga ko'ra, qaysi omil har qanday mamlakatda erkin savdo siyosatiga qarshi turishi kerak? Taqchil Faraz qilaylik, A mamlakatida mehnat kuchi nisbatan ko‘p, B mamlakati esa yerga nisbatan ko‘p. E'tibor bering, ish haqi mehnatga, renta esa yerga qaytishdir. Omillar narxlarini tenglashtirish nazariyasiga ko'ra, A mamlakat nisbiy ustunlikka ko'ra ixtisoslashgan va B mamlakati bilan savdo qilishni boshlagandan so'ng, quyidagilarning qaysi biri yuzaga keladi? A mamlakatida ish haqi ko'tarilishi va ijara haqi kamayishi kerak Vasiliy Leontyev natijalarini quyidagilardan qaysi biri sifatida talqin qilish mumkin? Heckscher-Ohlin modeliga qarshi dalillar sifatida Xeksher-Olin modeliga ko'ra savdodan daromad olganlar savdodan yutqazganlardan ko'p Vasiliy Leontyevning natijalari paradoksal deb hisoblangan, chunki Qo'shma Shtatlarda quyidagilardan qaysi birini to’g’ri deb hisoblangan kapital dunyoning qolgan qismiga nisbatan ko'p Vasiliy Leontyev nisbiy afzallikning empirik sinovida quyidagilarning qaysi birini aniqlagan? Yuqoridagilardan hech qaysi biri O'zining empirik testlarida Vasiliy Leontyev nima uchun kirish-chiqish jadvalidan foydalangan? AQSh eksporti va importining 1 million dollarini ishlab chiqarish uchun zarur bo'lgan kapital va ishchi kuchini hisoblash maqsadi Xeksher-Olin quyidagilardan qaysi birini mamlakatlar o'rtasida bir xil deb taxmin qiladi? ikkala (a) va (b) Vasiliy Leontyev kirish-chiqish jadvalini qaysi nazariyani sinab ko'rish uchun foydalangan? Xeksher Olinning nisbiy afzallik nazariyasi Xeksher-Olin modelining bashoratlaridan biri: yuqoridagilarning barchasi Kim tomonidan olib borilgan tadqiqot 1954-yil AQSh savdo modellarini o'rganish orqali AQSh eksporti AQSh importi bilan solishtirganda ko'p mehnat talab qilganligini ko'rsatdi, garchi Amerika Qo'shma Shtatlari nisbatan kapitalga boy davlat bo'lsa ham? Vasiliy Leontyev Xeksher va Olinning omillar bilan ta'minlanganlik modeliga ko'ra, yer omili bilan kuchli ta’minlangan mamlakatlar: Yerni ko'p talab qiladigan mahsulotlarni eksport qilishadi Shvetsiyalik iqtisodchilar Xeksher va Olinning xalqaro savdo modeli shunday ta’kidlaydi: Mamlakat o'zi ta’minlangan resurslari eng mos keladigan tovarlarni eksport qiladi Xalqaro savdoning omillar bilan ta’minlanganlik modeli kim tomonidan ishlab chiqilgan? Eli Xeksher va Bertil Olin Xeksher-Olin nazariyasi nisbiy afzallikni mamlakatlardagi qanday farqlar natijasi sifatida tushuntiradi? Turli xil resurslarning nisbiy ko'pligi Xeksher-Olin teoremasiga muvofiq qisqa muddatli davrda… eksportga yo'naltirilgan sanoat bilan bog'liq omillar egalarining daromadlari ortadi Leontev quyidagini inobatga olmagan? import bojini Omilni nisbatan ko'proq ishlatilishi… omillarning nisbiy xarajatlar ko'rsatkichi Xeksher-Olin nazariyasiga ko'ra...o’rganiladi Ikkita mamlakat va 2 ta mahsulot Xeksher-Olin nazariyasi bo'yicha nisbiy afzallik resurs va yana qanday omilga bog’liq? Texnologiyaga Rivojlanayotgan mamlakatlarning aksariyati sanoati rivojlangan mamlakatlar bilan taqqoslaganda, zamonaviy sanoat uchun zarur bo'lgan qanday ishlab chiqarish omillari bo'yicha taqchillikka ega? kapital va malakali ishchi kuchi Ishlab chiqarish omillari modeliga asoslangan xalqaro savdo nazariyasining mohiyati nimada? Tovarning