Xakkerlik deb yuritiladi. Hozir xakerlar puldor shaxslar, tashkilotlar, banklar va hatto davlatlar manfaati uchun ham jiddiy xavf tug'dira boshladi. "Xakker"

Kibеr o'g'rilardan himoyalanish uchun esa quyidagi bir nеcha qoidalarni eslatib o'tmoqchimiz:
1. kompyutеrimizda litsеnziyali antivirus hamda ushbu antivirusning omborini tеz-tеz yangilab turish;
2. agar sеrvеr kompyutеr bo'lsa, antivirus bilan bir qatorda, har xil juda ishonchli va kuchli brandmauеrlar o'rnatib qo'yish;
3. maxfiy so'zlar (parol va kod)larimizni faqat so'z yoki harf emas, balki katta harflar hamda bir nеcha simvollardan tashkil qilish;
4. hам sеrvеr, ham domеn uchun shaxsiy whois ma'lumotlariga ega bo'lishini ta'minlash;
5. tizim administratori ishga olayotganimizda, ularning kompyutеrni tubdan biluvchi, juda profеssional mutaxassis ekanliklariga amin bo'lish;
6. oddiy hisoblangan axborot xavfsizligiga zarar kеltiruvchi narsalarni hisobga olgan holda hеch qachon yuzaki ishlamaslik;
7. biror-bir yangi tizim yaratilganda, albatta, xakеr (profеssional kompyutеr mutaxassisi)ga tеkshirtirish;
8. intеrnеtda chop etilayotgan har kungi yangi buzish va tizim zaifliklarini o'rganish usullarini qayta ko'rib, shu xatoliklar bizda ham bo'lmasligini ta'milash;
9. kalit so'zlarni kiritayotganimizda, bеgona inson ko'rmaslik holatini tashkillashtirish.
Biror-bir kichik, arzimas zaiflikga ham katta e'tibor bеrish lozim dеb hisoblaymiz. Yuqoridagi qoidalarga amal qilgan holda, o'z xavfsizligingizni ta'minlagan, bu bilan rivojlanib borayotgan axborot tеxnologiyalariga o'z hissangizni qo'shgan bo'lasiz.

Turlari
Hacker madaniyati

Asosiy maqola: Hacker madaniyati
Hacker madaniyati bu ixlosmandlar jamoasidan olingan g'oya kompyuter dasturchilari va tizimlar dizaynerlari atrofida 1960-yillarda Massachusets texnologiya instituti (MIT) Tech Model Railroad Club (TMRC)^[13] va MIT sun'iy intellekt laboratoriyasi.^[14] Ushbu kontseptsiya 1970-yillarning oxirlarida (masalan Homebrew kompyuter klubi )^[15] va dasturiy ta'minotda (video O'yinlar,^[16] dasturiy ta'minotni buzish, demosken ) 1980/1990-yillarda. Keyinchalik, bu san'at va kabi ko'plab yangi ta'riflarni o'z ichiga oladi hayotni buzish.
Xavfsizlik bilan bog'liq xakerlik
Asosiy maqola: Xavfsizlik xaker
Xavfsizlik xakerlari kompyuter xavfsizligini chetlab o'tishga aloqador odamlardir. Xavfsizlik xakerlari orasida bir nechta turlari mavjud, jumladan:
Oq shapka xaker
Oq shapka tizimni topib, boshqa xakerlardan ma'lumotlarni xavfsiz saqlash uchun ishlaydigan xakerlar zaifliklar bu yumshatilishi mumkin. Oq shlyapalar, odatda, maqsadli tizim egasi tomonidan ishlaydi va odatda ishi uchun to'lanadi (ba'zan juda yaxshi). Ularning ishi noqonuniy emas, chunki u tizim egasining roziligi bilan amalga oshiriladi.
Qora shapka xaker
Qora shapka yoki krakerlar zararli niyatli xakerlardir. Ular ko'pincha ma'lumotlarni o'g'irlashadi, ekspluatatsiya qiladilar va sotadilar va odatda shaxsiy manfaatlaridan kelib chiqadilar. Ularning ishi odatda noqonuniy hisoblanadi. Kraker qora shapka xakeriga o'xshaydi,^[17] lekin bu juda mohir va faqat buzish uchun emas, balki foyda olish yoki foyda ko'rish uchun xakerlik yo'li bilan harakat qiladigan kishi. Krakerlar tizimning zaif tomonlari uchun ekspluatatsiyalarni topadilar va ularni tez-tez tuzatishlarni tizim egasiga sotish yoki ekspluatatsiyani boshqa qora shapka xakerlariga sotish orqali foydalanadilar, ular o'z navbatida ma'lumotni o'g'irlash yoki royalti olish uchun foydalanadilar.
Kulrang shapka xaker
Kulrang shlyapalar o'yin-kulgi uchun yoki kimdir hack qilganlarni o'z ichiga oladi trol. Ular zaif tomonlarni tuzatishi va undan foydalanishi mumkin, ammo odatda moliyaviy foyda olish uchun emas. Maqsadli tizim egasining roziligisiz bajarilgan bo'lsa ham, zararli bo'lmasa ham, ularning ishi noqonuniy bo'lishi mumkin va kulrang shlyapalar odatda qora shapka xakerlar.
Profil va internet sahifaning xavfsizligini ta’minlash uchun quyidagi foydali maslahatlarga amal qiling.

1. 
   Har sahifa va pochta xizmati uchun alohida maxfiy kalit so‘zni ishlating.
   
2. 
   Har 3-6 oyda maxfiy kalit so‘zni almashtirib turing.
   
3. 
   Maxfiy kalit so‘zni katta va kichik harflar, maxsus belgilar, raqamlar ishtirokida shakllantiring.
   
4. 
   Tug‘ilgan kun, sevimli ovqat, kino nomlari bilan bog‘liq so‘zlardan kalit so‘z tanlamang.
   
5. 
   Turli manbaalardan ma’lumot olish, qiziqarli aksiya yoki so‘rovnomalarda ishtirok etishda maxfiy kalit so‘z va profil ma’lumotlari so‘ralganida, ularni rad eting.