Ядроси асосий ҳолатларда нуклонларнинг қуйидаги конфигурациясига эга

1. Резерфорднинг планетар модели атомнинг қайси хусусиятларини тушунтира олади. А) Массасини. Б) Заряд тақсимотини. Д) Алфа-зарралар сочилишини. Э) Ўлчамини.
2. Ядро спини қиймати унинг сонига боғлиқми? А) Нуклон сони жуфт-жуфт, тоқ-жуфт, тоқ-тоқ бўлишига боғлиқ Б) Боғлиқ эмас. Д) Боғлиқ. Э) Энергиясига боғлиқ.
3. Шмидт моделига кўра ядро моменти қандай ҳисобланади? А) Барча нуклонлар ва электронлар моментлари йиғиндиси. Б) Охирги тоқ нуклоннинг тўла моменти. Д) Нуклонлар хусусий моментлари йиғиндиси. Э) Нуклонлар орбитал ва хусусий моментлари йиғиндиси.
4. Қобиқли модел ядронинг қайси хусусиятларини тушунтириши мумкин? А) Бўлинишини, квадрупол моментини. Б) Квадрупол моменти, уйғониш энергиясини. Д) Жуфтлигини, бўлинишини, боғланиш энергиясини. Э) Ядро спини, жуфтлиги, магнит моменти, изомер ҳолатларни.
5. Томчи модели ядронинг қайси хусусиятини тушунтиришда қўлланилади? А) Спинлари, нурланиш мултиполлиги, магнит моментини. Б) Боғланиш энергияси, бўлиниш, -емирилиш турларини. Д) Ядро зарядини, реаксия эҳтимолиятини, -нурланиш эҳтимолиятини. Э) Магнит момент
6. Қобиқли моделга кўра ядро моменти қандай ҳисобланади? А) Нуклонлар хусусий моментлари йиғиндиси. Б) Ядро моменти ядродаги электронлар ва нуклонлар моментлари йиғиндиси. Д) Охирги нуклон орбитал ва хусусий моментлари йиғиндиси. Э) Коллектив ҳаракатланаётган нуклонлар ва ташқи нуклон моментлари йиғиндиси.
7. Ядро қобиқлардан иборат дейишга қандай асос бор? А) Магик сонларда ядро хусусиятининг ўзгариши. Б) Боғланиш энергиясининг ўзгариши. Д) Реаксия кесими ўзгариши. Э) Табиатда тарқалиши.
8. Бир нуклонли моделга кўра ядро моменти қандай ҳосил бўлади? А) Нуклонлар хусусий моментлари Б) Нуклонлар ва электронлар моментлари 0) Нуклонлар. орбитал ва хусусий моментлари. Э) Нуклонлар орбитал моментлари йиғиндиси.
1-масала. Қобиқ модели бўйича ва ядроларининг асосий ҳолатлари сони ва жуфтлигини аниқланг.
Ечилиши
ядроси асосий ҳолатларда нуклонларнинг қуйидаги конфигурациясига эга

Жуфтланмаган нейтрон тўла моментга эга. Бундан келиб чиқадики, асосий ҳолатда ядросининг спини га тенг. ядросининг асосий ҳолатида жуфтлиги

дан аниқланади. Шу ифодага асосан дан топилади. Тоқ (жуфтланмаган) нейтрон 1п-қобиқда жойлашгани учун , жуфтлик манфий. Шундай қилиб, ядроси учун асосий ҳолатда спини , жуфтлиги манфий (-), яъни , бу натижа тажрибада ўз тасдиғини топган.
ядроси учун асосий ҳолат нукон конфигурасияси
дан иборат.
Бу ердан асосий ҳолат спини ва жуфтлигини аниқланса, га тенг бўлади ва у тажрибада тасдиқланган.
2-масала. Зарядланган томчи моделига асосан олинган Вайтсзеккер формуласи алоҳида ҳадларининг ядроси йиғинди боғланиш энергиясига қўшадиган ҳиссаларини аниқланг.
Ечилиши.
Вайтсзеккер формуласи қуйидаги кўринишга эга:

Бу ифодадаги коеффициентлар қуйидаги қийматларда кўпроқ ишлатилади:
,
,
Вайтсзеккер формуласининг охирги ҳадидаги жуфтланиш доимийси учун қуйидаги қийматларни олиш мумкин:

жуфт-жуфт ядролар учун

тоқ ядролар учун

тоқ-тоқ ядролар учун

ядроси учун 0 олиб ва тегишли коеффисиентларнинг қийматларини формулага қўйиб ҳисобланса, ядросида ҳар бир ҳад учун қуйидаги қийматларни олиш мумкин:
1) ҳажмий энергия - 936 МеВ,
2) сиртий энергия - 264 МеВ,
3) кулон энергияси - 129 МеВ,
4) симметрия энергияси - 14 МеВ,
5) жуфтланиш энергияси - 1,6 МеВ
Боғланиш энергияси учун 527,4 МеВ га тенг.
ядроси учун боғланиш энергияси тажриба натижаларига кўра 524,8 МеВ га тенг.