imkoniyat tannarxi kamroq bo'lgan mamlakat uni ishlab chiqarish va eksport qilishda qiyosiy ustunlikka ega Xeksher-Olin nazariyasining mohiyati? Mamlakat ishlab chiqarishda iqtisodiy resurslardan samarali foydalaniladigan tovarlarni eksport qiladi va resurslari kam bo'lgan tovarlarni import qiladi Xeksher-Olin nazariyasidagi qiyosiy ustunlikdagi farqning manbai turli mamlakatlarda ishlab chiqarish omillarining har xil nisbati Xeksher-Olin modeliga ko‘ra, xalqaro savdo quyidagilarning o‘sishiga olib kelishi mumkin: ikkala mamlakatda ham mahsulot ishlab chiqarish oshishi va iste'molchilar farovonligi oshishi 2 faktorli, 2 ta tovarlik Xeksher-Olin modelida ikki davlat bir-biridan bu bilan farq qiladi ishlab chiqarish omillarining nisbiy afzalligi Bangladeshda ishchi kuchi nisbatan ko'p, Kanadada esa nisbatan kapital ko'proq. Ikkala mamlakatda ham ko'ylak ishlab chiqarishda ishchi kuchi va kompyuterlar ishlab chiqarish kapital ko'proq talab qiladi. Faktorlarni ta'minlash nazariyasiga ko'ra, Bangladesh … ega bo'ladi. ko'ylak ishlab chiqarishdagi nisbiy ustunlikka Agar B mamlakatida 200 million ishchi va 120 million yer bo'lsa va A mamlakatida 100 million ishchi va 40 million gektar yer bo'lsa, unda shuni ta'kidlash kerakki: B mamlakati nisbatan yerga boy Quyidagi hollarda mamlakat kapitalga to‘yingan hisoblanadi: bu mamlakatda kapitalning nisbiy taklifi boshqa davlatga qaraganda yuqori; Xeksher-Olin teoremasiga ko’ra: a va c javoblar to’g’ri Amalda ishlab chiqarish omillari narxlarini tenglashuvi sodir bo'lmasligi sabablarini ko’rsating: Barcha javoblar to’g’ri Heksher-Olin teoremasiga ko’ra noto’g’ri mulohazani belgilang: Mamlakatlardagi aholi didlari va afzalliklari doimo farq qiladi Xeksher-Olin-Samuelson nazariyasiga ko’ra, xalqaro savdo natijasida tashqi savdoda qatnashuvchi mamlakatlarda bir xil ishlab chiqarish omillarining mutlaq va nisbiy narxlari tenglashadi. Ammo, real hayotda bu narsa kuzatilmaydi, chunki …? barcha javoblar to’g’ri Tashqi savdoga kirishish orqali …? a va b Qaysi qatorda ishlab chiqarish uchun kapital omilidan intensiv foydalanish kerak bo’lgan tovarlar berilgan? harbiy qurol yarog’lar, kemalar, raketalar va dronlar Qaysi qatorda ishlab chiqarish uchun yer omilidan intensiv foydalanish kerak bo’lgan tovarlar berilgan? Barcha turdagi qishloq xo’jaligi mahsulotlari, misol uchun meva va sabzavotlar Xeksher-Olin modeli shartlari qaysi qatorda to’g’ri ko’rsatilgan? barcha javoblar to’g’ri Heksher-Olin nazariyasiga ko’ra mamlakat savdoga kirishgandan so’ng qanday tovarlarni import qiladi? nisbatan tanqis bo'lgan ishlab chiqarish omillarini intensiv ishlatishni talab qiladigan tovarlarni import qiladi Leontievning paradoksini tushuntirish uchun qanday omil asos bo'la olmaydi? AQShga eksport qiluvchi mamlakatlarda "xarajatlar-chiqish" koeffitsientlari ishonchli tarzda hisoblab chiqilmagan Leontev paradoksi nimadan iborat Mehnat omiliga boy mamlakatlar kapitalni ko’p talab qiladigan mahsulotlarni eksport qiladilar, kapital omiliga boy mamlakatlar esa – mehnatni ko’p talab qiladigan mahsulotlarni eksport qiladilar Mamlakat qachon kapitalga boy bo’ladi? ushbu mamlakatda boshqa mamlakatga nisbatan nisbiy ish xaqi yuqoriroq bo’lsa Mamlakat qachon kapitalga boy bo’ladi? ushbu