Xiii-mavzu. Korxona faoliyatini boshqarish asoslari

vosita

muhlatlat

javobgarlik

masala

13.1- chizma. Boshqaruv qarorining elementlari

Boshqaruv amaliyotida qarorlar bir necha ishlab chiqarish, xo’jalik, iqtisodiy, ijtimoiy faoliyat masalalari bo’yicha qabul qilinadi va ular o’zlarining ifodalanish shakli, vaqti bo’yicha qabul qilinishi uslubi bilan bir-biridan farq qiladilar. Shu munosabat bilan ular mos ravishda turkumlanishni talab qiladilar.
1.Ta'sir ko’rsatish davri bilan – strategik va taktik turlariga bulinadi.
2.Ma'nosi va tavsir qilish tavsifisi bilan ­ - ijtimoiy-iqtisodiy, texnik, ijodiy va boshqalar.
3.Mehnat xajmini kulami va darajasiga oid – murakkab va oddiy qarorlar.
4.Takrorlanishi va yangilik darajasi bo’yicha – oddiy va ijobiy qarorlar.
5. Boshqaruv subekti zaminida bor bo’lgan axborotni to’lalik darjasiga qarab – aniqlilik, tavakkalchilik, noaniqlik sharoitida qabul qilinishi mumkin bo’lgan qarorlardir.
6. Muhimligi bo’yicha – bir laxzali va kechiktirilgan qarorlar.
Bir lahzalik – bu tezda bajariladigan karorlardir, raxbarda berilgan vaziyatni uylab kurishga fikrlashga vakt yetishmaganda kabul kilinadigan karorlar.
Kechiktirilgan – bu uz vaktida kabul kilinmagan karorlardir.
7.Ushbu obektga nisbatan – tashqi va ichki qarorlar.
Tashqi qarorlar – bular yuqori idoralar tomonidan qabul qilinadigan qarorlar.
Ichki qarorlar – bu ushbu tizim ichida qabul qilinadigan qarorlardir.
8. Mazmuni va paydo bulishi manbaiga qarab – andozali va noandozali qarorlar.
9. Ta'sir sohasi bo’yicha – umumiy va shaxsiy.
Umumiy qarorlar – barcha jamoaga ta'sir ko’rsatadi .
Shaxsiy qarorlar – bitta guruhda, bitta uchastkada, bitta brigadada ishlatiladi.
10.Qarorni qabul qilinishi usuliga qarab – shaxsiy boshqaruvchi va majmuaviy.
Qaror qabul qilishdagi asosiy masala faqat muqobil variantni tanlash emas, balki boshqaruv oldida quyilgan maqsadning oqilona yechimini topishdan iborat. Shu sababli, qaror ishlab chiqish jarayoni ayrim unsurlar mazmuni va kulamiga ko’ra hilma – hil va ancha murakkabdir. Qarorni ishlab chiqish jarayoni quyidagi bosqichlarni o‘z ichiga oladi ( 13.2- chizma).