Xayol haqida tushuncha va uning psixik faoliyatdagi roli

Tushlar – uyquda yuzaga keladigan ixtiyorsiz obrazlar bo`lib, ular tez unitilishi yoki uzoq muddatga saqlanishi mumkin.
Orzu – inson ongidagi real va noreal tasavvurlar bilan bog`liqdir.
Aktiv xayol – insonning hayotiy rejalarini, xohish – istaklarini amalga oshirishda oz aksini topadi. Masalan: yangi avtomabil yaratish, GESS qurilishi rejasini tuzish shularga misoldir. Reproduktiv xayolda aniq real vazifani amalga oshirish maqsad qilib qoyiladi. Unda fantaziya elementlari mavjud bo`ladi.
Produktiv (ijodiy) xayol - bizning tajribamizda mavjud bolmagan obraz va ob’ektlarni yaratish bilan bogliq bo`lgan xayol turidir. Masalan: Ixtirochi, yozuvchi yangi narsa yaratadi.
Ijodiy xayol - san’atning barcha turlarida ifodalanadi va aks etadi.
Xayol insonning barcha faoliyat turlarida

• 
  oyin,
  
• 
  oqish,
  
• 
  Mehnat faoliyatida muhim ahamiyatga ega.
  

Temperament

“Temperament" atamasi lotin tilidan olingan bo'lib, tarjimada "nisbat" degan ma'noni anglatadi.

Temperamentning to‘rt turini aniqlagan birinchi olim eramizdan avvalgi V asrda yashagan Gippokratdir.
U odamda to'rtta suyuqlik borligiga ishongan: sangius (qon), flegma (balg'am), xole va melas chole (mos ravishda sariq va qora o't).
U yoki bu odamning reaktsiyalarining turi, Gippokratning fikriga ko'ra, qaysi suyuqlik ustunligiga bog'liq.
Keyingi davrlarda temperament turlari kuchli va kuchsizlarga bo'lingan. Kuchli - flegmatik va zaif - melankolik.
Temperament, psixologik jihatdan olganda, kishidagi hissiyotning qo’zg’alishlarida va kishidagi umumiy harakatchanlikda ko’rinadigan individual xususiyatdir.
Har bir kishining o’z temperamenti bo’ladi. Lekin har qaysi odamning temperamentlarida mana shunday indivi­dual tafovutlar bo’lishi bilan birga, bu temperamentlar­ning umumiy, o’xshash belgi va alomatlari ham bo’ladi. Hamma hilma-hil temperamentlarni mana shunday umumiy belgilariga qarab ajratish, ya’ni klassifikasiya qilish mumkin.