mamlakatda boshqa mamlakatga nisbatan kapitalning nisbiy taklifi balandroq bo’lsa Mamlakat qachon mehnatga boy bo’ladi? ushbu mamlakatda boshqa mamlakatga nisbatan mehnatning nisbiy taklifi balandroq bo’lsa Mamlakat qachon mehnatga boy bo’ladi? ushbu mamlakatda boshqa mamlakatga nisbatan nisbiy ish xaqi pastroq bo’lsa Mamlakat mehnat omiliga boy deb hisoblanadi, qachonki boshqa tovarga nisbatan bu tovarga kapital xarajatlaridan ko’ra mehnat xarajatlari yuqori bo’lsa Mamlakat mehnat omiliga boy deb hisoblanadi, qachonki boshqa tovarga nisbatan bu tovarga kapital xarajatlaridan ko’ra mehnat xarajatlari yuqori bo’lsa Mamlakat qachon mehnatga boy bo’ladi? ushbu mamlakatda boshqa mamlakatga nisbatan nisbiy ish xaqi pastroq bo’lsa Mamlakat qachon mehnatga boy bo’ladi? ushbu mamlakatda boshqa mamlakatga nisbatan mehnatning nisbiy taklifi balandroq bo’lsa Mamlakat qachon kapitalga boy bo’ladi? ushbu mamlakatda boshqa mamlakatga nisbatan kapitalning nisbiy taklifi balandroq bo’lsa Mamlakat qachon kapitalga boy bo’ladi? ushbu mamlakatda boshqa mamlakatga nisbatan nisbiy ish xaqi yuqoriroq bo’lsa Omil bilan to’yinganligi ko’rsatkichi nimani aniqlaydi Mamlakatning ishlab chiqarish omillari bilan nisbiy ta’minlanganligini Omil intensivligi ko’rsatkichi nimani aniqlaydi Aniq bir tovarni ishlab chiqarishga ketadigan omillar nisbiy xarajatlarini Mamlakat mehnat omiliga boy deb hisoblanadi, qachonki boshqa tovarga nisbatan bu tovarga kapital xarajatlaridan ko’ra mehnat xarajatlari yuqori bo’lsa Xeksher-Olin modelining shartlariga nimalar kiradi mamlakatlarda mahsulotlarni ishlab chiqarish texnologiyalari bir xil Quyidagilarning qaysi biri mamlakatlar xalqaro savdoga kirishishining asosiy sababini tushuntiradi? Barcha savdoda qatnashayotgan mamlakatlarda resurslar teng taqsimlanmagan Agar mamlakatning chiziqli ishlab chiqarish imkoniyatlari chegarasi bo'lsa, u holda ishlab chiqarish nimaga bog’liq deyiladi? doimiy muqobil xarajatlar Agar mamlakatda tashqariga egilgan ishlab chiqarish imkoniyati chegarasi bo'lsa, u holda ishlab chiqarish quyidagilarga bog’liq deb aytiladi: oshib boruvchi muqobil xarajatlar Mamlakatning faqat savdo munosabatlariga kirishganidan oladigan yutug’i… Ayirboshlashdan olinadigan yutuq Standart modelga muvofiq eksport mahsulotlarining nisbiy narxi oshganda… Farovonlik darajasi oshadi Standart modelga muvofiq iqtisodiyotda ishlab chiqarilgan mahsulot narxlari qancha katta bo’lsa… Qiymat chizig’i yuqoriroq joylashadi Standart modelga muvofiq ishlab chiqarish salohiyati nima bilan izohlanadi? Ishlab chiqarish imkoniyatlari chegarasi bilan Agar Gonkong va Tayvan oshib boruvchi muqobil xarajatlar xususiyatiga ega bir xil ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chiziqlariga ega bo'lsa Savdo talab sharoitidagi farqlarga bog'liq bo'ladi Savdo shartlari nimani aks ettiradi? mamlakat to'lov balansining holati Ixtisoslashuvdan olingan foyda -… Mamlakatning savdo aloqalari o’rnatilgandan so’ng nisbiy ustunlikka ega bo’lgan tovarlarni ishlab chiqarishga ixtisoslashish orqali oladigan foydasi Eksport tovarining nisbiy narxi oshsa, nima bo’ladi? Mamlakat farovonligi darajasi oshadi Ayirboshlashdan olinadigan foyda qaysi javobda to’gri ta’riflangan? Mamlakat faqat savdo munosabatlariga