Xissiyot tushunchasi va turlari

3.3Jinoyatni tergov qilisl jarayonida iroda xolatini boslqarisl
Xissiyot faoliyatni boshkaruvchi jarayon sifatida. Affekt xolatida jinoyat sodir etishning psixologik tavsifi. Soglom, nopatologik va chegaralangan xissiy xolat (frustatsiya,agressivlik, depressiya, shok, bezovtalik, fobiya va boshkalar). Tergov va sud jaroyonlarida xissiy boshkarish va uni xisobga olish.Iroda jarayonlari va xolatlari. Iroda tushunchasi, iroda xarakati ularning tuzilishi. Munozarali (nizoli) xolatlarda foliyatni irodaviy boshkarish. Jinoyatni tergov kilish jarayonida iroda xolatini boshkarish.

• 
  Yuridik faoliyat xodimlari o'z faoliyatidada kupincha asablari taranglashishi xolatlarini boshlaridan kechiradilar shuning uchun yurist o'zini asrash, ishchanlik qobiliyatiini yo'qotmaslik uchun har qanday sharoitda his- tuyg'ularini jilovlashi, boshkara bilishi zarur.
  
• 
  Hissiyot (emotsiya - lotincha xayajonlanish, ko'zgatish) - kishining real borlikka shaxsiy munosabatiga oid kechinmalaridir. Hissiyot (emotsiya) termiii boshdan kechirilayotgan his tuyg'ularning qonkret, nisbatan elementar formasini anglatadi.
  
• 
  Ijobiy his tuyg'ular: qonikish, kuvonch, xayrat, shodlik, gururlanish;* o'ziga ishonch, xurmat, o'zaro ishoo'ch, yoktirish, nazokat, muxabbat, minnatdorlik, xotirjamlik, engil tortish, xavfsizlik va xokazolarni kamrab oladi.
  
• 
  Salbiy his - tuyg'ular: Fam - qayg'u, qonikarsizlik, zerikish, russa, nochorlik, xafalik, xavfsirash, kurkish, daxshat, afsus, kayrurish, xafsalasinio'g pir bo'lishi, alam, g'azab, nafrat, rashk, shubxa, uyat va xokazolar.
  
• 
  Ijobiy his - tuyg'ular nerv sistemasiga ta'sir utkazib organizmning sorlomlashuviga, salbiy his - tuyg'ular esa uning yomonlashuviga, xastalanishiga sabab bo'ladi.
  
• 
  Kishi hayotida his-tuyg'ular kayfiyatini, ehtiroslarini va affektini vujudga keltiradi.
  
• 
  Kayfiyat - eng muhim emotsional xolat bo'lib, kechinmalarning sezilar- sezilmasligi, davomiyligi va ixtiyorsizligi bilan harakterlanadi. Amaliyotchi yurist o'z kayfiyatini boshqara olishi, zarurat tug'ilganda ta'sir o'gkazilayotgan ob'ektda muayyan kayfiyatni uyg'ota bilishi lozim. Kayfiyat turdiruvchi sabab va shart-sharoitlar turtta guruxga taksimlanadi.
  
• 
  1)organizmdagi jarayonlar (bemorlik, charchok kayfiyatini tushiradi, aksincha sixatlilik, tulaqonli uyqu, jismoniy faollik kayfiyatni yaxshilaydi);
  
• 
  2)-tashqi muhit (ifloslik, shovkin -suron, dimikkan xavo, asabni bo'zadigan tovushlar, xonaning yokimsiz bo'yog'i kayfiyatga ta'sir qiladidi, ozodalik, sokinlik, toza xavo, yokimli g musika xonaning yorkin buyoklari kayfiyatni kutaradi);
  
• 
  3) Shaxslarapo munosabatlar (atrofdagi kishilarnipg xushmuomalasi, ishonchi va bdobi insonni tetiklantiradi va xayotga muxabbatni oshiradi, kupollik, befarklik, ishonchsizlik, beodoblik esa kishi kayfiyatini salbiylashtiradi.
  
• 
  4) fikrlar jarayoni (obrazli tasavvurlarda aks etgan ijobiy his -tuyg'ular kutarinki kayfiyat barishlaydi, salbiy Kis -tuyg'ular uyrotuvchi obrazlar, tasavvurlar kayfiyatni ezadi).
  
•