Xitoy tilida o’qitishda interfaol usullarning roli

Pedagogik texnologiya – o
ʻ quv jarayonini harakatlantiruvchi kuch yoki 
oldinan belgilab qo
ʻ yilgan aniq maqsad yoʻ lidan oʻ qituvchining kasbiy faoliyatini 
yangilovchi va ta‘limda yakuniy natijani kafolatlaydigan tadbirlar majmuasi. 
―Pedagogik texnologiya – bu o
ʻ qituvchi mahoratiga bogʻ liq boʻ lmagan 
holda pedagogik muvaffaqqiytani kafolatlay oladigan 
o
ʻ quvchi shaxsini 
shakllantirish jarayonining loyihasidir.‖
15
15
Беспалько. В.П. Педагогика и прогрессивные технологии обучения. М. 1995. – c.26. 

---

24 
O
ʻ qitish jarayoni sun‘iy tizim doirasida kechadi. Ana shu tizim pedagogik 
tizim bo
ʻ lib, uning ichidagi jarayonlar esa pedagogik texnologiyalar deyiladi.
Pedagogik texnologiya bugun paydobo
ʻ lgan fenomen emas, uhar doim ta‘lim 
tarbiya jarayonida mavjud. Shu sababli, stixiyali ravishda amalga oshirilgan ilg
ʻ or 
metodik tajribalarni endi pedagogik texnologiya qonuniyatlariga bo
ʻ ysundirish kerak. 
Pedagogik texnologiyalar tasnifiga ko
ʻ ra 3turga boʻ linadi: 
1. Umumpedagoik texnologiya; 
2. Xususiy predmetli; 
3. Lokal (mahalliy) pedagogik texnologiyalar; 
Pedagogik tizim – bu jarayonlar, vositalar, metodlar majmuasdan iborat 
bo
ʻ lib, oʻ quvchilarda oldindan belgilangan shaxs sifatlarini shakllantirishga 
pedagogik ta‘sir etishni maqsadga muvofiq tarzda malga oshiradi. 
Pedagogik tizim komponentlari : 
1. Ta‘lim (tarbiya) maqsadi. 
2. Ta‘lim (tarbiya) mazmuni. 
3. Didaktik jarayonlar. 
4. Ta‘lim (tarbiya)ning tashkiliy shakllari. 
5. O
ʻ qitishning texnik vositalari. 
6. O
ʻ quvchi va oʻ qituvchi hamkorligi. 
Ilg
ʻ or pedagogik texnologiya quyidagicha amalga oshiriladi: 
1. Empirik: sezgi a‘zolari orqali bilish 
2. Kognetiv: atrofdagi olam to
ʻ gʻ risida bilimni kengaytirish 
3. Evrestik: yo
ʻ naltiruvchi savollar orqali faollikni, topqirlikni oshirish 
4. Kreativ: tadqiqot, ijodiy tafakkur 
5. Inversion: axborotlarni turli tomondan o
ʻ rganish 

---

25 
6. Integrativ: kichik qismlarning bir butunligi, yaxlitligi 
7. Adaptiv: axborotlar va ulardan foydalanish jarayonini o
ʻ rganish va oʻ rgatish 
uchun moslashish 
8. Inklyuziv: o
ʻ quvchi va oʻ qituvchining oʻ zaro munosabatlarda tenglik 
asosida ta‘lim-tarbiya jarayonini tashkil qilish 
Pedagogik texnologiyaning metodikadan asosiy farq shundaki, metodika 
o
ʻ qitish usullari va yoʻ llarining ma‘lum shaxs uchun qulay boʻ lgan majmuasidan 
iborat. Metodika o
ʻ qituvchining bilim, koʻ nikmalari mahorati, shaxsiy sifatlari, 
temperamentiga bog`liq. Metodika biror ishni maqsadga muvofiq o
ʻ tkazish 
metodlari, yo
ʻ llari majmuasi. U alohida metodikalarga ajraladi. Quyida pedagogik 
texnologiya bilan metodika orasidagi farqni ko
ʻ rib chiqamiz: