Yevropa olimlarining geodeziya va kartografiya fanining rivojlanishidagi qo‘shgan hissalari

Yevropa olimlarining geodeziya va kartografiya fanining rivojlanishidagi qo‘shgan hissalari
(Mavzuga oid savollar to‘plamini tayyorlash (10 ta)

Savollar.

1. 
   Qaysi olim tomonidan yer po‘stining rivojlanish nazariyasi ishlab chiqildi.
   

Javob. Ch.Layel

2. 
   Kartografiya qanday fan sirasiga kiradi?
   

Javob. Tabiat va jamiyatdagi voqea va hodisalarning tarqalishi ularni birgalikda oʻzaro bogliqligini kartografik tasvir obrazli belgi modellar vositasi bilan tasvirlashni va tadqiqot qilishni oʻzgartiruvchi fandir

3. 
   1499–1501-yillari Amerigo Vespuchchi …………… qirg‘oqlarini tekshirib, bu yerlar Hindiston emas, yangi yerlar ekanligini yozadi. 1507-yilda M.Valdzemuller "Kosmografiyaga kirish” nomli asarida bu yangi yerlarni "………..” deb nomlaydi. Keyinchalik Merkator o‘zi tuzgan xaritalarida har ikki materikni ham shu nom bilan ataydi.
   

Nuqtalar o’rnida qaysi davlat haqida gap ketmoqda.
Javob. Amerika

4. 
   1498-yili portugaliyalik qaysi ekspediant olim Afrikani aylanib o‘tib, Yevropadan Hindistonga boradigan dengiz yo‘lini ochdi.
   

Javob. Vasko da Gama

5. 
   1519–1521-yillarda ispaniyalik Fernan Magellan ekspeditsiyasi dunyo bo‘ylab sayohatini amalga oshirdi. Natijada qaysi kashfiyotni asoslab berdi?
   

Javob.Yerning sharsimonligi amalda isbotlandi va Dunyo okeanining yaxlitligi ma’lum bo‘ldi.

6. 
   XVI asrning oxirlaridan boshlab Janubiy Osiyo, Avstraliya va Okeaniya hududlari ingliz va gollandlar tomonidan tekshirilib, zabt etila boshlandi. 1605-yilda qaysi golland sayyohi Avstraliya materigini kashf qildi.
   

Javob. Yanszon

7. 
   So‘ngra 1641–1643-yillarda materikni aylanib chiqqan olim kim?
   

Javob. A. Tasman

8. 
   1544-yilda yozilgan "Kosmografiya” asari muallifi kim?
   

Javob. S.Myunster

9. 
   1650-yili golland olimi B.Varenius "Umumiy geografiya” nomli asari orqali nimalarni isbotladi.
   

Javob. G.Merkator xaritalarning matematik asosini, kartografik proyeksiyalarni ishlab chiqdi. Bularning bari ilmiy geografiya rivojlanishi uchun asos bo‘ldi.

10. 
    1816 yildan boshlab geodezist K. I. Tennyer va Rossiyaning g‘arbiy chegarasidagi gubyerniyalarda astronom V. YA. Struve Boltiq bo‘yida qanday o’lchov ishlarini amalga oshirgan?