kirishganligi sababli olinadigan foyda Teng qiymat chizig’i tenglamasi to’g’ri berilgan javobni belgilang. Px*Qx+Py*Qy=V; Befarqlik chizig’ining yoyiqlilik darajasi nimani ifodalaydi? Mamlakat aholisining xarid qobiliyati Mamlakatda ixtisoslashuv natijasida mato narxi oziq ovqat narxiga nisbatan ortdi. Standart savdo modelida ixtisoslashuv qaysi sektorda bo’ladi? Mato Xalqaro savdoning Standart modelida… alternativ harajatlar ortib boradi Standard modelning nisbiy afzallik modellardan farqi nimada? alternativ xarajatlar oshib boradi Befarqlik egri chizig‘i nima? iste'molchi teng ravishda afzal ko'rgan barcha to'plamlar birikmalarining chizig'i «Savdo sharti» tushunchasi quyidagini anglatadi: eksport va import narxlari nisbatlari Savdo shartlarining yaxshilanishiga nima sabab bo’lishi mumkin? eksport tovarlarining narxining ko’tarilishi (boshqa shartlar hisobga olinmaganda) Tashqi savdoning standart modelidagi umumiy yutuq grafikda qanday ifodalanadi? Teng qiymat chizig’ining qiyalik uchining o’zgarishi Tashqi savdoning standart modelida savdo aloqalariga kirishish natijasidagi ixtisoslashish yutug’i qanday yuzaga keladi? Teng qiymatlar chizig’ining parallel siljishi orqali Tashqi savdoning standart modelidagi umumiy yutuq grafikda qanday ifodalanadi teng qiymat chizig’ining ham egilish burchagi o’zgarishi, ham parallel siljishi bilan Tashqi savdoning standart modelida ixtisoslashishdan olinadigan yutuq sifatida nima tushuniladi savdo shartlarida mamlakat butun kuchini u nisbiy afzallikka ega bo’lgan mahsulotni ishlab chiqarishga sarflashidan kelib chiqadigan yutuq Tashqi savdoning standart modelida ayirboshlashdan olinadigan yutuq sifatida nima tushuniladi mamlakat savdo munosabatlarida qatnashishi natijasida kelib chiqadigan yutuq Tashqi savdoning standart modelida ayirboshlashdan olinadigan yutuq grafikda qanday aniqlanadi? Befarqlik egri chizig’i bo’yicha surilishi Tashqi savdoning standart modelida daromad samarasi grafikda qanday aniqlanadi? Befarqlik chizig’i siljishi bilan Tashqi savdoning standart modelida mahsulotni o’rnini bosish samarasi nima natijasida kelib chiqadi iste’mol strukturasi o’zgarishi natijasida Tashqi savdoning standart modelida daromad samarasi qachon paydo bo’ladi? faravonlik oshishi natijasida Agar mamlakatlar o'rtasida iste’molchi didlar bir xil bo'lsa, nisbiy afzallik quyidagilardan qaysi bir bilan belgilanadi? Smit va Rikardoning klassik savdo nazariyalari quyidagi variantlardan qaysi biri bashorat qiladi? Yuqoridagilarning barchasi Nisbiy afzallik nazariyasining eng dastlabki bayonoti kim bilan bog'liq? David Rikardo Nisbiy afzallik nazariyasi birinchi bor kim tomonidan taklif qilingan? David Ricardo Rikardo savdo modeli empirik jihatdan … Tasdiqlangan Mamlakatlar o’rtasida nisbiy mahsulotlar narxidagi farq quyidagilardan qaysi biri orqali tushuntiriladi? yuqoridagilarni barchasi Rikardo quyidagilardan qaysi biri asosida nisbiy afzallik qonunini tushuntirgan? muqobil xarajatlar nazariyasi Ikki mamlakat, ikki mahsulot sharoitida A mamlakat X mahsulotga nisbiy afzallikka ega bo’lsa, B mamlakat uchun quyidagilargan qaysi biri to’g’ri? Y mahsulotga nisbiy afzallikka ega bo’lishi kerak Rikardoning klassik modelida savdo yo'nalishi nima bilan belgilanadi? nisbiy afzallik Mutlaq ustunlik va qiyosiy ustunlikni solishtirish orqali qaysi munosabatlar YAXSHI tasvirlangan? Nisbiy afzallikka ega bo'lgan mamlakat boshqa mamlakat barcha tovarlarni ishlab chiqarishda mutlaq afzallikka ega bo'lsa ham, arzonroq nisbiy narxda mahsulot ishlab chiqarishi mumkin Iqtisodiyotning boshqa sub'ektlarga qaraganda kamroq imkoniyat xarajati bilan mahsulot ishlab chiqarishi mumkin bo'lgan foydasi yoki afzalligi ….. deyiladi Nisbiy afzallik Boshqa biror narsaga ega bo'lish yoki erishish uchun voz kechish kerak bo'lgan narsaning afzalligi, foydasi yoki qiymati Tanlov narxi Rikardoning fikriga ko'ra, mamlakat quyidagilarda qiyosiy ustunlikka ega bo'ladi: Mahalliy va xorijiy xaridorlarga maxsulot sotiladigan sanoat tarmoqlarida Agar Adam kuniga 3 yard yer o‘rsa yoki 2 ta tort pishira olsa, Jon esa kuniga 1 yard yer o‘rib yoki 1 ta tort pishira olsa, demak ... Adam maysazorlarni kesishda nisbiy afzallikka ega, Jon esa tort pishirishda nisbiy afzallikka ega Qachonki bir mamlakat boshqa davlatga qaraganda kamroq harajatlar bilan mahsulot ishlab chiqara olsa, u ________ deyiladi. nisbiy afzalikka ega Alternativ xarajatlar nima? (Vino va pishloq misolida) Bir birlik qo’shimcha pishloq ishlab chiqarish uchun qancha miqdorda vino ishlab chqarishdan voz kechish kerakligini ko'rsatadi Qanday holatda ishlab chiqarish egri chizig’i to’g’ri chiziqdan iborat bo’ladi? alternativ harajatlar doimiy bo’lsa Mamlakatda aniq bir tovar ishlab chiqarilishi uchun nisbiy afzallik prinsipiga ko’ra mamlakat tovarning tayyorlanishi bilan bog’liq kamroq muqobil xarajatlarga ega bo’ladi Nisbiy afzallik modelida ishlab chiqarish imkoniyatlari chegarasi ma’lum bir boshqa tovarni ishlab chiqarish soni bo’yicha qaror qabul qilinganda boshqa tovarning maksimum sonini ko’rsatadi va to’g’ri chiziq ko’rinishida bo’ladi Nisbiy afzalliklar modelida A mamlakat birinchi mahsulotni ishlab chiqarishga ixtisoslashadi, B mamlakat esa ikkinchi mahsulotni ishlab chiqarishga ixtisoslashadi (A mamlakat birinchi mahsulotni ishlab chiqarishda nisbiy afzallikka ega, B mamlakat esa ikkinchi mahsulotni ishlab chiqarishda nisbiy afzallikka ega), agar birinchi mahsulotning nisbiy jahon narxi uni ishlab chiqarishning A mamlakatdagi nisbiy xarajatlaridan yuqori bo’lsa Mehnatning xalqaro kooperastiyasi deb nima tushiniladi? eng yuqori samara bilan ishlab chiqariladigan mahsulotlar bilan mamlakatlar o’rtasidagi almashuv Xalqaro mehnat taqsimoti deb nima tushuniladi? alohida mamlakatlar ma’lum bir maxsulotni ishlab chiqarishga ixtisoslashuvini qamrab olgan, mamlakatlararo ijtimoiy mintaqaviy mehnat taqsimlanishining eng yuqori pog’onasi Xalqaro bozor deb nima tushiniladi? chet el bozorlari bilan bog’lik bo’lgan milliy bozorlarning bir qismi Jahon bozori deganda nima tushuniladi? xalqaro mehnat va boshqa omillar taqsimotiga asoslangan mamlakatlar o’rtasidagi maxsulot-pul munosabatlarning doirasi Savdoda qatnashmaydigan tovarlar – har bir mamlakat o’zi uchun ishlab chiqaradigan tovar Sement savdoda qatnashmaydigan tovarlar sirasiga kirishiga asosiy sabab nima? tovar narxiga nisbatan transport xarajatlari yuqoriligi Qisman muvozanat modelida jahon bozoridagi maxsulot taklifining miqdori qanday aniqlanadi eksport qiluvchi mamlakatdagi taklif hajmidan talab hajmini ayirib tashlash kerak Qisman muvozanat modelida jahon muvozanat narxining darajasi eksport qiluvchi mamlakatning ichki narxidan baland, import qiluvchi mamlakatning ichki narxidan past bo’ladi Qisman muvozanat modelida jahon bozorida qaysi mamlakat importyor bo’ladi ichki bozordagi muvozanat narxi yuqori bo’lgani Qisman muvozanat modelida jahon bozoridagi maxsulot talabining miqdori qanday aniqlanadi import qiluvchi mamlakatdagi talab hajmidan taklif hajmini ayirib tashlash kerak Erkin savdo sharoitida ikki mamlakat o’rtasidagi biron bir tovar ayirboshlanishi nimaga olib keladi? eksport qiluvchi mamlakatda aynan shu tovar iste’molining kamayishiga Mamlakatning xalqaro savdoga ochiqligini quyidagi formula bilan o‘lchash mumkin (Eksport + Import) / YaIM Xalqaro iqtisodiyot fani nimani o’rganadi? barcha javoblar to’g’ri Yalpi talabning ta’rifi qaysi javobda to’g’ri berilgan? bu iste'molchilar joriy narxlar darajasida birgalikda sotib olishga tayyor bo'lgan tovarlarni ishlab chiqarish hajmi Savdo balansi nima? mamlakat eksporti va importi qiymati o'rtasidagi farq Savdo aylanmasi nima? Mamlakat eksporti va importi qiymati yig'indisi ______ xalqaro iqtisodiyot nazariyasining bir qismi bo'lib, moliyaviy bozorlarning globallashuvi sharoitida ochiq milliy iqtisodiyotlar va butun jahon iqtisodiyotining faoliyat ko'rsatish qonuniyatlarini o'rganadi Xalqaro makroiqtisodiyot Yalpi taklif nima? ishlab chiqaruvchilar bozorga joriy narxlar darajasida birgalikda taklif qilishga tayyor bo'lgan tovarlarni ishlab chiqarish hajmi. Milliy bozorga ta’rif bering: Bir qismi xorijiy xaridorlarga yo'naltirilgan ichki bozor Mamlakat eksporti va importi qiymati o'rtasidagi farqni bildiruvchi atama bu… Savdo balansi Globallashuv sharoitida jahon xo’jaligining xarakterli xususiyatlarini ko’rsating. Barcha javoblar to’g’ri Ikki mamlakat A tovar bilan tashqi savdoga kirishgandan so’ng talab va taklif qiymati o’zgarishini ko’rsating. exporter mamlakat: A tovarga bo'lgan talab kamayadi, uning taklifi oshadi Tashqi savdoning ichki narxlar darajasiga ta'sirini ko'rsatish uchun pul miqdori nazariyasining birinchi variantini kim ishlab chiqdi? Devid Yum Muayyan mahsulotni ishlab chiqarish va sotishga e'tibor qaratgan mamlakat ushbu kontseptsiyani namoyish etadi Spesializatsiya Agar biror davlatning eksporti importdan ko'p bo'lsa, u bor deyiladi Ijobiy savdo balansi Yopiq iqtisod shundayki, unda: Ichki iqtisodiyot tashqi savdodan ajratilgan Tarmoqlararo ixtisoslashuv: bir hil ishlab chiqarish konsentratsiyasining ortishi milliy ishlab chiqarishlarni tabaqalashtirish, mustaqil (alohida) texnologik jarayonlarga, ichki ehtiyojlardan ortiq ishlab chiqarishning alohida tarmoqlariga bo‘linish asosida yuzaga keladigan mamlakatlar o‘rtasidagi mehnat taqsimotining shakli Ichki bozor quyidagilardan iborat: ichki resurslardan foydalanishga asoslangan bozor Turli mamlakatlar ishlab chiqaruvchilari o'rtasidagi XMT asosida yuzaga keladigan va ularning o'zaro iqtisodiy bog'liqligini ifodalovchi aloqa shakli: xalqaro savdo Tovarning jahon narxi nima? erkin konvertatsiya qilinadigan valyutada yirik eksport operatsiyalari amalga oshiriladigan tovarning narxi Mamlakatning tashqi savdo aylanmasi ma'lum bir vaqt oralig'ida mamlakatning umumiy importi va eksporti Qaysi ko'rsatkich mamlakat ichki iste'molining tashqi dunyoga bog'liqligini aks ettiradi? import kvotasi Ochiq iqtisodiyot quyidagini talab qilmaydi milliy iqtisodiyotning yuqori darajada rivojlanishi Eksportning mamlakat uchun qanday foydasi bor? yalpi ichki mahsulotning o‘sishiga hissa qo‘shadi, xorijiy davlat daromadlari hisobidan yalpi ichki mahsulot o‘sishini moliyalashtirishni ta’minlaydi, valyuta oqimining manbaiga aylanadi va milliy valyutani mustahkamlaydi Xalqaro savdoning klassik nazariyasiga ko'ra: Yuqorida aytilganlarning barchasi yolg'on Mamlakatning xalqaro savdoga ochiqligini qaysi formula bilan o‘lchash mumkin? (Eksport + Import) / YaIM Tarmoqlararo savdoning asosiy farqlovchi belgilari quyidagilardan iborat? Savdo ishlab chiqarish omillari nisbati nazariyasi bilan izohlanadi, mamlakatlarni ishlab chiqarish omillari bilan har xil ta'minlash sharoitida rivojlanadi, tovarlar ishlab chiqarishda mamlakatlarning qiyosiy ustunliklarini aks ettiradi, muhim ijtimoiy oqibatlarga olib keladi va daromadning oshishiga olib keladi Quyidagi bayonotlardan qaysi biri to’g’ri? yuqoridagi bayonotlarning barchasi to’g’ri Tovarlar va xizmatlarning xalqaro savdosi ba'zan bittasidan tashqari quyidagilarning barchasi uchun o'rnini bosuvchi sifatida ishlatiladi. Noto’g’ri javobni toping. turli mahsulot va xizmatlarni ichki ishlab chiqarish Agar mamlakat ochiq iqtisodiyot bo’lsa, ushbu mamlakat: Boshqa davlatlar bilan savdo qiladi Agar xalqaro transport xarajatlari kamaysa, uning xalqaro savdoga ta'sirida quyidagilardan qaysi birini o'z ichiga oladi Tovar ayirboshlash hajmining oshishini Mavjud bo’lgan narxlar darajasida ishlab chiqaruvchilar jamoaviy bozorga taklif qilishga tayyor bo’lgan mahsulotlarning ishlab chiqarish hajmi nima deyiladi? Yalpi taklif Yalpi taklif chizig’i (AS) nimani ifodalaydi? barcha narxlar darajasida bozorga taklif qilinayotgan mahsulotlarning umumiy ishlab chiqarish hajmini Xalqaro savdoda qatnashadigan va qatnashmaydigan tovarlar o’rtasidagi farqlar ko’rsatilgan javobni toping sotiladigan tovarlarning narxlari jahon bozoridagi taklif va talab tengligi bilan aniqlanadi Xalqaro savdo quyidagilardan qaysi biriga asoslanadi? Resurslar xalqaro miqyosda tovarlarga qaraganda kamroq harakatchan Xalqaro savdo quyidagi tushunchaga asoslanadi Tovarlar xalqaro miqyosda resurslarga qaraganda mobilroq Mahalliy ishlab chiqaruvchilar va iste'molchilarning real daromadlarini quyidagi yo'llar bilan oshirish mumkin: Texnologik taraqqiyot va xalqaro savdo Xalqaro kooperatsiyaning asosiy funksiyasini belgilang xalqaro mehnat taqsimotining chuqurlashishi Merkantalistlar quyidagi variantlardan qaysi birining tarafdori emas? erkin savdo Qaysi nazariya yoki maktab vakillari boylikni qimmatbaho metallar - oltin va kumush zahiralari bilan belgilagan? Merkantilistlar Merkantilistlar tomonidan qo'yilgan asosiy muammoni ayting boylik muammosi Mutlaq afzallik modelida dastlabki shart sharoitlar qanday? tovar ishlab chiqarishda sohalararo mobil lekin davlatlararo mobil bo’lmagan faqat bir ishlab chiqarish omilidan foydalaniladi Mutlaq afzallik nima? tovar va xizmatlarni kamroq xarajat bilan ishlab chiqarish qobiliyati Mutlaq afzallik modelida mamlakatlarning mutlaq