Xarajatlar bu biror bir maqsadga erishish uchun sarflangan barcha resurslarning puldagi isodasi hisoblanadi. Korxonaning ishlab chiqarish xarajatlari

Ishlab chiqarishda brak maxsulotlar bo’lishi mumkin. U o’z sifatiga ko’ra belgilangan standard va texnik sharoitlarga to’g’ri kelmaydigan detal hamda yarim tayyor maxsulat. Ishlab chiqarishda brakka yo’l quyilgan bo’lsa, Bunday maxsulatni qayta ishlash uchun qo’shimcha xarajatlar talab qilinadi yoki undan umuman foydalanish imkoniyati bo’lmay qoladi. Brak ishlab chiqarish o’z yaroqlilik darajasiga ko’ra ikkiga bo'linadi: Tuzatilishi mumkin bo’lgan va tuzatilishi mumkin bo’lmagan maxsulatlar.
Davr xarajatlari deganda bevosita ishlab chiqarish jarayoni bilan bog’liq bo’lmagan xarajatlar va sarflar tushuniladi; Boshqaruv xarajatlari, maxsulotni sotish xarajatlari va umumxo’jalik ahamiyatiga ega bo’lgan boshqa xarajatlar

Kelgusi davr xarajatlariga quyidagilar kiradi:

• 
  Gazita va jurnallarga yillik obuna xarajatlari;
  
• 
  Mulklarni yillik sugurta qilish xarajatlari;
  
• 
  Kelgusi davrlar uchun oldindan to’lanadigan ijara haqi summalari va boshqa shu turdagi xarajatlar.
  

Kelgusi davr xarajatlarini hisobga olish uchun quyidagi schyotlardan foydalanamiz:
3110 – Oldindan to’lanadigan ijara haqi.
3120 – Oldindan to’lanadigan xizmat haqi.
3190 – Boshqa bo’nak xarajatlari.

Tugallanmagan ishlab chiqarish deb 100% lik tayyor maxsulat darajasiga kelmagan, tayyor mahsulat tariqasida ko’rilmaydigan, bundan kelib chiqib xaridorga sotib bo’lmaydigan maxsulat qismiga aytiladi.

“Ilim_zuyo” MCHJ mebel ishlab chiqarish beznesini 2019 yil mart oyida boshlagan bulib 2023 yil 1 yanvar holatiga quydagi aktivlar bulgan:

Aktivlar:
Bino: boshlangich qiymati 950 000 ming sum jamgarilgan amartizatsiya 180 500 ming sum Bino umumiy 850kv tashkil etib shundan 3/10 qismi mamuriy uchun foydalaniladi qolgan qismi asosiy ishlab chiqarishda binoni foydali xizmat yili 25 yil bulib bino amartizatsiyasi tug’ri chiziq usulida hisoblanadi.bino 2019 yil 13 marta sotib olingan

• 
  Uskunalar: boshlangich qiymati 400 000 ming sum jamg’arilgan amartizatsiyasi 278 400 ming sum uskunani foydalanish muddati 7 yil uskunani ishlab chiqarish hajmi 50 000 dona uskunaga eskirish korxona xisob siyosatida bajarilgan ish hajmiga ko’rausuli belgilangan.Soliq Kodeksining 306-moddasiga ko‘ra uskuna uchun eskirish normasi 15 foiz belgilangan.
  

Uskuna birinchi yil 2019 yil 1 apreldan 2020 yil 1 yanvargacha 5 500 dona ikinchi yil 7 800 dona uchunchi yil 7 300 dona turtinchi yil 7 000 dona beshinchi yil 7 200 dona. Uskunalarning barchasi bir vaqtda ya’ni 2019yil 16 marta xarid qilingan.

• 
  MChJda quyidagi transport vositalari mavjud:
  

№	Xarid qilingan sana	Asosiy vosita turi (nomi)	Boshlang’ich qiymati, ming so‘m	Eskirish qiymati, ming so‘m
1	25.03.2019 y.	Labo	70 000	43 556
2	17.03.2019 y.	Ezuzi	200 000	133 333
3	23.03.2019 y.	Jentira	120 000	53 333
4	02.05.2020 y	Byd e2	190 000	52 778

MCHJda transport vositalarini harbirini yul yurish hajmi 900 000 km muljalangan shundan
labo avtamabili 01.01.2023 y. holatida 560 000 km
ezuzi avtomabili 01.01.2023 y. holatida 600 000km
jentira avtamibili 01.01.2023 y. holatida 400 000km
byd e2 avtomabili 01.01.2023 y holatida 250 000km.
Bu avtamibilarga korxona xisob siyosatida xizmat muddati 7 yil qilib belgilangan.
MCHJda transport vositalari uchun Bajarilgan ish hajmiga ko’ra usulidan foydalaniladi

• 
  Mebel va ofis jihozlari: Boshlang‘ich qiymati 120 000 ming so‘m, eskirish qiymati 39 000 ming so‘m. Xizmat muddati 10 yil belgilangan. To‘g‘ri chiziq usulida eskirish hisoblash belgilangan. Mebel va ofis jihozlari 2019 yil 15 avgusta sotib olingan. Mebel