Xnidavrlashti
Download 0.75 Mb. Pdf ko'rish
|
6-sinf I bob
|
l
maganj oy)Jarqo‘ tonmanzi l gohivuj udgakel gan.Jarqo‘ tonquri l i shi tari xi dai l kshaharal omatl ariko‘ zgatashl anadi .Ui kkiqi smdani boratbo‘ l gan:qal ’ avauni ngatrofidaj amoaa’ zol aribo‘ l mi shhunarmand vadehqonl arni nguyl arij oyl ashgan.Jarqo‘ tondai bodatxonaqol di ql aritopi l gan. Temi rdavr i– mi l .avv.1- mi ngyi l l i kdanboshl ani bhozi rgikungachadavom etmoqda 1. Temi r danbi r i nchibo‘ l i bKi chi kOsi yodagixet t l ar( mi l .avv.XI V–XI I Iasr l ar ),so‘ ngr aqo‘ shnimi nt aqal ar dagi( Mesopot ami ya,Er on, Kavkazor t i )xal ql arfoydal anaboshl aganl ar .Temi rbuyuml ar ni ngt ar qal i shiseki nl i kbi l anbor gan. 2. Soft emi rt abi at dakamyobmet albo‘ l ganiuchunundandast l abzeb- zi ynatbuyuml ar iyasashdafoydal ani shgan.Shunday buyuml arMi srfir ’ avniTut anxamonmaqbarasi danvaKavkazdagiMaykopqo‘ rg‘ oniyodgor l i gi dant opi l gan. 3. Mehnatqur ol l ar i ni ngt emi r danyasal i shiengavval o,dehqonchi l i kni ngr i voj i gat a’ si rqi l di .Temi romochvabol t al arpaydobo‘ l di .Bu mehnatqur ol l ar ikat t amaydonl ar dadehqonchi l i kni ngr i voj l ani shi gai mkonyar at i bber di . 4. Mi l oddanavval giI X- VI I Iasr l ar dat emi r danyasal gani l kmehnatqur ol l ar iO‘ r t aOsi yodanham t opi l gan. I JTI MOI YTUZUM I nsoni yatr i voj i dagibi r i nchibosqi chki shi l ar ni ngi bt i doi yt o‘ dagabi r l ashuvibo‘ l i b,but o‘ da o‘ zi daengqadi mgiodaml ar ni ngkat t a j amoasi nimuj assam et gan. I bt i doi yj amoat uzumi–i nsoni yatt ar i xi ni ngboshl ang‘ i chdavr ibo‘ l i b,bupayt dabar chamehnatqur ol l ar iumumi ybo‘ l ganvahamma bi r gal i kdamehnatqi l gan.I bt i doi yj amoat uzumi ni ngi kki t abosqi chibor : 1)I bt i doi yt o‘ da 2)Ur ug’davr i I bt i doi yt o‘ da– t ur mushvamehnatumumi yl i ginegi zi dabi r l ashganengqadi mgiodaml arj amoasi . Ur ug‘–bi r gal i kdayashaganvamehnatqi l gan,umumi ymehnatqur ol l ar ivaqur ol - yar og‘ l ar gaegabo‘ l ganqar i ndoshl arj amoasi . Ur ug’j amoal ar iso’ nggipal eol i tdavr i dapaydobo’ l adi .Dast l abkiur ug‘j amoal ar iayolki shi ,ya’ nionaat r ofidaj i psl ashaboshl agan. I nsoni yatt ar i xi dagibubosqi chonaur ug‘ idavr i–mat r i ar xat debat al adi .Anchakeyi nr oq,mehnatqur ol l ar ivaxo‘ j al i kyur i t i shshakl l ar i t akomi l l ashganisayi nj amoadagiyet akchi l i kmavqeyiast a- seki ner kakki shi gao‘ t aboshl adi ,endiuur ug‘ gasar dorbo‘ l i bqol di .Ol i ml ar i nsoni yatt ar i xi dagibudavr nipat r i ar xat–ot aur ug‘ idavr i–debat ashadi .Pat r i ar xatbi l anengqadi mgiur ug‘ chi l i kt uzumiham yakunl anadi . Temi rqur ol l ar ni ngkengt ar qal i shimehnatunumdor l i gi nioshi r di .Buesai shl abchi qar i shni ngyanadar i voj l ani shi gazami nyar at di . Qabi l a- ur ug‘oqsoqol l ar i ni ngt a’ si r it obor akuchayabor gan.Doi mi yhar bi yt o‘ qnashuvl arshar oi t i daqabi l al ari t t i foql ar ipaydobo‘ l di .Bu i t t i foql ar gahar bi ysar dor l ar dansayl anganki shi l arr ahbar l i kqi l ganl ar ,j ami yatesahar bi ydemokr at i yat amoyi l l ar iasosi dayashayboshl adi . Temi rasr iboshl ar i daO‘ r t aOsi yodaahol it o‘ r t t agur uhgabo‘ l i ndi :kohi nl ar ,j angchi l ar ,dehqonl ar ,hunar mandl ar . O‘ r t aOsi yoj ami yat iasosi nit ashki let gan«nmana»– kat t apat r i ar xaloi l asihaqi da«Avest o»danbi l ami z.Bi rnecha«nmana»l ar ur ug‘j amoasi–«vi s»nit ashki let gan.Hududi yqo‘ shni chi l i kj amoasiesa«var zana»debnoml angan.Bundayj amoal arqabi l aga– «zant u»ga bi r l ashgan.O‘ zhududi nihi moyaqi l i shuchunbi rqanchaqabi l al ari t t i foqqa–«dax’ yu»gauyushi shgan.O‘ r t aOsi yodat emi rasr i gao‘ t i sh davr i daj ami yat ni ngt uzi l i shishundaybo‘ l gan. Engqadi mgishahar l ar ,yozuv,davl at l art ashki lt opi shivar i voj l ani shidavr i niol i ml ari l ksi vi l i zat si yadebat aydi l ar .Dast l abki si vi l i zat si yal art ar i xiQadi mgiShar qda,so‘ ngr aYunoni st ondagiKr i tor ol i daboshl angan. Tar i xnio’ r gani shbo’ yi chamanbal ar: Moddi ymanbal ar–qadi mdai nsonqo’ l ibi l anyar at i l ganbar chamoddi yashyol ar :Mehnatqur ol l ar i ,sopoli di shl ar ,qur ol - asl ahal ar , zeb- zi ynatbuyuml ar i . Tar i xi y manbal ar Moddi y manbal a r Yozma manbal a r Yozmamanbal art opi l i shibi l anol i ml ar gaqadi mgimi ngyi l l i kl art ar i xi nit i kl ashosonl ashdi .O‘ r t aOsi yot ar i xibo‘ yi chaengqadi mgi yozmamanbazar dusht i yl ar ni ngmuqaddaski t obi«Avest o»di r .Undayur t i mi zni ngqadi mgit ar i xi yvi l oyat l ar i–Baqt r i ya,So‘ g‘ d, Xor azmahol i simadani yat it o‘ g‘ r i si dahi koyaqi l i nadi . Qadi mgidavrt ar i xi gadoi ryanabi ryozmamanbaBehi st unqoyasi Download 0.75 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|