afzalliklarini aniqlash uchun nimalarni solishtirish kerak? ikkita mamlakatda mahsulotning bir birligini ishlab chiqarishga ketadigan mehnat xarajatlarini Mutlaq afzallik modeliga ko’ra xalqaro savdo aloqalariga kirishishda mamlakat uchun qaysi holat eng optimal? to’liq ixtisoslashish Mutlaq afzallik nazariyasiga binoan mamlakatlar xarajatlar bir birligiga ko’proq miqdorda ishlab chiqariladigan mahsulotlarni eksport qiladilar Mutlaq afzallik nazariyasiga binoan, mamlakatlar kam xarajatli tovarlarni ekport qiladi, nisbatatn ko’p xarajatli tovarlarni import qiladi Mutlaq afzallik nazariyasiga binoan mamlakatlar ishlab chiqarish xarajatlari kam bo’lgan tovarni eksport qiladi Mamlakat qachon mutlaq afzallikka ega bo’ladi? tovar birligiga mehnat xarajatlari boshqa tovarga ko’ra past bo’lganda Bir shaxs yoki millatning boshqa shaxs yoki millatga qaraganda mehnat xarajatlari birligiga ko'proq mahsulot ishlab chiqarish qobiliyati Mutlaq afvazllik Bir omilli modelda bitta ishlab chiqarish omili ishlatilgani va ishlab chiqarish alternativ harajatlari o’zgarmas bo’lgani uchun ishlab chiqarish imkoniyatlarining chegarasi qanday ko’rinishda bo’ladi? To’g’ri chiziq; Bir omilli iqtisodiyotda mahsulotlarning taklifi yuqoriroq ish haqi olish maqsadi sababli sohalar o’rtasida…. mehnat resurslarini ko’chib o’tishi bilan aniqlanadi; Qaysi nazariya vakillari bir mamlakatning xalqaro savdo balansining musbat saldosi boshqa mamlakatning tashqi savdo balansining manfiy saldosiga teng bulishi kerakligi sababli bir millat boshqa millat hisobidan boyib ketishi mumkin deb hisoblagan? Merkantilistlar Adam Smitga ko’ra, xalqaro savdo nimaga asoslanadi? mutloq afzallik Xalqaro savdoning qaysi qismi mutlaq afzallikka asoslanadi? biroz qismi Avtarkiyada, jamiyat o'zining turmush darajasini, ishlab chiqarish va iste'molini maksimal darajada oshiradigan nuqta qayerda joylashadi? ishlab chiqarish imkoniyatlari chegarasida Avtarkiya holatidagi muvozanatda yuqoridagilarning barchasi Avtarkiyada, jamiyat o'zining turmush darajasini maksimal darajada oshirsa, uning ishlab chiqarish nuqtasi qayerda joylashadi? ishlab chiqarish imkoniyatlari chegarasida Agar avtarkiya holatidagi S mahsulotning narxi A mamlakatda B mamlakatga qaraganda past bo'lsa va savdoga ruxsat berilgan bo'lsa A, ehtimol, S ni B ga eksport qilishi mumkin Mutlaq afzalliklar modelining shartlari keltirilmagan javobni toping Ikkita mamlakatda maxsulot ishlab chiqarish texnologiyasi bir xil Agar xalqaro savdo shartlari har bir mamlakatning muqobil xarajatlari o'rtasida bo'ladigan darajada bo'lsa Savdodan ikkala davlat ham foyda ko'radi Mamlakat eng kam mutlaq noafzallikka ega bo’lgan tovar ushbu davlatning qanday tovari hisoblanadi? nisbiy afzallik Nisbiy afzalliklar nazariyasiga binoan mamlakatlar boshqa mamlakatlarga nisbatan kamroq nisbiy xarajatlar bilan ishlab chiqariladigan mahsulotlarni eksport qiladilar Mamlakat qachon nisbiy afzallikka ega bo’ladi? tovar ishlab chiqarishning nisbiy xarajatlari boshqa mamlakatga nisbatan past bo’lganda Nisbiy afzalliklar nazariyasiga binoan mamlakatlar boshqa mamlakatlarga nisbatan ko’proq xarajatlar bilan ishlab chiqariladigan mahsulotlarni import qiladilar Download 0.97 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|