X. G'ulomova, Sh. Yo'ldosheva, G. Mamatova, H. Boqiyeva, A. Sobirova husnixa t va uni o'qitish


Download 177.43 Kb.
bet16/38
Sana17.06.2023
Hajmi177.43 Kb.
#1521597
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   38
Bog'liq
M e t o d I k a s I

Chiziqli usul. Qaysidir harfni yozilishini o'rganish uchun o'quvchi bu barf qanday belgilarga ega ekanligini ,harfdagi alohida elementlarningjoylashish o'rnini
,uning kattaligini va hokazolami o'rganib olishi kerak.O'quvchiga harfning yozilishini to'g'ri o'rgatish uchun uning qatordagi o'rnini to'g'ri joylashtirish va qatomi qog'oz varag'idajoylashish o'rnini bilish uchun qog'ozda gorizontal ,yotiq chiziqlar chiziladi, shunda daftaming betida o'ziga xos setka paydo bo'ladi.O'quvchilar unga har bir alohida harfni yozib boradilar.
Qatoming yo'nalishini ko'rsatib turuvchi chiziq va kataklar harflarning ayrim elementlarining proporsiyalarini aniqlashtirib olish va yozuvni o'rganish jarayonini anchagina osonlashtiradi. Shuning uchun ham yozuvga o'rgatishning asosiy uslubi hisoblanadi va o'quvchi maktabda to'g'ri yozish mashg'ulotlarida undan foydalanadi.chiziqli uslubning .o'ziga hos ijobiy xususiyatlaridan tashqari , setkaning ichiga yozish bir qator kamchiliklarga ega:

    1. tez-tez uchrab turadigan kataklarda yozish bolani bir muncha cheklab qo'yadi, uning diqqatini bo'ladi; bir tomondan o'quvchi kerakli harfni yozayotgan qo'lining harakatini kuzatib borsa, ikkinchi tomondan esa harflar chiziqdan tashqariga o'tmasligini kuzatib boradi.

      1. kataklar orasiga yozishni o'rgangan bola aniq va tez yozish malakalarini egallay olmaydilar. Shuning uchun ham o'quvchi harfning elementlarini chizish asosiy proporsiyalaming asosini o'zlashtirib olgandan so'ng , kataklarga yozish ehtiyoji yo'qoladi. lkkinchi sinfdayoq bolalar bir chiziqli daftarga yozishga o'tadilar.

      2. qo'I kaftlarining va panjalariningerkin harakatlanishini rivojlantirish uchun lozim bo'ladigan uslublar .yozuvga o'rgatishda mashq harakteriga ega bo'lgan alohida mashg'ulotlarsiz ish bitmatdi.Bumayda muskullar va qo'lning

30
kaft qismi yaxshi rivojlanmagan. Ularda ko'rsatgich barmoq va ayniqsa uning uchi yaxshi rivojlanmagan, buning natijasida bola ko'rsatkichbarmoq bil&rl ruchkanj qattiq bosib yozadilar.Bolalar katta barmoqdan ham yaxshi foydal&rla olmaydilar, buning natijasida o'z xohishlaricha ushlaydilar. Shuning uchun ham ko'rsatkich va katta barmoqning mayda muskullarini rivojlantirish lozim.
Tayyorgarlik mashqlarini bajarish bilan bolalar qo'llarini yozuvda kerak bo'ladigan harf elementlarini nozik vaaniq harakatlarga tayyorlab boradilar. Bunday mashqlaming maqsadi barmoqlar harakatining yengil va egiluvch&rl bo'lishiga erishishdir. Ular o'quvchilarga harflami to'g'ri husnixatda yozishga va uni tez yozuvda rivojlantirishga yordam beradi.
Bu uslubni birinchi sinfning birinchi yarim yilligida yozuvga endi o'rgatishga boshlagan davrada qo'llash katta ahamiyatga ega..Masalan ,pastga aylana shaklida yoziladigan shtrixni yozish uchun, barmoqlarni aylana harakat qilishga mashq qildirish lozim. Keyinchalik ular "o"'harfini yozishga ham yordam beradi.
Yozuvda yoki uslubda ko'rsatib o'tilgan mashqlarning barchasini birdaniga bajarish mumkin emas, balki u yoki bu harf o'rgatish uchun dars jarayonida kerak bo'ladigan, qo'l va barmoqlami to'g'ri harakatlantirishga yordam beradigan uslubni olish kerak.

Download 177.43 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   38




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling