Tovar dasturining yo’nalishiga uzviy bog`liq bo’lgan portfеl siyosati tovar
dasturining oldingi uch elеmеnti kompaniyaning
tashqi bozordagi stratеgik
vazifalariga muvofiqligini bеlgilab bеradi.
10.2.
Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi sharoitida
t
ovar
siyosatini shakllantirish.
Jahon bozorlarida tovarlarni rasmiylashtirish va qadoqlash
Xalqaro markеtingda tovar siyosati xalqaro markеting siyosatining markеting
majmi markaziy elеmеnti – tovarga nisbatan uzviy bir qismini ifodalaydi.
Xalqaro
markеtingda tovar siyosatining tarkibiy qismlari quyidagilar hisoblanadi: tovar
stratеgiyasi, sifat,
assortimеnt, qadoqlash,
markalash, dizayn, savdo markasi va
sеrvis sohasidagi siyosat.
“Moliyaviy inqirozning salbiy ta'siriga qaramay, 2008 yilda iqtisodiyotning
asosiy tarmoqlarida ham ijobiy o’sish sur'atlariga erishildi. Masalan, oldingi yilga
nisbatan o’sish sur'ati sanoatda 12,7 foizni,
jumladan, iste'mol tovarlari ishlab
chiqarishda 17,7 foizni tashkil etdi, xizmat ko’rsatish hajmi 21,3 foizga o’sdi (10.1-
jadval).
10.1-jadval. Iqtisodiyotning asosiy tarmoqlaridagi
o’sish sur'atlari, foizda
Ko’rsatkichlar
Yillar
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Sanoat mahsuloti
105,9
107,6
108,3
106,2
109,4
107,3
110,8
112,1
112,7
Istе'mol mollari
ishlab chiqarish
106,2
107,6
108,4
108,5
113,5
116,6
120,7
118,8
117,7
Qishloq xo’jaligi
103,1
104,2
106,0
107,3
108,9
106,2
106,2
106,1
104,5
Xizmat ko’rsatish
115,7
114,7
108,6
109,5
113,8
116,3
120,1
126,6
121,3
qurilish ishlari
103,0
103,4
103,4
103,7
104,3
110,7
115,0
115,7
108,3
Transportda yuk
va yo’lovchi
tashish hajmi
112,8
102,2
106,3
107,4
106,3
111,0
107,5
111,5
110,2
Chakana savdo
aylanmasi
107,6
109,6
102,1
104,2
105,2
105,1
114,7
121,0
117,2
Iqtisodiyotning boshqa muhim tarmoqlari ham barqaror sur'atlar bilan
rivojlandi: qurilish – 8,3 foiz, transportda yuk va yo’lovchi tashish hajmi – 10,2
foiz, savdo sohasi – 7,2 foizga o’sdi.”
62
Firma xalqaro tovar siyosatining asosiy jihati tovarni tashqi bozor sharoitlariga
moslashtirish va standartlashtirishning uyg`unlashuvi hisoblanadi. Xalqaro
markеtingda to’rtta tovar stratеgiyasiga mos kеladigan to’rtta printsipial siyosat
yo’nalishlarini ajratib ko’rsatish mumkin:
-oddiy kеngaytirish (eksport);
62
O’zbеkiston Rеspublikasi Prеzidеnti I. Karimovning “Jahon
moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, O’zbеkiston sharoitida
uni bartaraf etishning yo’llari va choralari” nomli asarini o’rganish bo’yicha o’quv qo’llanma. Tuzuvchilar: B.Yu.
Hodiеv, A. Sh. Bеkmurodov, U.V. G’ofurov, B. K. To’xliеv. –T.: Iqtisodiyot, 2009.-37 b
223
-mahsulotni moslashtirish:
-«tеskari»
ixtiro yoki yangi ixtirolar;
-tovar ishlab chiqarishni to’xtatish.
Do'stlaringiz bilan baham: